تیروئیدیت: عبارت است از التهاب غده تیروئید، غده تیروئید یک عضو تولید کننده هورمون در قاعده گردن، کنار نای است، معمولاً افراد میانسال 50 الی 30 ساله از هر دو جنس را مبتلا می کند ولی در زنان شایع تر است. تیروئیدیت هاشیموتو (تیروئیدیت لنفوسیتیک یا تیروئیدیت خود ایمن نیز خوانده می شود) التهاب مزمن همراه با ارتشاح لنفوسیتی است؛ تیروئیدیت تحت حاد (تیروئیدیت گرانولوماتوز خواننده می شود) معمولاً به دنبال عفونت ویروسی رخ می دهد، انواع نادرتر دیگری نیز وجود دارند.
علائم:
- تب
- درد فک یا گوش (گاهی اوقات)
- بزرگی، درد و حساسیت به لمس در غده تیروئید
- پرکاری تیروئید (ضربان قلب سریع، عصبی شدن، لرزش و کاهش وزن سریع)
علت:
- عفونت باکتریایی غده تیروئید (نادر)
- ویروس های مختلف مثل اوریون و آنفولانزا
- اختلال دستگاه ایمنی (به ویژه تیروئیدت هاشیموتو و پس از زایمان)
عوامل افزایش دهنده خطر:
- بارداری
- سابقه اختلالات تیروئید
- سابقه خانوادگی بیماری تیروئید
- بیماری اخیر مثل سل یا هر عفونتی
پیشگیری:
- پیشگیری خاصی ندارد.
عواقب مورد انتظار:
- معمولاً با درمان قابل علاج است، برخی افراد خود به خود بهبود می یابند، پیگیری منظم پزشکی بعد از علاج مناسب بیماری توصیه می شود.
عوارض احتمالی:
- از دست رفتن همیشگی کارکرد تیروئید که مستلزم جایگزین هورمون تیروئید در تمام عمر است.
تشخیص:
- شایعترین شکل التهاب تیروئید بیماری هاشیموتو است که در زنان رایجتر است. این بیماری معمولاً در سنین بین ۳۰ تا ۵۰ سال شناسایی میشود. بنابراین درصورت مشاهدهی علائم در این سنین، ممکن است پزشک به این بیماری شک کرده و آزمایشهای تشخیصی را تجویز کند. آزمایشهای مختلفی برای تشخیص التهاب تیروئید وجود دارد که عبارتاند از:
- آزمایش عملکرد هورمونهای تیروئید:در این نوع آزمایش میزان هورمونهای تیروئید مانند T3، T4،TSH در خون اندازهگیری میشود. هورمون TSH از غدهی هیپوفیز ترشح شده و غدهی تیروئید را برای تولید هورمونهای تیروئیدی تحریک میکند.
- آزمایش سطح آنتیبادی تیروئید:در این روش میزان آنتیبادی علیه تیروئید (TPO) سنجیده میشود. زمانیکه سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلولهای تیروئید حمله میکند، در بدن آنتیبادیهایی ترشح میشود که با اندازهگیری آنها میتوان التهاب تیروئید را بررسی کرد.
- اندازهگیری سطحESR : ESR یک فاکتور نشان دهندهی التهاب در بدن است که سرعت رسوب گلبول قرمز را نشان میدهد. در مواردی که التهاب تیروئید وجود دارد سطح ESR در خون افزایش پیدا میکند.
- سونوگرافی تیروئید:در سونوگرافی آناتومی و شکل ساختاری غدهی تیروئید بررسی میشود. در سونوگرافی، ندول یا برجستگیها در حال رشد یا میزان جریان خون غدهی تیروئید نشان داده میشود.
- جذب ید رادیواکتیو:در این روش میزان ید رادیواکتیوی که غدهی تیروئید جذب میکند اندازهگیری میشود. مقدار ید جذبی، در تیروئیدیت کاهش پیدا میکند.
درمان طب نوین:
- جراحی برای برداشتن فشار وارد به نواحی مجاور گردن یا تخلیه آبسه (نادر).
- درصورتیکه التهاب منجر به درد در تیروئید شود از داروهای ضد درد برای کاهش درد استفاده میشود.
- درمان التهاب تیروئید بستگی به نوع و علائم بیماری دارد. درصورتیکه علائم پرکاری تیروئید داشته باشید از داروهای مسدودکنندهی بتا برای کاهش ضربان قلب و لرزش استفاده میشود. پزشک پس از اینکه علائم شما بهبود پیدا کند، دوز داروی مصرفی را کاهش میدهد. در صورتی که التهاب تیروئید باعث کمکاری تیروئید شده باشد، هورمونهای تیروئیدی برای درمان التهاب تیروئید تجویز میشود تا سطح هورمون را به حد طبیعی برساند.
داروها:
- مسکن در صورت نیاز
- داروهای کورتیزونی برای کاهش التهاب (نادر)
- آسپیرین با دوز بالا برای کمک به کاهش التهاب
- آنتی بیوتیک ها برای مقابل با عفونت در صورت لزوم
- مسدود کننده های بتا آدرنرژیک برای سرکوب علائم تیروئید پرکار
- داروهای ضد تیروئدید یا جایگزینی هورمون تیروئید بسته به فعالیت هورمون های تیروئید شما
فعالیت:
- به محض بهبودی علائم، فعالیت طبیعی خود را از سر بگیرید.
رژیم غذایی:
- از مصرف فرآورده های کارخانه ای و همچنین لبنیات و غذاهای گرم و سرد بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.