آکنه روزاسه (آکنه دوران بزرگسالی): عبارت است از التهاب مزمن پوست صورت (معمولاً گونه ها و بینی) این بیماری معمولاً بین 50 الی 30 سالگی بروز می کند و در خانم ها شایع تر از آقایان است، اما در آقایان شدیدتر است. درگیر شدن گسترده بینی، که بیشتر در آقایان دیده می شود، به رینوفیما معروف است.
انواع آکنه روزاسه:
- اریتما توتلانژکتاتیک (Erythematotelangiectatic): در این نوع از روزاسه، پوست فرد مبتلا برافروخته و قرمز است و بیمار حس میکند که پوستش میسوزد و سوزن سوزن میشود. دیدن رگهای خونی و سفت و پوسته پوسته شدن پوست از نشانههای دیگر رزاسه اریتما توتلانژکتاتیک است.
- پاپولوپوسچولار (Papulopustular): در این نوع رزاسه، بیمار جوشهای متورم قرمزی شبیه آکنه بر پوست خود میبیند. گاهی رزاسهی پاپولوپوسچولار با قرمزی و سوزش پوست همراه است. در این نوع نیز ممکن است رگهای خونی زیر پوست دیده شوند.
گاهی رزاسه ی پاپولوپوسچولار به آکنهی ولگاریس شبیه است با این تفاوت که جوش سر سیاه (کومودون) روی پوست دیده نمیشود. مگر اینکه بیمار به طور هم زمان آکنهی ولگاریس داشته باشد.
- فیماتوس (Phymatous): روزاسهی فیماتوس با ضخیم شدن و ایجاد بافت ناهموار در پوست همراه است. در این نوع، بینی بیمار، گوشتی و متورم میشود. گاهی نیز رگهای خونی فرد بیمار دیده میشوند.
- روزاسه چشمی: رزاسهی چشمی، چشمهای فرد بیمار را درگیر میکند. علائم این بیماری عبارتند از: آبریزش، قرمز و پرخون شدن چشم، سوزش، خارش و قرمزی پلک، حساسیت به نور، تاری دید، گل مژه و احساس جسم خارجی در چشم. روزاسهی چشم اغلب با انواع دیگر رزاسه همراه است. به همین دلیل، ممکن است بیمار علاوه بر درمان چشمی به درمان موضعی هم نیاز داشته باشد.
علائم:
- تورم صورت
- گوشتی شدن بینی
- خشک شدن پوست
- رگهای خونی متورم
- سوزش یا سوزن سوزن شدن پوست.
- صورت به هنگام لمس دردناک است.
- ایجاد برآمدگیهای قرمز روی پوست.
- بر افروختگی و قرمزی مداوم روی بینی، گونه ها و پیشانی
- سوزش یا خارش چشم، التهاب پلکها، گل مژه و قرمزی چشم
- گاهی جوش های کوچک قرمز رنگ و جوش های کوچک چرکی سفید رنگ روی پوست صورت ظاهر می شوند.
- پوست روی بینی و گونه ها به شکل نازیبایی قرمز و ضخیم می شود. رگ های کوچکی روی سطح پوست قابل مشاهده هستند.
علت:
- هلیکوباکتر پیلوری
- رنگ روشن پوست
- اختلال در رگهای خونی صورت
- افزایش انگل دمودکس فولیکولاروم
- علت بروز این بیماری، ناشناخته است، اما به تجربه ثابت شده است که بیمار در اثر استرس، نوشیدنی های گرم، غذهای داغ یا پر ادویه و الکل تشدید می شود. گرما یا سرمای شدید، یا نور آفتاب نیز ممکن است باعث تشدید آن شوند.
