برونشیت: عبارت است از برونشیت از بیماری­‌هایی است که اغلب مردان به آن مبتلا می‌­گردند. عوامل ایجاد کننده­‌ی این بیماری متفاوت است، اما از مهم­ترین آن­ها می­‌توان به سیگار اشاره نمود. برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری بهتر است مصرف سیگار را ترک نمایید. برونشیت باعث التهاب نایژه های موجود در شش‌­ها می­‌گردد. این بیماری باعث می‌­شود که تنفس برای فرد مبتلا به این بیماری دشوار گردد. این بیماری ویروسی به راحتی از طریق تماس با جسم آلوده یا ارتباط با فرد ناقل منتقل گشته و فرد را بیمار می‌­کند. بیماری برونشیت به دو دسته‌­ی حاد و مزمن تقسیم می­‌گردد. از آن­جا که این بیماری در دسته­‌ی بیماری­‌های ویروسی قرار می­‌گردد، برای درمان آن از داروی آنتی بیوتیک استفاده نمی‌­شود. به عبارت دیگر برونشیت که با نام نایژه آماس نیز شناخته می‌­شود، التهاب نایژه­‌ها در شش­ انسان است که در اثر تورم نای یا نایژه‌­ها بروز می­‌دهد. ­می­‌توان گفت برونشیت عفونت مجاری اصلی تنفسی ریه ها یا همان برونش­‌ها است که باعث تحریک و التهاب آن­ها نیز می‌­گردد. باکتری یا ویروس­‌ها توسط عواملی نظیر سیگار کشیدن یا تنفس هوای آلوده به داخل شش‌­ها هدایت شده و باعث بروز عفونت در شش می­‌گردند. از آن­جا که این بیماری یک بیماری ویروسی تلقی می­‌شود، بیشتر از طریق ارتباط با فرد ناقل منتقل می­‌شود. گاهی نیز ممکن است که تنفس هوای آلوده علت بروز این بیماری باشد.

انواع برونشیت:

1. برونشیت حاد: برونشیت حاد برای مدت ‌زمان خاصی طول می‌کشد. معمولاً از یک الگوی مشابه با عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا پیروی می‌کند و ممکن است ناشی از همین ویروس باشد. شخص ممکن است علائم زیر را داشته باشد: سرفه با یا بدون مخاط، ناراحتی در قفسه سینه یا درد، تب، سردرد خفیف و درد بدن، تنگی نفس، علائم معمولاً بعد از چند روز یا چند هفته از بین می‌روند.
2. برونشیت مزمن: برونشیت مزمن علائمی مشابه با برونشیت حاد دارد، اما یک بیماری مداوم است. در یک تعریف آمده است که اگر حداقل به مدت 3 ماه از سال، 2 یا چند سال متوالی دچار سرفه روزانه و مولد شود، فرد دچار برونشیت مزمن می‌شود. کتابخانه ملی پزشکی آن را به‌ عنوان نوعی بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD) توصیف می‌کند که در آن لوله‌های برونشی مخاط زیادی ایجاد می‌کنند. یا از بین نمی‌رود، یا از بین می‌رود و باز می‌گردد. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) خاطرنشان می‌کنند که فردی که در کنار برونشیت مزمن مبتلابه آمفیزم قرار می‌گیرد، تشخیص COPD را دریافت می‌کند. این یک وضعیت جدی و بالقوه تهدیدکننده زندگی است.

علائم برونشیت حاد:

1. تب خفیف (معمولاً کمتر از 3/38 درجه سانتگیراد)
2. خس خس سینه یا مشکل و ناراحتی در تنفس (گاهی)
3. احساس سوزش در قفسه سینه یا احساس فشار پشت جناغ
4. علائم اصلی برونشیت، سرفه خلط‌دار است که چند روز تا چند هفته ادامه می‌یابد. نشانه‌های دیگر آن شامل خستگی، صدای خس‌خس هنگام تنفس، تنگی‌نفس یا درد شدید در قفسه‌سینه است؛ این بیماری معمولاً با تب همراه نیست، بلکه تب می‌تواند نشانه ذات‌الریه یا آنفلوانزا باشد.
5. سرفه ای که در ابتدا بدون خلط یا همراه با خلط ناچیز است، اما بعد از ان خلط دار می شوند.
6. اولین علائم برونشیت حاد شبیه علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا است. این علائم می تواند شامل موارد زیر باشد: آبریزش بینی، گلو درد، خستگی، عطسه کردن، خس خس سینه، به راحتی احساس سرما کردن، کمر درد و گرفتگی عضله، تب 100 درجه فارنهایت تا 100.4 درجه فارنهایت (37.7 درجه سانتیگراد تا 38 درجه سانتیگراد)، پس از عفونت اولیه، احتمالاً دچار سرفه خواهید شد. سرفه به احتمال زیاد در ابتدا خشک بوده و سپس نوع آن تغییر می‌کند. به این معنی که مخاط تولید می‌شود. سرفه مولد (همراه با مخاط) شایع ترین علامت برونشیت حاد است و می‌تواند از 10 روز تا سه هفته ادامه یابد. یکی دیگر از علائمی که ممکن است تجربه کنید، تغییر رنگ در مخاط است که اغلب ممکن است از سفید به سبز یا زرد تغییر کند. این بدان معنا نیست کهعفونت شما ویروسی یا باکتریایی است. بلکه فقط به این معنی است که سیستم ایمنی شما در حال کار و انجام وظیفه خود می‌باشد.

