آمپیم: عبارت است از تجمع چرک در یکی از حفرات بدن، معمولاً در فضای اطراف ریه ها بین لایه های پرده جنب دار عفونت، اتفاق می افتد. آمپیم به علت استفاده از آنتی بیوتیک که تقریباً به ندرت رخ می دهد. به عبارت دیگر آمپیم وضعیتی است که در آن مایع چرک در فضای پلور تجمع می یابد. این فضا برای کمک به گسترش و انقباض ریه ها وجود دارد. فضای پلور به طور طبیعی حاوی مقدار کمی مایع است. آمپيم زماني رخ مي دهد كه مايع و چرک اضافی در فضای پلور شروع به تجمع می کند. سویه های مختلف باکتری باعث ایجاد مایعات و چرک در فضای پلور می شوند. خیلی اوقات، ذات الریه باعث این وضعیت می شود.
علائم:
- لرز
- تب
- تنفس بد بو
- کاهش وزن
- سرفه خشک
- خستگی شدید
- چرک در مخاط
- مشکلات تنفسی
- تنفس تند و سطحی
- کاهش صداهای تنفسی
- وجود مایع در ریه ها (قابل مشاهده با اشعه ایکس قفسه سینه)
- درد قفسه سینه، این درد می تواند از یک نارحتی مبهم تا درد تند و تیز، متغیر باشد. درد غالباً با سرفه یا تنفس بدتر می شود. درد ممکن است به قسمت پایین قفسه سینه یا شکم گسترش یابد.
علت:
- بیماری کبد
- بیماری کلیه
- نارسایی احتقانی قلب
- وجود سرطان در سایر نقاط بدن.
- روی هم خوابیدن ریه یا آسیب به قفسه سینه.
- بروز عفونت در نقطه ای دیگر از بدن که به قفسه سینه گسترش یافته باشد.
- عارضه ای از: عفونت های ریه یا قفسه سینه، مثل ذات الریه، سل یا آبسه ریه.
- بیماری از گروه بیماری های دیر پیر کننده بافت همبند و عروق، مثل لوپوس اریتمای منتشر.
- پنومونی شایع ترین علت ابتلا به این وضعیت است. افرادی که تحت عمل جراحی توراکوتومی یا جراحی قفسه سینه قرار گرفته اند نیز ممکن است در صورت ابتلا به باکتری ها، در معرض ابتلا به آمپیم قرار گیرند.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- سیگار کشیدن
- تغذیه نامناسب
- خستگی یا کار زیاد
- آب و هوای سرد و مرطوب
- بیماری اخیر (قسمت علت را ببینید)
- میحط زندگی شلوغ و غیر بهداشتی
پیشگیری:
- در صورت بروز هرگونه بیماری یا عفونت جدی که ممکن است باعث آمپیم شود، برای درمان به پزشک خود مراجعه کنید.
عواقب مورد انتظار:
- درمان موفقیت آمیز به کشف و درمان بیماری زمینه ساز بستگی دارد. خارج کردن چرک از فضای چرک باعث تسریع بهبود می شود. برای درمان معمولاً نیاز به تجویز دوز بالای آنتی بیوتیک وجود دارد و بیمار غالاً باید بستری شود.
عوارض احتمالی:
- آبسه مغز
- پریکاردیت (عفونت پرده دور قلب)
- مننژیت (عفونت پرده پوشاننده مغز)
- آندوکاردیت (عفونت دریجه های قلب)
تشخیص:
- اولین قدم برای تشخیص آمپیم، پرتو نگاری قفسه سینه است.
- سی تی اسکن نيز يک روش مفيد براي تشخيص این وضعیت است.
- اگر بعد از اشعه ایکس، پزشک مشکوک باشد که مایع اضافی در حفره پلور وجود دارد، آنها سونوگرافی را نیز درخواست می دهند. سونوگرافی ها در تشخیص مایعات حفره پلور حساس تر و بهتر هستند.
درمان طب نوین:
- درمان آمپيم می تواند شامل موارد زير باشد:
- درناژ: تخلیه مایعات برای جلوگیری از پیشرفت مرحله ساده به پیچیده ضروری است. این اقدام همچنین به کنترل شرایط کمک می کند. برای تخلیه مایعات، پزشک توراکوستومی را انجام می دهد که شامل قرار دادن یک لوله تحت سونوگرافی در حفره قفسه سینه و خارج کردن مایع از فضای پلور است.
- آنتی بیوتیک: پزشکان معمولاً آنتی بیوتیک ها را به عنوان اولین خط درمان برای موارد ساده آمپیم تجویز می کنند. از آنجا که سویه های مختلف باکتری ها باعث ایجاد این وضعیت می شوند، یافتن آنتی بیوتیک مناسب بسیار مهم است. درمان آنتی بیوتیکی به طور معمول ۲ تا ۶ هفته طول می کشد.