- تا کنون علت اصلی مبتلا به آکنه روزاسه تشخیص داده نشده است ولی به نظر میرسد مهمترین عامل این بیماری، وراثت باشد. البته برخی از عوامل دیگر نیز در مبتلا شدن به این بیماری نقش دارند که در ادامه به آنها اشاره میشود.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- هوای گرم
- مصرف الکل
- ورزش شدید
- حمام داغ و سونا
- نوشیدنیها و غذاهای تند
- نور خورشید، رطوبت یا باد
- داروهای درمان فشار خون بالا
- کافئین، غذاهای ادویه دار و لبنیات
- استرس، اضطراب و عصبانی شدن
- داروهایی مانند کورتیکو استروئیدها (کورتون)
- برخی بیماریهای مزمن مثل فشار خون بالا
- شرایط پزشکی حاد مثل سرماخوردگی، سرفه یا تب
پیشگیری:
- اجتناب از عوامل تشدید کننده مثل نوشیدنی های داغ، غذاهای داغ یا پر ادویه، الکل و استرس، گاهی ممکن است گرما یا سرمای شدید و نور آفتاب باعث تخفیف بیماری شوند.
عواقب مورد انتظار:
- علائم را می توان با درمان تحت کنترل در آورد. آکنه روزاسه بیماری است که در سیر آن مرتباً فروکش کردن و شعله ور شدن رخ می دهد.
عوارض احتمالی:
- اختلالات خود ایمنی در چشم (نادر است).
- استرس روانی ناشی از ظاهر ناخوشاید صورت
تشخیص:
- آزمایش خون
- انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار
درمان طب نوین:
- بیماری روزاسه درمان قطعی ندارد و درمانهای موجود فقط علائم و نشانههای آن را کاهش میدهند. با این حال، برخی درمانها توانستهاند نشانههای این بیماری را تسکین دهند.
- بهتر است، در فرآیند درمان روزاسه، پزشک و بیمار رابطهی تنگاتنگی با یکدیگر داشته باشند. داروها و پمادها حتماً باید با تجویز پزشک مصرف شوند. بیشتر پزشکان داروهایی را توصیه میکنند که التهاب و قرمزیلکههای پوستی را کاهش میدهند.
- معمولاً لازم است که مبتلایان این داروها را یک یا دو بار در روز مصرف کنند. مترونیدازول، بنزوئیل پراکسید، بنزوئیل پراکسید/ کلیندامایسین، آزلائیک اسید، سولفاستامید ۱۰% و سولفور ۵% برخی از داروهاییاند که برای درمان رزاسه تجویز میشوند. داروهای دیگری که برای درمان آکنه روزاسه ممکن است توسط متخصص پوست تجویز شوند عبارتند از: ایزوترتینوئین، آنتی بیوتیکهای خوراکی (مهمتر از همه داکسی سایکلین)، درمان روزاسه با لیزر، ریفاکسیمین (درمان SIBO )، از عواملی که میتواند شدت این بیماری را بیشتر کند، قرار گرفتن در معرض نور مستقیم آفتاب است که یکی از اصلی ترین محرکهای آکنه رزاسه میباشد. همچنین توصیه میشود از مرطوب کننده ها و کرم های ضد آفتابی که فاقد بو هستند استفاده شود. صابون، محصولات حاوی سدیم لوریل سولفات، لوسیون های قابض منافذ پوست (Astringents)، تونرها، منتول و کامفور ممکن است پوستتان مبتلایان به این بیماری را تحریک کند یا بسوزاند. پس، بهتر است از مصرف این نیز محصولات خودداری شود.
درمان طب سنتی:
- سرکه شیره
- شربت آبلیمو
- خوردن ترشی ها
- خوردن سردی ها
- خوردن گس مزه ها
- استرس را کاهش دهید.
- حجامت زیر چانه (تحت الذقن)
- زالو انداختن در روی خط روسری
- خوردن عرق کاسنی روزی 1 لیوان
- در صورت بهبود نیافتن زالو درمانی کنید.
- گاهی برای حذف بافت های زائد جراحی انجام می گیرد.
- حجامت عام یک الی 3 مرحله در ایام 17 یا 19 ماه قمری.
- در صورت لزوم انجام حجامت های ماستوئید (پشت گوش).
- حجامت عام 2 تا 3 مرحله یا حجامت موضعی نزدیک جوش.