علائم برونشیت مزمن:

1. تنگی نفس و تنفس سطحی
2. سرفه مکرر، یا حمله سرفه های پشت سر هم
3. دفع خلط فراوان و ضخیم بودن خلط و مشکل در تخلیه آن با سرفه، میزان و تولید خلط بسته به وجود یا عدم وجود عفونت، متغیر است.

علت برونشیت حاد:

• علل مختلف دارد، عموماً بعلت غلبه و ازدیاد خلط بلغم در ریه و در نتیجه اختلال در عملکرد ریه و آلبول ها و کیسه های هوایی است. این بیماری ممکن است با مشارکت اخلاط و اعضای دیگر بدن باشند.
• این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که ویروس، باکتری‌ها یا ذرات تحریک ‌کننده التهاب لوله‌های برونشی را ایجاد می‌کنند. سیگار کشیدن یک عامل خطر اساسی است، اما افراد غیر سیگاری نیز می‌توانند به این بیماری مبتلا شوند.
• عفونت توسط یکی از ویروس های تنفسی. اغلب موارد برونشیت حاد به دنبال حضور ویروس سرماخوردگی در بینی و گلو و گسترش بیماری به مجاری هوایی رخ می دهد. بروز یک عفونت باکتریایی ثانویه در زمینه عفونت ویروسی امری شایع است. التهاب ریه ناشی از استنشاق هوایی از حاوی مواد تحریک کننده است؛ مثلاً دودها یا بخارات شیمیای (آمونیاک)، دودها یا بخارات اسیدی، گرد و غبار، یا دود سیگار.

علت برونشیت مزمن:

• در برونشیت مزمن، لوله­‌های نایژه­ای بدون حضور عفونت فعال و به صورت مزمن ملتهب و تخریب می­‌گردند. در برخی بیماران به دلیل کمبود مادرزادی آنزیم آلفا آنتی تریپسین ممکن است بیماری برونشیت ایجاد گردد و بدن فرد را درگیر نماید. برخی از مشاغل مانند پلاستیک سازی و محیط دارای آزبست نیز می­‌توانند فرد را به بیماری برونشیت مزمن مبتلا نمایند. در اکثر موارد دیده می­‌شود که علت بروز این بیماری مصرف سیگار است. در فصول سرد سال بیماری برونشیت مزمن با دفع خلط فراوان دیده می­‌شود و ممکن است در تمام سال علائم این بیماری در بدن فرد مشاهده شود.

عوامل افزایش دهنده خطر:

1. سیگار کشیدن
2. تغذیه نامناسب
3. هوای سرد و مرطوب
4. بیماری انسدادی مزمن ریه
5. در افراد مسن و نیز خردسالان
6. زندگی در هوای با آلودگی زیاد
7. وجود یک بیماری اخیر که مقاومت را کاهش داده باشد

پیشگیری:

1. سیگار نکشید
2. از تماس نزدیک با افرادی که برونشیت دارند خودداری کنید.
3. اگر با مواد شیمایی، گرد و غبار یا سایر مواد تحریک کننده ریه سر و کار دارید، از ماسک مناسب استفاده کنید.

عواقب مورد انتظار:

• با درمان معمولاً در عرض یک هفته خوب می شود، موارد عارضه دار معمولاً در عرض دو هفته با دارو خوب می شوند.

عوارض احتمالی:

1. عفونت باکتریایی ریه (انواع ذات الریه)
2. برونشیت مزمن ناشی از تکرار برونشیت حاد
3. امکان دارد سرفه تا چندین هفته پس از بهبود اولیه باقی بماند.
4. جمع شدن مایع در فضای جنب (فضای دو ریه) (ناشی از التهاب پرده جنب پرده پوشاننده ریه به ندرت)

تشخیص:

