بیماری ناشی از تابش اشعه: عبارت است از عوارض جانبی همراه اشعه درمانی جهت سرطان ها یا آثار متعاقب قرار گرفتن اتفاقی در معرض تابش اشعه.

علائم:

علائم زیر بسته به مقدار اشعه تابیده شده و محل اثر اشته بسیار متغیر و اغلب موقتی است:

1. سردرد
2. دشواری بلع
3. تندی ضربان قلب
4. تیرگی دائمی پوست
5. تهوع، استفراغ و اسهال
6. ریزش مو؛ سرفه خشک
7. خستگی و کوتاهی نفس
8. کم خونی، ناتوانی جنسی
9. تشدید بیماری های دندان یا لثه
10. التهاب قلب همراه درد قفسه سینه
11. نقاط خونریزی زیر پوستی در هر جای بدن
12. سوختگی، التهاب یا ایجاد جوشگاه بر روی پوست
13. عفونت قارچی دهان خشکی دهان و از دست رفتن حس چشایی

علت:

• آسیب دستگاه ایمنی و بافت های سالم ناشی از اشعه

عوامل افزایش دهنده خطر:

• تغذیه نامطلوب، بیماری های تضعیف کننده مقامت بدن

پیشگیری:

• قبل از اشعه درمانی ناحیه سر و گردن ارزیابی کلی دهان و دندان جهت شناسایی بیماری های احتمالی دندان و لثه ضروری است، استفاده از رژیم غذایی مناسب قبل از اشعه درمانی تا در هنگام اشعه درمانی وضعیت تغذیه ای در حد مطلوب باشد، اگر کار شما در نزدیک محل اشعه تابی است، نکات ایمنی را فرا گرفته و رعایت کنید.

عواقب مورد انتظار:

• در موارد اشعه درمانی، بیشتر آثار جانبی یا عوارض همراه آن پس از قطع اشعه درمانی به تدریج برطرف می گردنند، در مورد قرارگیری اتفاقی در معرض اشعه تابی اگر اشعه تابی آن قدر شدید نباشد که منجر به مرگ فوری گردد، عوراض آن ممکن است سال ها باقی بماند.

عوارض احتمالی:

1. عقیمی یا نقایص تولید مثلی ممکن است رخ دهد
2. استعداد ابتلا به عفونت ها در اثر کاهش مقاومت بدن
3. افزایش استعداد ابتلا به سرطان ها به خصوص سرطان های مغز استخوان یا لوسمی
4. در موارد اشعه درمانی، سایر عوارض بستگی به ناحیه تحت اشعه تابی دارد، با یپدایش تجهیزات اشعه تابی مدرن احتمال عوارض وخیم بسیار کم شده است.

تشخیص:

1. بررسی های تشخیصی ممکن است شامل آزمایش هموگلوبین، شمارش پلاکت ها و گلوبول های سفید خون، رادیوگرافی ناحیه تحت اشعه درمانی و شناسایی و اندازه گیری میزان تماس با اشعه ها باشد.

درمان طب نوین:

• اهداف درمانی عبارتند از کنترل علائم و پیشگیری از عفونت ها
• چنانچه دچار ریزش مو شدید، تا رویش مجدد موها از کلاه گیس استفاده کنید.
• پیوند مغز استخوان در موارد مواجهه شدید با اشعه ها ممکن است توصیه گردد.
• روان درمانی یا مشاوره با متخصص مربوطه جهت کاهش استرس اشعه درمانی ممکن است سودمند باشد.
• پس از اشعه درمانی تا زمانی که اجازه بچه دار شدن از سوی پزشک صادر نشده است از روش های ضد بارداری موثر جهت جلوگیری از بارداری استفاده کنید.
• در طی اشعه درمانی، کارکنان پزشکی را دائماً از حال عمومی خود مطلع سازید، گاهی ممکن است درمان جهت بهتر شدن حال عمومی شما تعدیل شده یا به طور موقت قطع گردد.

داروها:

1. مسکن ها
2. داروهای ضد تهوع
3. داروهای ضد اسهال
4. تزریق خون جهت کم خونی
5. آنتی بیوتیک ها جهت مقابله با عفونت ها
6. داروهای خواب آور در صورت بروز مشکلات خواب

فعالیت:

• تا حدی که توان جسمی شما اجازه می دهد به فعالیت های طبیعی خود ادامه دهید، در بین فعالیت ها به طور مکرر استراحت کنید.

رژیم غذایی:

• از یک رژیم غذایی متعادل استفاده کنید، اگر مشکل بلع داشته باشید ممکن است به طور موقت لازم باشد تا از رژیم مایعات یا غذاهای نرم شده توسط مخلوط کن استفاده نمایید، تغذیه وریدی یا استفاده از یک لوله معده کوچک جهت تغذیه، نیز روش های دیگری هستند که می توان از آنها تا برقراری مجدد تغذیه طبیعی سود جست.