شناخت دارو: عبارت است از از دسته داروهای ضد دیابت است که به منظور بهبود موقت دیابت بزرگسالان استفاده می شود و با تأثیر گذاشتن بر روی هورمون انسولین که از پانکراس (لوزالمعده) ترشح می شود باعث کاهش قند خون می شود.

دسته دارویی:

• داروهای ضد دیابت

فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:

• تولبوتامید با اتصال به گیرنده سولفونیل اوره بر روی سلول بتا موجب تحریک آزادسازی انسولین می شود.
• با مهار کانال پتاسیم – ATP برغشای سلول های بتا و خروج پتاسیم موجب دپلاریزاسیون سلول و ورود کلسیم، اتصال کلسیم کالمودولین، فعال شدن کیناز و آزادسازی گرانول های حاوی انسولین با اگزوسیتوز می شود و اثری مشابه با گلوکز دارد.تولبوتامید با تحریک پانکراس برای ترشح انسولین و کمک به بدن برای استفاده از انسولین موجب کاهش قند خون می شود.
• برای اثربخشی دارو پانکراس باید بتواند انسولین تولید کند.نیمه عمر: 4.5 الی 6.5 ساعت، دوام اثر: 6 الی 24 ساعت، شروع اثر: 1 ساعت، حداکثر اثر: 5 الی 8 ساعت، زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی: 3 الی 4 ساعت، اتصال به پروتئین: 80 الی 99% حجم توزیع: 0.15 لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، متابولیسم: عمدتا در کبد با آنزیم کبدی CYP2C9 p450 به متابولیت غیرفعال تبدیل می شود. متابولیت: کربوکسی تولبوتامید، هیدروکسی متیل تولبوتامید (غیرفعال)، دفع: عمدتاً در ادرار 70 الی 80%ف غیر قابل همودیالیز، قابلیت دیالیز صفاقی بررسی نشده است.

اشکال دارو:

• قرص

مقدار مصرف صحیح:

• در ابتدا 500 میلی گرم که بر اساس نیاز افزایش می یابد و به 2 گرم در روز می رسد.
• بزرگسالان: دیابت نوع 2: 250 میلی گرم تا 2 گرم خوراکی یک بار در روز یا هر 8 الی 12 ساعت، بیش از 3 گرم در روز نشود، ندرتا دوز نگهدارنده بالای 2 گرم در روز لازم است. دوزهای منقسم ممکن است عوارض جانبی گوارشی را کاهش دهد.
• کودکان: ایمنی و کارایی دارو تأیید نشده است.

اثر دارو:

• پس از مصرف به سرعت ظاهر می شود و تا چندین ساعت باقی می ماند.

قبل از مصرف دارو:

• مصرف این دارو در بیمارانی که دچار اختلالات تیروئید، ناراحتی های طولانی مدت کبد و کلیه هستند باید با احتیاط و زیر نظر پزشک باشد.

عوارض جانبی دارو:

• تهوع , استفراغ , واکنشهای پوستی , آنمی آپلاستیک , آگرانولوسیتوز , ترومبوسایتوپنی , سوزش سر دل , افت قند خون , هایپوناترمی , واکنش های شبه دی سولفیرام.

تداخلات دارویی:

• کلرامفنیکل , کلوفیبرات , تیروتروپین آلفا , پگ اینترفرون آلفا 2بی , گاتی فلوکساسین , آمینولوولینیک اسید خوراکی , فنین دیون | فنیندیون , گرپافلوکساسین , کاناگلیفلوزین , لوماکافتور / ایواکافتور , آمینولوولینیک اسید موضعی , اوریکما لانگیفولیا- تونگات الی , کانابیدیول , آلکلومتازون , فلوران درنولید.

موارد منع مصرف:

• ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن.

شرایط نگهداری:

• در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.

نکات مهم:

• به منظور جذب بهتر این دارو در بدن، بهتر است از غذاهایی که حاوی قند و چربی کمتری است استفاده شود.
• بیماران با افت قند خون، زمانی که دریافت کالری کاهش یافته یا استرس به خاطر عفونت، تب، آسیب یا جراحی افزایش یافته است (شاید نیاز به قطع درمان باشد).
• خطر مرگ قلبی عروقی در درمان با کاهنده های قند خون خوراکی در مقایسه با درمان رژیم غذایی تنها یا رژیم غذایی و انسولین افزایش میابد.
• خطر آنمی همولیتیک القا شده توسط سولفونیل اوره در بیماران با نقص G6PD افزایش میابد. اگر نقص G6PD دارید مراقب باشید.آنمی ممکن است رخ دهد.
• اگر قند خون شما پایین است رانندگی نکنید؛ احتمال تصادف بالا می‌رود.
• قند خون خود را طبق دستور پزشک مرتباً بررسی کنید.
• این دارو نتیجه برخی تست‌های آزمایشگاهی را متأثر می‌کند؛ به کادر درمانی خود اطلاع دهید.
• قبل از مصرف الکل با پزشک خود مشورت کنید.
• در زمان استرس نظیر تب، عفونت، آسیب یا جراحی کنترل قند خون مشکل‌تر است.
• تغییر در میزان فعالیت فیزیکی یا ورزش و تغییر در رژیم غذایی هم ممکن است قند خون شما را متأثر کند. با پزشک خود صحبت کنید.
• از رژیم غذایی و برنامه ورزش تجویز شده توسط پزشک خود پیروی کنید.
• در صورت بارداری یا قصد بارداری به پزشک خود اطلاع دهید تا مضار و منافع مصرف این دارو در بارداری ارزیابی شود.
• برای اثربخشی بهتر هیچ دوزی را از دست ندهید. حتی در صورت احساس بهبودی مصرف دارو را طبق دستور پزشک ادامه دهید.
• دوز فراموش شده را به‌محض یادآوری مصرف کنید. اگر نزدیک دوز بعدی است از آن صرف‌نظر کنید. از دو برابر کردن دوز خودداری کنید.