1. در بسیاری از موارد، برونشیت حاد بدون درمان از بین می‌رود. اما اگر به دلیلعلائم برونشیت حاد به پزشک مراجعه کنید، با معاینه فیزیکی شروع می‌شود. در طول معاینه، پزشک در حین تنفس به ریه‌های شما گوش می‌دهد و علائمی مانند خس خس سینه را بررسی می‌کند. آنها همچنین از شما در مورد سرفه‌های خود می‌پرسند. به عنوان مثال، تعداد دفعات آنها و اینکه آیا سرفه‌ها منجر به تولید و ایجاد مخاط می‌شوند یا خیر. آنها همچنین ممکن است در مورد سرماخوردگی یا ویروس‌های اخیر و اینکه آیا مشکلات تنفسی دیگری دارید سوال کنند. اگر پزشک شما در مورد تشخیص شما نامطمئن باشد، ممکن است تصویر رادیوگرافی قفسه سینه را پیشنهاد کند. این آزمایش به پزشک شما کمک می‌کند تا بداند که آیا ذات الریه دارید یا خیر. اگر پزشک فکر کند علاوه بر برونشیت، عفونت دیگری نیز دارید، ممکن است آزمایش خون و کشت مورد نیاز باشد. آزمایش‌هایی که به تشخیص برونشیت حاد کمک می‌کند عبارتند از:
2. عکسبرداری اشعه ایکس: رادیوگرافی قفسه سینه می‌تواند به تشخیص ذات الریه یا بیماری دیگری که ممکن است سرفه شما را توضیح دهد کمک کند. این امر به ویژه در صورتی که قبلاً سیگاری بوده‌اید یا در حال حاضر سیگاری هستید، بسیار مهم است.
3. آزمایشات خلط: خلط مخاطی است که از ریه‌های خود سرفه می‌کنید. می‌توان آن را آزمایش کرد تا ببیند آیا شما بیماری‌هایی دارید که می‌تواند با آنتی بیوتیک‌ها کمک کند. همچنین می‌توان خلط را برای علائم آلرژی آزمایش کرد.
4. تست عملکرد ریوی: در طول آزمایش عملکرد ریوی، شما در وسیله‌ای به نام اسپیرومتر دمیده می‌شوید که میزان هوای قابل تحمل ریه‌های شما را اندازه‌گیری می‌کند و بررسی می‌شود با چه سرعتی می‌توانید هوا را از ریه‌های خود خارج کنید. این آزمایش علائم آسم یا آمفیزم را بررسی می‌کند.

درمان طب نوین:

• پزشک شما برای درمان برونشیت حاد کار زیادی نمی‌تواند انجام دهد، مگر اینکه علائم شما شدید باشد. پزشک ممکن است به فرد مبتلا توصیه کند که: استراحت کن، مایعات بنوشید، از داروهای بدون نسخه (OTC) مانندایبوپروفن مصرف کنید. مصرف داروهای OTC به تسکین سرفه و کاهش درد همراه است. با گذشت زمان، برونشیت حاد، اغلب بدون درمان از بین می‌رود. علائم نوع مزمن ممکن است برای مدتی برطرف شده یا بهبود یابد. با این ‌حال، آن‌ها دوباره بر می‌گردند یا دوباره بدتر می‌شوند، به ‌خصوص اگر در معرض دود یا محرک‌های دیگری قرار بگیرند. گزینه‌هایی که ممکن است به شما کمک کند عبارت‌اند از:
• مصرف عسل:مصرف 2 قاشق غذاخوری عسل ممکن است علائم سرفه را کاهش دهد.
• برونکودیلاتلاتور:این لوله‌های برونش را باز می‌کند و ممکن است به پاک‌سازی مخاط کمک کند.
• موکولیتیک:این مخاط‌ها شل یا نازک در مجاری هوایی هستند و سرفه کردن خلط را آسان‌تر می‌کنند.
• استفاده از مرطوب‌کننده:این می‌تواند مخاط را شل کرده، جریان هوا را بهبود بخشد و خس‌خس سینه را تسکین دهد.
• استفاده از داروهای ضد التهاب و استروئید:این‌ها می‌توانند به کاهش التهاب کمک کنند که باعث آسیب بافت شود.
• درمان با اکسیژن:در موارد شدید، ممکن است فرد برای سهولت در تنفس خود به اکسیژن اضافی نیاز داشته باشد.
• داروی سرفه:سرفه برای از بین بردن مخاط از لوله‌های برونشی مفید است، اما داروها می‌تواند به‌عنوان‌مثال در شب کمک کند.
• رطوبت هوا را افزایش دهید؛ مرتب حمام آب گرم بگیرید، در کنار تخت خود یک دستگاه بخور بگذارید، دستگاه بخور را هر روز تمیز کنید.
• اگر سیگاری هستید، حداقل به هنگام بیماری سیگار نکشید، سیگار کشیدن به هنگام بیماری باعث تأخیر در بهبودی و افزایش احتمال بروز عوارض می شود.
• اگر برونشیت حاد ناشی از عفونت باکتریایی باشد، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند. در بعضی موارد، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است به جلوگیری از عفونت ثانویه نیز کمک کند. این داروها برای فرد مبتلا به ویروس مناسب نیست. بیشتر پزشکان آنتی‌بیوتیک تجویز نمی‌کنند مگر اینکه باکتری‌ها را عامل بیماری تشخیص دهند. یکی از دلایل این نگرانی، نگرانی در مورد مقاومت آنتی‌بیوتیکی است، زیرا استفاده بیش‌ از حد از آنتی‌بیوتیک‌ها باعث طولانی‌تر شدن درمان عفونت در طولانی‌مدت می‌شود.

