آنسفالوپاتی کبدی: عبارت است از همان‏‌طورکه گفته شد، آنسفالوپاتی کبدی مشکلی است که در اثر تجمع سموم در خون ایجاد می‌شود و نوعی زوال در عملکرد مغز است. این مشکل بیشتر برای افرادی که از آسیب‏های حاد کبدی رنج می‌برند پیش می‌آید، زیرا کبد وظیفه‌ی دفع سمومی چون آمونیاک را برعهده دارد و زمانی که کبد بیمار باشد، نمی‌تواند این سموم را به ‌خوبی دفع کند، بنابراین سموم در بدن جمع می‏شوند و به سمت دیگر اندام‌ها حرکت می‌کنند. این مشکل دو نوع متفاوت دارد، یعنی هم می‌تواند حاد (کوتاه مدت) و هم مزمن (طولانی مدت) باشد. از طرفی از آنجایی که این عارضه بر عملکرد مغز تأثیر می‌گذارد، ممکن است باعث شود که عملکرد مغز دچار مشکل شود و فرد مبتلا به این بیماری هوشیاری خود را از دست بدهد و به کما برود.

انواع آنسفالوپاتی کبدی:

1. آنسفالوپاتی نوع A: این حالت از آنسفالوپاتی کبدی زمانی رخ می‏دهد که مشکل نارسایی کبد به حادترین درجه برسد. باید گفت این حالت بیشتر برای افرادی که سابقه مشکل کبدی ندارند رخ می‌دهد، زیرا عملکرد کبد در بالاترین سرعت کاهش پیدا می‌کند. مصرف شدید الکل و عفونت‌های هپاتیتی از شایع‌ترین علت‌های آنسفالوپاتی نوع A هستند.
2. آنسفالوپاتی نوع B: زمانی که خون مانند همیشه از کبد عبور نکند و به‌جای آن از اطراف کبد عبور کند، این نوع از آنسفالوپاتی رخ خواهد داد. در نتیجه خون از سموم پاک‌سازی نمی‌شود و می‌تواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد. ناهنجاری‌های سرشتی و تروما از شایع‌ترین علت‌های این نوع از آنسفالوپاتی محسوب می‌شوند.
3. آنسفالوپاتی نوع C: سیروز کبدی حادترین مشکل مربوط به کبد است و این نوع از آنسفالوپاتی ناشی از این بیماری خواهد بود. با رخ دادن این مشکل، کبد به‌مرور توانایی خود را در پاک‌سازی سموم از خون از دست می‌دهد که این موضوع مشکلات مختلف دیگری را به همراه خواهد داشت.

مراحل انسفالوپاتی کبدی

1. با استناد به بنیاد American Liver، برای انسفالوپاتی کبدی ۵ مرحله وجود دارد. شدت علائم انسفالوپاتی کبدی در فرد مبتلا، مرحله (stage) این بیماری در شخص را مشخص می‌کند.
2. مرحله ۰: علائم حداقلی که می‌تواند شامل هماهنگی و تمرکز باشد.
3. مرحله ۱: علائم خفیف مانند بی‌خوابی و کاهش توجه.
4. مرحله ۲: علائم متوسط مانند کاهش حافظه و گفتار نامفهوم.
5. مرحله ۳: علائم شدید شامل تغییرات شخصیتی، گیجی و بی‌حالی شدید.
6. مرحله ۴: از دست دادن هوشیاری و کما.

علائم آنسفالوپاتی کبدی خفیف:

1. گیجی
2. فراموشی
3. تمرکز ضعیف
4. قضاوت ضعیف
5. مشکل در تفکر
6. تغییرات شخصیتی
7. مشکلاتی در دست خط یا از دست دادن سایر حرکات کوچک دست

علائم انسفالوپاتی شدید کبدی:

1. تشنج
2. گیجی
3. خستگی
4. اضطراب
5. حرکات آهسته
6. گفتار گیج کننده
7. دست های لرزان
8. خواب آلودگی یا بی‌حالی
9. تغییرات شخصیتی شدید

علت:

