اریتم گرهی: عبارت است از یک بیماری التهابی پوست و بافت زیر پوست که مشخصه عمده آن وجود گره های قرمز و دردناک بر روی پا، خصوصاً پوست روی استخوان های بزرگ ساق پا است، این بیماری گاهی در بازوها یا سایر نواحی بدن رخ می دهد، احتمال بروز آن در دختران و خانم های 40 الی 12 سال زیادتر است.

علائم:

1. قرمز، دردناک یا حساس به لمس و گرم
2. بزرگ (10 الی 4 سانتیمتر) معمولاً بیش از 6 گره در یک زمان ظاهر نمی شود.
3. گره ها در عرض 10 الی 7 روز از رنگ صورتی به قرمز به آبی به قهوه ای تغییر رنگ می دهند.
4. گره ها معمولاً ناگهانی ظاهر می شوند، غالباً علائم دیری مثل تب، و نیز تورم، قرمزی و حساسیت به لمس در مچ پا و زانو همراه با این گره ها وجود دارند.

علت:

• سرطان
• التهاب مزمن روده
• بیماری های خود ایمنی
• مشکل در پروتئین های خون
• خوردن غذاهایی که حاوی رنگ ها یا مواد نگهدارنده هستند.
• مصرف داروهایی مثل قرص های ضد بارداری (خصوصاً آنهایی که استروژن بالایی دارند)، سولفونامیدها، یدیدها و برومیدها.
• بروز یک عفونت مثل عفونت های استرپتوککی (شایعتر از بقیه)، کوکسیدیوایدومیکوز، هیستوپلاسموز، سارکوییدوز، بلاستومیکوز، سل، و عفونت های ناشی از باکتری های یرسینیا.

عوامل افزایش دهنده خطر:

• حاملگی، مشکلاتی که در قسمت علت ذکر شد.

پیشگیری:

• در صورتی که علت شناسایی شده باشد، می توان آن را حذف یا درمان نمود.

عواقب مورد انتظار:

• گره های ظاهر شده در عرض 20 الی 10 روز کوچک شده و حساسیت آنها به لمس کاهش می یابد، اما ممکن است در همین بین گره های دیگر ظاهر شوند، به این ترتیب بیماری ممکن است تا چندین ماه ادامه یابد، وقتی که دیگر گرهی ظاهر نشود، اریتم گرهی احتمالاً هرگز باز نخواهد گشت، با درمان بهبودی زودتر حاصل می شود.

عوارض احتمالی:

1. انتظار نمی رود که در اثر اریتم گرهی عارضه ای به وجود آید.
2. امکان دارد بر حسب علت زمینه ساز اریتم گرهی، عوارض رخ دهند.

تشخیص:

1. آزمایشات برای تشخیص اریتم ندوزوم کمکی به ما نمی کند و اساساً نشان دهنده بیماری زمینه ای هستند.
2. تشخیص اریتم ندوزوم براساس شرح حال و معاینه فیزیکی انجام می شود. ایجاد ناگهانی ندول های دردناک و تندر و قرمز بر روی قدام ساق پا و بدون زخم، به نفع تشخیص است. در صورتی که نتوانیم با شرح حال و معاینه فیزیکی به تشخیص برسیم می توانیم از پوست، بیوپسی یا نمونه برداری کنیم.

درمان طب نوین:

• در بسیاری از موارد، درمان و رفع عامل زمینه ای باعث بهبود اریتم ندوزوم می شود. درمان عفونت، قطع داروهای مربوطه و یا کنترل بیماری زمینه ای نظیر بیماری التهابی روده (IBD) در کنترل علائم بسیاری موثر هستند.
• اریتم ندوزوم خود محدود شونده است و بدون درمان پس از چند هفته خود به خود بهبود پیدا می کند بنابراین معمولاً نیازی به درمان ندارد. با این حال به دلیل درناک بودن این ندول ها، بیماری ممکن است اذیت باشد که در این صورت می توان آن را درمان کرد.
• خط اول درمانی استفاده از داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) و یدید پتاسیم است. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی در کاهش علائم بسیار موثر هستند. همچنین پتاسیم یدید می تواند به سرعت ندول ها را از بین ببرد و زمانی استفاده می شود که بخواهیم اریتم ندوزوم را به سرعت درمان کنیم. اگر بیماران به داروهای فوق پاسخ ندادند می توانید از گلوکوکورتیکوئید ها (کورتون ها) خوراکی استفاده کنیم. همچنین بیمارانی که نمی توانند کورتون را بصورت خوراکی مصرف کنند، ممکن است از تزریق کورتون به درون ندول ها سود ببرند. داپسون (Dapsone) نیز ممکن است در درمان اریتم ندوزوم موثر باشد، هرچند که اطلاعات اندکی در این زمینه وجود دارد. کلشی سین (Colchicine) و هیدروکسی کلروکین (Hydroxychloroquine) نیز از دیگر داروهایی هستند که به عنوان خط دوم درمانی می توانند مورد استفاده قرار گیرند. کلشی سین در درمان اریتم ندوزوم در بیمارانی که به بیماری بهجت مبتلا هستند سودمند است.

درمان طب سنتی:

• درمان بیماری زمینه ساز
• هر زمان که امکان دارد، پا را بالا نگه دارید.
• از باند الاستیک یا جوراب های مناسب برای حفاظت از پا استفاده کنید.
• حتی المقدور توقف مصرف داروهایی که بالقوه باعث بروز این بیماری می شوند.
• برای تسریع بهبود بیماری و تخفیف درد و ناراحتی از کمپرس مرطوب استفاده کنید یا پای خود را در آب غوطه ور سازید، کمپرس آب گرم معمولاً برای تخفیف درد یا التهاب بهتر است، در عضو، برای خارش بهتر است از کمپرس آب خنک استفاده شود.

داروها:

1. مصرف داروهای موضعی (مالیدنی) معمولاً کمک کننده نیست.
2. در موارد شدید ممکن است از کورتیکو استروئید ها استفاده شود.
3. برای درد و ناراحتی خفیف می توان از آسپیرین استفاده نمود (از نوع پوشش دار آن استفاده کنید تا دچار ناراحتی معده نشوید)، امکان دارد داروهای دیگری برای رفع درد تجویز شوند.

فعالیت:

• تا حدی که می توانید در رختخواب استراحت کنید طوری که پایتان بالا باشد. وقتی علائم تخفیف یافتند، فعالیت های عادی خود را تدریجاً از سر گیرید، حدود 3 هفته فرصت دهید تا بهبودی حاصل شود.

رژیم غذایی:

• رژیم خاصی توصیه نمی شود.