درمان طب سنتی:

• پنجاه گرم ریشه
• تعریق (روزانه یکی دوبار)
• تنفس عمیق (روزانه 40 بار)
• آش شلغم و آش جو (شب ها)
• پیاده روی روزانه فراموش نشود.
• در آسم، فصد بازیلیک انجام می دهیم.
• بخور با بابونه، ختمی، آویشن صبح و شب.
• روغن مالی ریه با روغن سیاه دانه (هر روز)
• دم کرده گیاه زوفا (صبح و شب یک لیوان)
• چهار روز داروی شیر خنک را به مقدار زیاد بخورید.
• روزی سه بار و هر بار یک استکان عرق چنار بخورید.
• هر روز شیر گیاه را بجوشانید و آب آن را مصرف کنید.
• بادکش گرم و خشک هر شب در قسمت ریه ها, از پشت.
• روغن مالی ریه از قسمت پشت ,صبح وشب با روغن زیتون.
• تنفس هوای سرد در زمستان و تنفس هوای گرم در تابستان
• ترک و یا کاهش غذاهای سرد، مخصوصاً سودازاها (40 شب)
• چند هفته، هر روز، ظهر و شب به جای غذا سوپ کلم بخورید.
• دوسین روزی دو قاشق مرباخوری هر 12 ساعت (40 الی 120 روز)
• هر شش ساعت یک استکان ترکیب عرق شلغم و عرق پونه بخورید.
• رژیم انگور بگیرید و سعی کنید دایم دهان را بسته و از بینی نفس بکشید.
• هفت ساعت بعد از روغن مالی، بادکش ریه، یک شب در میان (70 مرحله).
• انجیر خشک را بسایید و مثل قهوه دم کنید و به جای چای یا قهوه بنوشید.
• نشاسته و سرکه را ضماد کنید و گاه گاهی نیز یک جرعه حریره نشاسته بخورید.
• دو هفته پس از انجام روش های فوق حجامت احتقاق, سه مرحله, به فاصله یک ماه.
• پنجاه گرم عناب را در یک لیتر آب نیم ساعت بجوشانید و آب آن را صاف کرده و بنوشید.
• یک دسته علف هفت بند تازه را آب بگیرید و هر روز سه قاشق شربت خوری از آن را بنوشید.
• ده گرم آویشن را در ۱ لیتر آب جوش دم کنید و آب آن را بنوشید و این کار را تا سه روز انجام دهید.
• جوشانده اسطوخودوس صبح وشب (درصورتی که خلط غلیظ و مزمن شده با گل ختمی مخلوط شود).
• خوردن دم کرده گیاه پاخری روزی یک تا دو لیوان برای درمان برونشیت بسیار عالی جواب می­دهد.
• ترکیب دم کرده تخم رازیانه + گل گاوزبان + انجیر، برای سرفه ها و آسم های مزمن بسیار موثر است.
• هر روز صبح ۲۰ تا ۳۰ گرم از ریشه های پامچال را در ۱ لیتر آب، ۱۵ دقیقه بجوشانید و آب آن را بنوشید.
• دود گل ماهور و عنبر نساء عفونت کش قوی هستند. دود عنبر نساء اگر یک بار استفاده شود خوب است.
• بیست تا چهل گرم گل لادن را در یک لیتر آب جوش دم کنید و روزی دو تا سه فنجان به نوبت بنوشید.
• آب یک دسته شاهی آبی تازه را بگیرید و ۶۰ تا ۱۵۰ گرم از آب آن را در یک لیوان شیر مخلوط کرده و بنوشید.
• پانزده تا بیست و پنج گرم کاکوتی را در یک لیتر آب جوش دم کنید و آب آن را بنوشید. (برای زن حامله مضر است).
• برای درمان تکمیلی بیماری آسم و تنگی نفس از بادکش سینه و بادکش قاعده ریه و بادکش وسیع ریه استفاده می کنیم.
• در طول روز هر ساعت به ساعت، آب دو لیموی تازه را گرفته و با آب پیاز یا آب هویج و یا آب کرفس مخلوط کنید و بنوشید.
• دو حبه سیر را در یک لیوان شیر انداخته و ۱۲ دقیقه روی حرارت ملایم بجوشانید و تا گرم است بنوشید و خود را هم گرم نگه دارید.
• به عنوان درمان نیز باید ۲۰ گرم برگ و گل خطمی را در ۱ لیتر آب جوش، ۱۰ دقیقه دم کنید، بعد آب آن را با عسل شیرین کرده، بنوشید.
• هر روز صبح دو یا سه عدد تره فرنگی را حلقه حلقه ببرید و در مقداری آب یک تا دو ساعت بجوشانید، بعد صاف کرده و آب آن را بنوشید.
• دو عدد برگ تازه سوسنبر را در ۱ فنجان آب جوش ۱۲ دقیقه دم کنید، بعد آب آن را صاف و با عسل شیرین کرده و روزی سه تا چهار فنجان بنوشید.
• پنجاه گرم گل گاوزبان خشک را در یک لیتر آب جوش ۳ دقیقه دم کنید و روزی دو تا سه فنجان از آب آن را به فاصله غذاهای روزانه میل فرمایید.