- درمان با فیبرینولیتیک: پزشک همچنین ممکن است داروهای فیبرینولیتیک را توصیه کند. این روش درمانی به تخلیه مایع پلور کمک می کند و پزشکان ممکن است از آن در ترکیب با توراکوستومی استفاده کنند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ با ارزیابی اثربخشی جراحی VATS در مقایسه با درمان فیبرینولیتیک بعد از توراکوستومی، نشان داد که هر دو روش بسیار مؤثر هستند.
- عمل جراحی: در موارد پیشرفته آمپیم، جراحی ممکن است بهترین گزینه درمانی باشد. در یک مطالعه مشخص شده است که یک نوع جراحی به نام دکورتیکاسیون نتیجه بهتری نسبت به درناژ در افراد مبتلا به آمپیم پیشرفته داشته است. دکورتیکاسیون شامل خارج کردن چرک و بافت فیبروز فضای پلور است که به ریه ها کمک می کند تا به طور مناسب منبسط شوند. دو نوع جراحی وجود دارد. در بیشتر موارد، جراح توراکوتومی را با کمک ویدیو (VATS) انجام می دهد. این روش تهاجم و درد کمتری دارد و زمان بهبودی کمتری نسبت به توراکوتومی باز دارد. معیارهای خاصی برای تصمیم گیری در مورد ضروری بودن عمل جراحی برای آمپیم وجود ندارد. یک مطالعه نشان داد افرادی که علائم آنها کمتر از ۴ هفته به طول انجامیده است، نسبت به افرادی که علائم آنها بیشتر از ۴ هفته طول کشیده، نتایج جراحی بهتری دارند.
درمان طب سنتی:
- حذف کلیه غذاهای ممنوعه
- رعایت توصیه های غذایی هنگام غلبه بلغم.
- علف هزار چشم را دم کنید و آبش را بنوشید.
- موقع خواب، اندازه یک فندق از داروی «کاشم» میل کنید.
- جوشانده برگ درخت انجیر روزی یک تا سه لیوان میل کنید.
- هر روز تخم کتان را بکوبید و با عسل مخلوط کنید و بخورید.
- دوری از هوای آلوده و مکانی که دخانیات در آن استعمال می شود.
- اندازه یک حبه از جامع امام رضا را با جوشانده آب رازیانه میل کنید.
- هر روز حدود ۶۰ گرم خرما را در یک لیتر آب بجوشانید و به مرور بنوشید.
- برای درمان تکمیلی انسداد ریه از بادکش قله و قاعده ریه استفاده می کنیم.
- استفاده از دمنوش (آویشن + به لیمو + گل زوفا) با عسل روزانه ۱ تا ۲ لیوان.
- مصرف دمنوش (بابونه + شیرین بیان + پرسیاوش) با عسل روزانه ۱ تا ۲ لیوان.
- برای بانوان نوشیدن دمنوش (رازیانه + پونه + سپستان) با عسل روزانه ۲ تا ۳ لیوان.
- ده عدد انجیر خشک را در یک لیتر شیر بجوشانید و آن شیر را به مرور میل فرمایید.
- مصرف ۱ قاشق چای خوری آویشن بعد از هر وعده غذایی (بعد صبحانه، ناهار و شام)
- برای پاکسازی ریه ها، از ترکیب (سیر + آویشن) و همچنین دمکرده نعناع استفاده کنید.
- هر روز صبح ناشتا دو حبه سیر را در یک فنجان شیر بجوشانید و آن شیر را گرم بنوشید.
- هر روز ۱۰ گرم آویشن تازه یا خشک را در یک لیتر آب جوش دم کنید و به مرور بنوشید.
- هر روز نصف قاشق چایخوری دانه های اسفند را بسایید و با عسل مخلوط کرده، میل کنید.
- کرفس: خوردن کرفس به صور سوپ یا شوربا در درمان بیماری های ریوی و گرفتگی صدا مؤثر است.
- چند عدد شلغم را در یک لیتر شیر خرد کنید و بجوشانید. کمی شکر با آب آن مخلوط کنید و بنوشید.
- برای رفع ترشحات ریه صبح ها قبل از صرف صبحانه آب هویج خام را با شیر مخلوط کرده و بنوشید.
- تخم شنبلیله را نرم بسایید بعد انجیر را نیز جداگانه بکوبید سپس آن دو را در هم ترکیب کنید و بخورید.
- دود گل ماهور و عنبر نصارا عفونت کش قوی هستند. دود عنبر نصارا اگر یک بار استفاده شود خوب است.