• آنسفالوپاتی کبدی به علت تجمع سموم در جریان خون ایجاد می‌شود؛ یعنی زمانی که کبد نتواند به درستی سموم را تجزیه کند. کبد مواد شیمیایی سمی مثل آمونیاک را از بدن ما دفع می‌کند. وقتی کبد آسیب ببیند، نمی‌تواند همۀ سموم را فیلتر کند. سپس این سموم می‌توانند از طریق جریان خون وارد مغز شوند. این سموم می‌تواند به اندام‌های دیگر و اعصاب هم آسیب بزند. در تعداد کمی از بیماران است که آنسفالوپاتی مستقیما بر اثر نارسایی کبدی ایجاد شود. اگر نارسایی کبدی حاد باشد، احتمال بروز آنسفالوپاتی بیشتر است. اما در مواردی که شخص دچار بیماری مزمن کبدی باشد، آنسفالوپاتی معمولا به واسطۀ یک علت دیگر بروز می‌کند. بعضی از این علت‌ها و عوامل از این قرار هستند:
• کم آبی بدن
• جراحی یا تروما
• مشکلات کلیوی
• خوردن بیش از حد پروتئین
• هیپوکسی یا سطوح پایین اکسیژن
• عفونت‌هایی مانند ذات الریه (پنومونی)
• داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب می‌کنند
• عدم تعادل الکترولیت، به ویژه کاهش پتاسیم پس از استفراغ یا مصرف دیورتیک‌ها (داروهای ادرارآور)
• داروهایی که سیستم عصبی مرکزی را سرکوب می‌کنند، از جمله آرام‌بخش‌هایی مثل باربیتورات‌ها یا بنزودیازپین

تشخیص:

• برای تشخیص آنسفالوپاتی کبدی لازم است که یک متخصص مغز و اعصاب شما را معاینه کند. در ادامه پزشک از شما درخواست انجام یکسری آزمایش را خواهد داشت که این آزمایشات شامل مواردی چون تست‌های خونی، تصویربرداری‌هایی چون ام‌آرآی، اسکن مغزی و نوار مغزی هستند.

درمان طب نوین:

• بهترین درمان انسفالوپاتی کبدی به فاکتورهای زیر وابسته است: شدت بیماری، انواع علائم موجود در فرد، شدت آسیب کبدی زمینه‌ای، سن بیمار، سلامت عمومی بیمار، برخی درمان‌ها ممکن است عوامل زمینه‌ای را هدف بگیرند. وابسته به علت بیماری، این درمان‌ها شامل موارد زیر می‌باشند:
• داروهایی برای درمان عفونت
• درمان هرگونه مشکل زمینه‌ای کلیوی
• تجویز دارو یا اتخاذ یکسری اقدامات برای مهار خونریزی
• عدم استفاده از داروهایی که می‌توانند انسفالوپاتی کبدی را تحریک کنند
• همچنین ممکن است پزشک یکسری دارو برای پاکسازی آمونیاک و سایر سموم از خون تجویز کند. به علت این که اینگونه سموم بیشتر در روده تولید می‌شوند، این نوع از درمان، روده را هدف قرار می‌دهد. برای مثال، ممکن است پزشک برای بیمار شربت لاکتولوز (نوعی قند صناعی) تجویز کند تا سرعت حرکت مواد در روده بالاتر رفته و فرصت برای جذب سموم کاهش یابد. همچنین، لاکتولوز میزان باکتری‌های تولیدکننده سموم در روده را کاهش می‌دهد.
• افرادی که در تنفس دچار مشکل می‌شوند باید درمان‌های دیگری نیز دریافت کنند؛ مانند اکسیژن و ونتیلاتور.
• زمانی که آسیب شدید کبدی باعث ایجاد انسفالوپاتی کبدی شده‌باشد، ممکن است بیمار نیاز به پیوند کبد داشته باشد.

درمان طب سنتی:

• اقدامات مربوط به بخش کبد چرب را انجام دهید.

داروها:

• لاکتولوز
• متیلن بلو
• ریفاکسیمین

فعالیت:

• روزی نیم ساعت فعالیت مناسب بدنی داشته باشید.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات پاستوریزه پرهیز کنید و مصرف ریواس را در برنامه غذایی خود افزایش دهید.