• شصت گرم برگ های شاهی آبی را در یک لیتر آب جوش ۳ دقیقه دم کنید، بعد آب آن را صاف و با شکر شیرین کرده و روزی سه فنجان به نوبت بنوشید.
• پنجاه گرم گل آقطی را در یک لیتر آب جوش ۲۵ دقیقه دم کنید، بعد آب آن را صاف و با عسل شیرین کرده و هر روز سه تا چهار فنجان از آن را به نوبت بنوشید.
• سی گرم برگ بو را در یک لیتر آب جوش، ۱۲ دقیقه دم کنید، بعد آب آن را صاف و با عسل شیرین کرده و روزی دو تا سه فنجان بعد از هر غذا به نوبت بنوشید.
• روزی دو عدد سیب زرد را روی آتش کباب کنید طوری که پوست سیب سیاه شود و مغزش نرم گردد و سپس پوست سیاه سیب را جدا کنید و مغزش را گرم گرم بخورید.
• پانزده گرم برگ خشک سوسنبر را در یک لیتر آب جوش، ۱۲ دقیقه دم کنید، بعد آب آن را صاف و با عسل شیرین کرده و روزی سه تا چهار فنجان به نوبت بنوشید.
• پنجاه گرم بنفشه خشک را در یک لیتر آب سرد بجوشانید، بعد یک ربع ساعت هم دم کنید، سپس آب آن را صاف و با عسل شیرین کرده و روزی سه تا پنج فنجان به نوبت بنوشید.
• کسانی که تنگی نفس، آسم شدید و عفونت ریه دارند اول حجامت عام می کنیم و بعد از آن، حجامت احتقان (موضع آن در وسط قاعده ریه ها مقابل مهره دوازده سینه ای می باشد) انجام می دهیم.
• یک عدد سیر را پوست کنده و له کنید و به همان اندازه وازلین اضافه کرده، بعد از کمی گرم کردن و پس از سرد شدن، آن را روی سینه و پشت خوب ماساژ دهید و پس از یک یا دو ساعت موضع را بشویید.
• شیرین بیان پوست کنده را خورد کنید و در ۱ لیتر آب، ۵ دقیقه بجوشانید، بعد دوازده ساعت کنار گذارید، سپس آب آن را صاف کرده و به مرور بنوشید. (کسانی که دچار فشارخون هستند از این نسخه استفاده نکنند).
• دو کیلو کلم را کوبیده و آب آن را بگیرید، بعد هم وزن آب آن عسل یا دو برابر آب آن شکر با آب صاف کرده آن مخلوط کرده، بجوشانید تا قوام آید و روزی دو قاشق سوپ خوری از آن را صبح و شب میل فرمایید.
• پنجاه گرم گل ورون خشک یا گل گوش خر را در یک لیتر آب سرد ۲ ساعت بخیسانید، بعد چند دقیقه بجوشانید و ۱۲ دقیقه هم دم کنید، سپس صاف کرده آن را با عسل شیرین کرده و روزی سه فنجان به نوبت بنوشید.
• سی تا شصت گرم از ریشه های تازه زنبق را در ۱ لیتر آب جوش ۱۲ دقیقه بجوشانید، بعد ۲۰ دقیقه هم دم کنید، سپس آب آن را صاف و با عسل شیرین کرده و در هر ساعت یک یا دو قاشق سوپ خوری از آن را بنوشید.
• سی تا پنجاه گرم ریشه خشک خطمی را بکوبید و در ۱ لیتر آب سرد، ۲ ساعت بخیسانید، بعد ۱۰ دقیقه هم بجوشانید، سپس آب آن را صاف کرده و روزی ۲ تا ۳ فنجان، به نوبت بنوشید (این نسخه برای زنان باردار مضر است).
• قلیان نعناع بدون دود، روزی نیم ساعت (قلیانی که در پایه آن به جای آب، عرق نعناع ریخته می شود، ضمناً نیاز به دود و تنباکو و …) ندارد، اگر بخواهیم با دود بکشید باید به جای تنباکو از برگ زیتون استفاده نمایید. (40 الی 120 روز)
• سی گرم دم گیلاس را در یک لیتر آب سرد ریخته، سپس بجوشانید، بعد آب آن را تا گرم است روی ۲۵۰ گرم گیلاس له شده و یا برش های سیب درختی بریزید و ۲۰ دقیقه هم آن را دم کنید، سپس آن را شیره کشیده و در طول روز کم کم بنوشید.
• ریشه سوسن 20 گرم + رازیانه 20 گرم + درمنه 10 گرم + سیاهدانه 15 گرم + گل زوفا 15 گرم + ریشه شیرین بیان 20 گرم + ریشه را نیم کوب کرده، ده گرم در پانصد سی سی آب کمی جوشانده قبل از سه وعده غذا میل نمایید. (بسیار مجرب).
• خارخسک 15 گرم + گل بنفشه 15 گرم + پرسیاوشان 10 گرم + گل ختمی 10 گرم + شیرین بیان 25 گرم + ناخنک 15 گرم + گل پنیرک 10 گرم، ده گرم در پانصد سی سی آب کمی پس از جوشاندن دو استکان قبل از هر غذا میل نمایید. (بسیار مجرب).