- خرما، انجیر، کشمش و عناب نیم کوب شده را مساوی روزی سه مرتبه بجوشانید و آب آن را میل فرمایید.
- کدو: انواع کدوها اعم از کدوحلوایی، کدو مسما، کدو خیاری همه نرم کننده سینه و دافع عفونت های ریه می باشند.
- پیاز: گوگرد پیاز، پس از وارد شدن به جریان خون به سمت ریه ها رفته و با عفونت های مجاری تنفسی مبارزه می کند.
- بیست گرم گل زوفا را در یک لیتر آب بجوشانید و آب صاف کرده آن را با عسل شیرین و در طول روز به مرور بنوشید.
- بادام: اگر گلو با سرفه زخم شده باشد، با نوشیدن آب گرم و روغن بادام یا دمنوش پودر بادام می توانید کمی بهتر شوید.
- استفاده از دمنوشهایی مانند آویشن و بابونه به عنوان آنتی بیوتیک خوب برای درمان عفونت ریه مورد استفاده قرار میگیرد.
- نوشیدن مایعات کافی: نوشیدن مایعات به اندازه کافی باعث رقیق شدن مخاط های موجود شده و به سهولت از ریه ها دفع می گردند.
- سیگار کشیدن حالت دفاعی بدن در مقابل باکتری ها و ویروس ها را از بین برده و زمینه را برای ابتلا به عفونت ریه فراهم می کند.
- سوپ: شما می توانید از مواد غذایی ذکر شده نوعی سوپ تهیه کنید و به صورت روزانه یا یک روز درمیان تا زمان بهبودی از آن استفاده کنید.
- روغن سیاهدانه را به ناحیه سینه و پشت سینه خوب ماساژ دهید سپس با اتو و حوله موضع را گرم کنید و در ادامه ناحیه کتف ها را بادکش گذاری کنید.
- هویج: در رفع ترشحات برونش ها و ریه ها فوق العاده مؤثر است؛ شما می توانید آن را به صورت اضافه کردن در سایر خوراکی ها یا از آب آن استفاده کنید.
- شلغم: شلغم را با چغندر و آویشن طبخ نموده و یک روز در میان از آن استفاده نمایید یا روزانه ۱ تا ۲ لیوان از آب پخته شده آن مصرف کنید که آنتی بیوتیک، بسیار قوی است.
- اگر بيماری عفونی شديدی گرفتيد، بين 48 تا 72 ساعت غذای شما فقط شربت عسل به همراه سيب، هر 2 ساعت به 2 ساعت، ابتدا شربت و 2 ساعت بعد سيب و هيچ چيز ديگری نخوريد.
- جعفری: سرشار از ویتامین C بوده و در تجزیه و دفع عفونت های ریوی مؤثر است؛ در صورت داشتن سرفه آن را با سایر مواد غذایی، پخته و استفاده کنید وگرنه می توان آن را به صورت خام نیز استفاده کرد.
- اول فصد کنید و شربت تمر هندی یا شربت آلو یا شربت شیرخشت یا آب جوشانده مغز فلوس یا شربت گل زوفا یا شربت گل بنفشه یا کتیرا یا صمغ عربی یا لعاب به دانه یا لعاب تخم خطمی را روزی سه مرتبه میل کنید.
- سیر: این ماده غذایی یک ضد عفونی کننده قوی برای مجاری ریه است و مصرف آن به سرعت خلط سینه را کم می کند؛ سوپ سیر در زمستان، مجاری تنفسی را تقویت می کند و برای مرض برونشیت بسیار مفید است.
- تخم شنبلیله ۲۰ گرم، نرم بسایید و با ۵۰ گرم مویز کوبیده شده و ۳۰ گرم تمرهندی بدون هسته و ۳۰ گرم انجیر کوبیده شده و ۵۰۰ گرم عسل همه را مخلوط و هر روز صبح، ظهر و شب هر مرتبه یک قاشق شربت خوری از آن میل کنید.
- ریشه اریسا، گل زوفا و پودر شیرین بیان را به نسبت مساوی مخلوط و هر شب ۱۰ عدد انجیر خشک را در آب گرم بخیسانید. صبح یک قاشق شربت خوری از داروها را با آب انجیرها بجوشانید بعد آب آن را صاف کنید. انجیرها را بخورید و آب آن را نیز بنوشید.
- یک عدد پیاز را به شکل 7 خالی و آن را از عسل پر کنید و بگذارید روی نمک تا بپزد. و هر شب یک دانه میل کنید. داخل ظرف را به اندازه یک سانتی متر نمک می ریزیم و پیاز را روی آن می گذاریم تا بپزد. این نسخه برای افراد شیمیای هم فوق العاده عالی می باشد.