- ضماد برگ زیتون روی جوش ها، جوش ها را از بین می برد.
- ترک و یا کاهش جدی غذاهایی که سودازا و صفرازا هستند. (40 روز)
- شستشوی محل درگیر بیماری با سرکه های صنعتی روزی یک مرتبه (14روز)
- از مواد آرایشی روغنی استفاده نکنید. از مواد آرایشی غیر روغنی و نازک استفاده کنید.
- کشیدن نوره به کل بدن برای خانم ها باعث از بین رفتن جوش های عفونی می شود.
- اگر تغییر شکل ظاهر باعث بروز استرس روانی شده است، روان درمانی و مشاوره می تواند مفید واقع شود.
- مصرف یک استکان از ترکیب (2 واحد عرق کاسنی + یک واحد عرق شاطره) نیم ساعت قبل از ناهار و شام (40 روز).
- مقداری از ژل داخل برگ های آلوئه ورا، را روی پوست خود بمالید و اجازه دهید خوب خشک شود و چند ساعت بماند. سپس پوستتان را با آب ولرم بشویید.
- قبل از خواب مخلوط 3 قاشق غذاخوری عسل و یک قاشق چایخوری دارچین را روی جوش ها قرار دهید و روز بعد با آب ولرم بشویید. تکرار روزانه این کار به مدت 2 هفته، جوش ها را از بین می برد.
- مقداری زردچوبه را با پودر چوب صندل مخلوط کنید و روی صورتتان بگذارید. 10 دقیقه آن را به حال خود رها کنید و سپس با آب سرد صورتتان را تمیز کنید. این ماسک را 3 بار در هفته استفاده کنید.
- مالیدن دوسین (سیاهدانه و عسل) به پوست برای درمان جوش های بلغمی مفید است. (توجه داشته باشید که جوش های بلغمی بدون التهاب، زیر پوستی و سفت هستند و استفاده از این ترکیب برای جوش های قرمز و پر التهاب نتیجه ی عکس خواهد داد و وضع پوستتان بدتر خواهد شد).
- خوردن سرکنگبین کاسنی، سرکنگبین سرد هم گفته می شود، گرم مزاج هایی که کبدشان بسیار گرم است و احساس گر گرفتگی و تشنگی می کنند و جوش و کهیر می زنند و کسانی که زیاد تب می کنند سرکنگبین کاسنی برایشان مفید است (به جای نعناع، کاسنی باشد) چون منشاء اکثر تب های ناشناخته مربوط به کبد است.
داروها:
- ایزوترتینوین یا راکوتان
- آنتی بیوتیک ها یا داروهای موضعی شاید تجویز شوند. البته علت تأثیر مثبت آنها هنوز معلوم نیست. امکان دارد ایزوترتیفوئین تجویز شود. از مصرف ترکیبات حاوی کورتیزون خودداری نمایید، حتی از آنهایی که بدون نسخه در دسترس هستند. این ترکیبات ممکن است باعث بدتر شدن بیماری شوند.
فعالیت:
- هیچ محدودیتی برای آن وجود ندارد.
رژیم غذایی:
- رژیم غذایی خاصی توصیه نمی شود. فقط باید از غذاهای پر ادویه، الکل، یا هر غذایی که باعث برافروختگی صورت می شود پرهیز کرد.
نکته:
- سعی کنید مزاجتان را بیش از اندازه سرد نکنید.
- از بین بردن موهای زائد موهای زیر بغل و اطراف رحم و آلت تناسلی با نوره بسیار عالیست چون رحم یا آلت تناسلی دارای مویرگ هایی تنبل است، این نوره ذاتاً آرسنیک دارد و عروق خفته و تنبل را هوشیار می کند و در خروج رسوبات نیز فعالیت می کند.
- گاهی مواقع پوست نازک است، پس از ضماد نوره و شستن آن جوش های ریزی بر سطح پوست ظاهر می شود که برای ترمیم آن می توان روی پوست روغن زیتون یا روغن کنجد یا روغن بنفشه و یا پماد کالن دولان مالید.