• اسطوخودوس + بادرنجبویه + گل گاوزبان + آفتیمون + بابونه از هر کدام 10 گرم، دم کنید و به جای چای روزی سه فنجان استفاده نمایید، این معجون دم کردنی تأثیر بسیار موثری در افسردگی، تنظیم خواب، تپش قلب، وسواس فکری، لرزش بدن و تنگی نفس دارد.
• در آسم های شدید می توانید هفته ای 3 لیوان (تا دو هفته) از ادرار شتر شیرده استفاده نمایید، لازم به ذکر است که ادرار شتر در اسلام حلال است. تجویز ادرار شتر نسخه امام صادق (علیه السلام) است و استاد خیراندیش هم درمان قطعی بیماری آسم را ادرار شتر اعلام کردند.
• ترکیب زیر را به مقادی مساوی سه دقیقه بجوشانید و بیست دقیقه با حرارت بسیار ملایم دم کنید و روزی سه بار و هر بار یک استکان بنوشید. گل ختمی + پنیرک + ریشه شیرین بیان + سپستان + زوفا (برای زنان باردار زوفا حذف شود) + پیاز خام + انجیر خشک + پر سیاوشان + گل نیلوفر.
• بهتر است از غذاهای گرم و تر استفاده کنند ولی اگر کل مزاج فرد درگیر بلغم بود، بهتر است بیشتر غذاها متمایل به گرم و خشک باشد. غذاهایی مانند آبگوشت، آش جو، خورشت قیمه، قورمه سبزی، گوشت گوسفند و شتر، نخودآب، عسل طبیعی که تند و تیز نیست و مقدار شیرینی آن نیز معتدل است و …
• هرگاه دچار برونشیت شدید باید از آب لیموی شیرین، مغز خیار، کاهوی پخته، جوشانده تره، سوپ سیر، سوپ کلم، نشاسته پخته، فرنی، شیر برنج، پاچه گوسفند، آب گشنیز تازه، شیرخشت و آب دم کـرده گل خطمی زیاد استفاده کرده و از سرخ کردنی ها، پیاز داغ، ترشیجات و مصرف دخانیات نیز پرهیز کنید.
• بیست تا پنجاه گرم پوست خشخاش را در یک لیتر آب ۵ دقیقه بجوشانید، بعد ۱۰ دقیقه دم کنید، سپس آب آن را صاف کرده و در طول روز کم کم بنوشید. بیست گرم ساقه و برگ و گل گاوزبان را در نیم لیتر آب بپزید، بعد ۱۲ دقیقه دم کنید و روزی چهار استکان از آب آن را به فاصله هر نیم ساعت میل فرمایید.
• عناب 5 گرم + گل خطمی 10 گرم + سه پستان 5 گرم + ریشه شیرین بیان 20 گرم + انجیر 10 عدد + گل زوفا 15 گرم + تاجریزی 5 گرم + گل بنفشه 10 گرم + پر سیاوشان 10 گرم + مویز 20 دانه + گل پنیرک 10 گرم، پانزده گرم در پانصد سی سی آب کمی جوشانده و قبل از هر غذا دو استکان میل نمایید. (بسیار مجرب)
• فراسیون 10 گرم + تخم کرفس 15 گرم + ریشه اریسا 20 گرم + رازیانه 10 گرم + تخم شنبلیله 15 گرم + گل ختمی 10 گرم + پر سیاوشان 10 گرم + گل زوفا 15 گرم، انجیر، عناب و سه پستان از هر کدام پنج عدد به هر جوشانده اضافه شود تا با داروها بجوشد. ده گرم در پانصد سی سی آب قبل از هر غذا دو استکان میل نمایید. (بسیار مجرب)
• مقادیر مساوی از مواد زیر را مخلوط کنید، پنج مثقال از مخلوط مواد را به مدت سه دقیقه بجوشانید و بیست دقیقه با حرارت بسیار ملایم دم کنید و روزی سه بار و هر بار یک استکان بنوشید. مواد عبارتند از: گل ختمی + پنیرک + عناب + آویشن (کمتر از بقیه) + پونه + ریشه شیرین بیان + انجیر خشک (برای سرفه حتماً از انجیر خشک استفاده شود).
• پرهیزات عمومی آن شامل: غذاهای سرد مانند خیار، گوجه، لبنیات، آب سرد، بستنی، سیب زمینی، هوای سرد، سرکه و ترشیجات و … برخی نیز، پرهیزات خاص است و بسته به اینکه هر فردی نسبت به انواع آن حساس باشد باید از آن پرهیز نمایند. مانند انواع بوهای سرد وگرم ادکلن، عطر، سرخ کردنی، انواع دودها حتی دود اسفند، غذاهای بسیار شیرین، انگور، خربزه، خوراکی های تند و تیز و نفاخ مانند سیر، پیاز و …
• گل پنيرك (يك قسمت) + برگ ختمي (يك قسمت) + ريشه ختمي (دو قسمت) + برگ پاخري (يك قسمت) + گل ماهور (يك قسمت) + ريشه شيرين بيان (دو قسمت) + آويشن (يك قسمت) + دانه انيسون (يك قسمت)، مقدار يك قاشق غذاخوري از مخلوط فوق را كه قبلاً بصورت پودر درآمده باشد در يك ليوان آب جوش ريخته به مدت 20 دقيقه باقي بگذاريد تا دم بكشد. سپس آن را صاف كرده روزي سه بار هر بار يك فنجان ميل كنيد.