- برای ضد عفونی کردن ریه از عفونت میتوانید از دم کرده پونه استفاده کنید. یک قاشق چایخوری پونه را به همراه یک لیوان آب جوش بگذارید بین۱۰ تا ۱۵دقیقه دم بکشد و سپس صاف کرده آن را همراه با عسل روزی سه بار میل کنید. (برای نتیجه بهتر پونه ها را تفت دهید).
- انجیر خشک یک واحد (را آسیاب کنید و تفت دهید تا تغییر رنگ دهد) + گیاه زوفا یک واحد آسیاب کنید و مخلوط کنید سپس یک قاشق غذاخوری از این ترکیب را با دو لیوان آب بجوشانید تا یک لیوان باقی بماند با عسل شیرین کنید و روزی سه مرتبه دو ساعت بعد از هر وعده غذایی میل کنید.
- تقویت ریه: یک عدد انار شیرین، ترب سیاه، یک ساقه کرفس، کاهو (بدون سُس) به همراه غذا، یک لیوان شیر تازۀ گاو کمچرب، یک قاشق عسل طبیعی، 21 عدد مویز، 14 عدد مغز خام بادام شیرین درختی، بعد از غذا هفت عدد خرمای خشک رسیدۀ مرغوب، هفت عدد فندق تازۀ خام، یک قاشق چایخوری روغن فندق.
- بخور (اسطوخدوس + بومادران + آویشن): آب در حال جوش را داخل قابلمه ریخته و ۲ تا ۳ قاشق مخلوط آسیاب شده داروهای گیاهی را درون قابلمه ریخته و به مدت ۱۵ دقیقه بخور دهید؛ این روش را ۱ تا ۲ بار در روز انجام دهید. با رعایت تمام این مسائل بیماری عفونت ریه در کوتاه ترین مدت برطرف خواهد شد.
- انواع کلم ها: مصرف کلم علاوه بر داشتن خاصیت پیش گیری از سرطان، به سیستم ایمنی بدن در پاک کردن باکتری های مضر درون ریه ها نیز کمک می کند؛ یک ماده شیمیایی به نام سولفوروپین در هنگام جویدن کلم با بزاق دهان، تولید می شود که می تواند باعث تقویت گلبول های سفید خون شده و از تجمع مواد اضافی و باکتری ها و ایجاد عفونت جلوگیری نماید.
- هنگام داشتن عفونت از مصرف فرآورده های حیوانی (لبنیات، انواع گوشت، تخم مرغ و مرغ)، قند و شکر و هرچیزی که از این فرآورده داخل آن باشد، سوسیس و کالباس، فست فود، آب یخ، نوشابه، انواع کنسرو، شکلات، کاکائو، پرتقال، نارنگی، خیار، نسکافه، قهوه، شیرینی های قنادی، غذاهای سرخ کرده، غذاهای گوشتی و لبنی (چون این مواد در آزمایشگاه برای کشت میکروب استفاده می شود) پرهیز کنید.
ضد عفونی و پاک کردن دستگاه تنفس:
- برای پاک کردن سینه کندر خوراکی را نرم بسایید و با عسل مخلوط کنید و بخورید.
- به منظور ضد عفونی کردن دستگاه تنفس از پیاز، آب جوشانده براسیون، آب جوشانده کاکوتی، آب جوشانده گل خطمی سفید استفاده کنید. بخار اوکالیپتوس هم در این مورد بسیار مفید خواهد بود.
داروها:
- آنتی بیوتیک برای مبارزه با عفونت
- برای درد خفیف می توان از استامینوفن استفاده کرد.
فعالیت:
- تا زمانی که درد و تب برطرف شده باشد فعالیت خود را کم کنید. سپس فعالیت های عادی خود را تدریجاً از سر گیرید. بهبود کامل حدود دو ماه زمان می برد.
رژیم غذایی:
- رژیم خاصی توصیه نمی شود، مکمل های ویتامینی بخورید و مایعات بیشتر بنوشید.
نکته:
- در صورت عدم درمان، این بیماری می تواند از طریق سه مرحله پیشرفت کند: مرحله ۱: ساده (مرحله اگزوداتیو)، مرحله اول آمپیم، ساده ناميده مي شود. هنگامی که مایعات اضافی در حفره پلور شروع به تجمع می کنند رخ می دهد. این مایع می تواند آلوده شود و ممکن است حاوی چرک باشد. مرحله ۲: پیچیده (مرحله فیبرینوپورولنت)، در آمپيم پيچيده، مايع موجود در حفره پلور شروع به ضخيم شدن می کند. مرحله ۳: فرانک (مرحله سازماندهی) سرانجام، مایع آلوده باعث ایجاد زخم در لایه های داخلی حفره پلور می شود که این امر عامل مشکلات تنفسی است.