برونشیت در مزاج های گرم:

• برای درمان این بیماری خوردن شربت بنفشه یا شربت نیلوفر یا ماءالشعیر یا لعاب اسپرزه و یا روغن بادام شیرین مفید می باشد.

درمان ترشحات برونش ها:

• برای جلوگیری از ترشحات برونش ها باید صبح و عصر آب هویج را با شیر به نسبت مساوی مخلوط کنید و بنوشید.

درمان عفونت برونش ها:

• برای رفع عفونت برونش ها باید ۳۰ گرم شیرین بیان تمیز شده و نیم کوب شده را در یک لیتر آب جوش دم کنید، بعد آب آن را صاف کرده و در طول روز به مرور بنوشید.

داروها:

• گارلت
• آلتادین
• افدرین
• توسیان
• تئوفیلین
• تربوتالین
• تاوانکس
• ایزوپرنالین
• ب. ب. کلد
• سالبوتامول
• تتراسیکلین
• متاپروترنول
• برونکوتیدی
• افلوکساسین
• تتراسایکلین
• آمپی سیلین.
• سفتریاکسون
• تری متوپریم
• سفپودوکسیم
• پسودوافدرین
• آزیترومایسین
• دیکلوگزاسیلین
• کوتریموکسازول
• آموکسی سیلین
• کلاریترومایسین
• کرومولین سدیم
• کوآموکسی کلاو
• داکسی سایکلین
• جمی فلوکساسین
• سیپروفلوکساسین
• ایپراتروپیوم بروماید
• سفدیتورن پیوکسیل
• از داروهای ضد سرفه استفاده نکنید؛، این داروها باعث بدتر شدن برونشیت مزمن می شوند.
• برای ناراحتی خفیف می توانید از استامینوفن برای کاهش تب، و داروهای ضد سرفه استفاده کنید، از داروهای ضد سرفه تنها زمانی استفاده کنید که سرفه بدون خلط باشد، توجه داشته باشید که متوقف کردن سرفه به طور کامل می تواند خطرناک باشد، زیرا این کار موجب تجمع ترشحات مخاطی و مواد تحریک کننده در لوله های نایژه ای می شود، با گیر افتادن این ترشحات احتمال بروز ذات الریه افزایش و تبادل اکسیژن ریه ها کاهش می یابد، سایر داروهای احتمالی عبارتند از: آنتی بیوتیک ها برای مباره با عفونت های باکتریایی؛ و اکسپکتورانت ها برای نرم و رقیق کردن ترشحات مخاطی تا آنها را راحت تر بتوان تخلیه کرد.

فعالیت:

• تا زمانی که درجه حرارت بدنتان به حد طبیعی باز نگشته در رختخواب استراحت کنید، سپس با رو به بهبود گذاشتن علائم فعالیت های عادی خود را به تدریج از سر گیرید.

رژیم غذایی:

• هیچ رژیم خاصی توصیه نمی شود، روزانه حداقل 10 الی 8 لیوان آب بنوشید، با این کار ترشحات مخاطی نرم و رقیق می شوند و آنها را راحت تر می توان با سرفه خارج کرد.
• خوردنی های مفید: عسل تمشک، عسل اوکالیپتوس،

نکته:

• برونشیت حاد چه مدت زمانی طول می کشد: برونشیت حاد اغلب سه تا چهار روز پس از سرماخوردگی یا آنفلوانزا ایجاد می‌شود. ممکن است این بیماری با سرفه خشک شروع شود و اکثر افراد طی دو یا سه هفته دچار یک دوره حاد برونشیت شوند. بعضی ‌اوقات ممکن است سرفه به مدت چهار هفته یا بیشتر ادامه یابد. در صورت مبتلا نبودن به بیماری‌های زمینه‌ای، پس از بهبود عفونت اولیه، ریه‌ها به حالت عادی باز می‌گردد.
• برونشیت مزمن: اگر فردی در بیشتر روزها، حداقل سه ماه در سال و به مدت دو سال متوالی دچار سرفه همراه با خلط شود، ممکن است دچار این عارضه شده باشد. برونشیت مزمن نوعی بیماری جدی است که ریه‌ها را محل پرورش عفونت‌های باکتریایی می‌کند. این بیماری، تنها یک شکل از بیماری انسداد مزمن ریوی (COPD) است که نفس‌کشیدن را دشوار می‌کند. گاهی اوقات سرفه در افراد سیگاری نشانه برونشیت و COPD است.
• علائم برونشیت اغلب با بیماری‌های دیگری مانند آسم، ذات‎الریه، آلرژی، سرماخوردگی، آنفلوانزا، سینوزیت و حتی بیماری ریفلاکس معده (GERD) و سرطان ریه مشابه است. برای تشخیص دقیق این بیماری باید به پزشک مراجعه شود. بیماری‌های جدی مانند ذات‌الریه نیاز به درمان سریع دارد. در صورت احساس تنگی‌نفس یا خس‌خس سینه، مشاهده سرفه خونی، تب بالاتر از ۱۰۱ درجه فارنهایت (۳۸ درجه سانتیگراد) و سرفه بیش از چهار هفته باید به پزشک مراجعه شود.
• برونشیتالتهاب پوشش لوله‌های برونش است که هوا را از آنها به ریه‌ها می‌برد. افرادی که برونشیت دارند معمولاً مخاط غلیظی را سرفه می‌کنند که ممکن است تغییر رنگ داشته باشد. برونشیت ممکن است حاد یا مزمن باشد. برونشیت حاد که اغلب از سرماخوردگی یا سایر عفونت‌های تنفسی ایجاد می‌شود، بسیار شایع است. برونشیت مزمن، یک بیماری جدی تر، قابل تحریک‌تر یا التهاب مداوم پوشش لوله‌های برونش است که اغلب به دلیل سیگار کشیدن است. برونشیت حاد، که سرماخوردگی قفسه سینه نیز نامیده می‌شود، معمولاً طی یک هفته تا 10 روز بدون اثرات ماندگار بهبود می‌یابد، اگرچه سرفه ممکن است برای هفته‌ها ادامه داشته باشد. با این حال، اگر دوره‌های مکرر برونشیت را تجربه می‌کنید، ممکن است برونشیت مزمن داشته باشید که نیاز به مراقبت پزشکی دارد. برونشیت مزمن یکی از شرایطی است که در بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) وجود دارد.
• اپیدمی بیماری برونشیت چیست: اگر این بیماری ناشی از عفونت ویروسی یا باکتریایی باشد، می‌توان هنگام سرفه، عفونت را از طریق قطرات به فرد دیگری منتقل کرد. برای کاهش خطر ابتلا به عفونت، فرد باید: دستان خود را اغلب بشویید، دستمالی را هنگام سرفه در مقابل دهان و بینی خود بگیرد، در مورد کودکان خردسال، افراد مسن و کسانی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند، مراقبت بیشتری کنید.
• برونشیت: عبارت است از التهاب راه های هوایی (نای، نایژه ها، برونشیول ها) ریه، برونشیت حاد شروعی ناگهانی دارد و برای مدت کوتاهی باقی می ماند، این در حالی است که برونشیت مزمن سال ها باقی می ماند و طی سال ها عود آن ادامه دارد. به عبارت دیگر هنگامی‌که لوله‌های برونش حامل هوا به عمق ریه‌، ملتهب می‌شود، پوشش داخلی ریه ورم کرده و ضخیم‌تر می‌شود و همین امر مجاری تنفسی را باریک می‌کند؛ در نتیجه این غشاهای تحریک‌ شده، مخاط اضافی ترشح می‌کند که سطح مجاری هوایی کوچک را می‌پوشاند و گاهی‌ اوقات نیز آن‌ها را مسدود می‌کند. سرفه، شیوه بدن برای خارج‌کردن این ترشحات و تنفس راحت‌تر است.
• بیماری برونشکتازی چیست؟ در بیماری برونشکتازی راه­‌های مختلف هوایی موجود در ریه به صورت دائمی بزرگ و متورم می‌­گردند. مهم­ترین علائم این بیماری می­‌توان به سرفه­‌ی مزمن به همراه خلط اشاره نمود. بیماری برونشکتازی می­‌تواند باعث بروز علائم متعدد دیگری نظیر سرفه­­‌ی خونی و درد قفسه­‌ی سینه، تنگی نفس و خس خس گردد.
• تفاوت میان بیماری برونشیت و ذات الریه: ذات الریه یا سینه پهلو به وضعیت التهابی ریه گفته می‌­شود. در این بیماری کیسه­‌های هوایی میکروسکوپی که با نام آلوئول‌ها نیز شناخته می­‌شوند، تحت تأثیر قرار می‌­گیرند. این بیماری ممکن است در اثر عفونت ناشی از ویروس یا باکتری یا بیماری خودایمنی ایجاد گردد. هنگامی که فرد به ذات الریه مبتلا می­‌شود، کیسه­‌های هوایی موجود در شش‌­هایش متورم می­‌گردند و درون آن­ها با نوعی مایع پر می­‌شود. در این وضعیت اکسیژن کمتری به اندام‌­ها می­‌رسد و تبادلات گازی در بدن کاهش می‌­یابد. از مهم­ترین علائم بیماری ذات الریه می­‌توان به: سرفه‌­ی دارای خلط، درد قفسه سینه، تب و اشکال در تنفس اشاره نمود. این بیماری با استفاده از اشعه ایکس و کشت خلط شناسایی گشته و تشخیص داده می­‎‌شود. در حال حاضر برای پیشگیری از ابتلا به بیماری ذات الریه واکسن­ این بیماری در دسترس عموم قرار می­‌گیرد. با توجه به علت زمینه‌ ­ای این بیماری، پزشک اقدام به تجویز داروهایی نظیر آنتی بیوتیک می‌­کند. در صورت ابتلا به نوع حاد بیماری ذات الریه ممکن است فرد بیمار در بیمارستان بستری شود.