شناخت دارو: عبارت است از تستوسترون یک هورمون جنسی است که توسط بیضه ها ساخته و توسط این اندام در خون ترشح می شود. این دارو برای پسرانی که با کندی بلوغ مواجه هستند تجویز می شود و قدرت باروری در فرد را افزایش می دهد.
دسته دارویی:
- هورمون های جنسی
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- در سلول بافت هدف تستوسترون توسط آنزيم 5-آلفا ردوكتاز به 5-آلفا دي هيدروتستوسترون (DHT) تبديل مي شود. تستوسترون و DHT به گيرنده هاي درون سيتوپلاسمي متصل و مجموعاً به جايگاه هاي خاصي در هسته سلول متصل مي شوند. كمپلكس استروئيد گيرنده نسخه برداري را آغاز كرده و در نهايت سبب افزايش ساخت پروتئين مي شود.
- مانند ساير استرهاي تستوسترون، انانتات ابتدا به فرم فعال تستوسترون آزاد هيدروليز شده كه خود ممكن است به دو متابوليت اصلي فعال DHT و استراديول تبديل شود. طول اثر دارو بيش از ساير استرهاي تستوسترون مي باشد و نيمه عمر آن حدود 15 الی 10 روز است. متابوليسم دارو كبدي بوده و متابوليت ها عمدتاً در ادرار ترشح مي شوند. به دليل وجود چرخه كبدي روده اي مقداري از دارو از طريق مدفوع دفع مي شود.
اشکال دارو:
- آمپول، کپسول، قرص کاشتنی
مقدار مصرف صحیح:
- بستگی به شرایط بیمار دارد.
- بزرگسالان: هایپوگنادیسم در مردان عضلانی: تستوسترون آن دکانوات به مقدار 750 میلی گرم عضلانی در ابتدا و در ادامه 750 میلی گرم بعد از 4 هفته و سپس 750 میلی گرم عضلانی بعد از 10 هفته. تستوسترون انانتات یا سیپیونات: 50 تا 400 میلی گرم عضلانی هر 2 تا 4 هفته. ایمپلنت: 2 تا 6 پلت (هرکدام 75 میلی گرم) زیر جلدی به مدت 3 تا 6 ماه (2 پلت75 میلی گرم به ازای هر 25 میلی گرم تستوسترون پروپیونات هر هفته) پچ دهانی مخاط چسب: یک پچ 30 میلی گرمی بر روی لثه دو بار در روز (با فاصله 12 ساعته) موضعی: فیلم ترانس درمال: 2 تا 6 میلی گرم به پشت, شکم, بالای بازو یا قسمت بالای ران روزی یک مرتبه ترجیحاً شب ها چسبانده شود. ژل: 5 گرم یک بار در روز ترجیحاً صبح ها. محلول ترانس درمال: در ابتدا 60 میلی گرم تستوسترون (یکدوز 30 میلی گرمی که به زیر هر بغل مالیده می شود) هر روز صبح در یک زمان مشخص. درمان تسکینی در سرطان پستان تزریقی: تستوسترون انانتات به مقدار 200 تا 400 میلی گرم عضلانی هر 2 تا 4 هفته.
- کودکان : تأخیر بلوغ عضلانی: تستوسترون انانتات به مقدار 50 تا 200 میلی گرم هر 2 تا 4 هفته برای مدت 4 تا 6 ماه. ایمپلنت: 2 پلت (هرکدام 75 میلی گرم تستوسترون) به صورت زیرجلدی هر 3 تا 6 ماه.
اثر دارو:
- چند ساعت پس از مصرف ظاهر می شود و ماندگاری آن بستگی به نوع مصرف دارو دارد.
قبل از مصرف دارو:
- لازم است افرادی که دچار بیماری قلبی، بیماری پروستات، دیابت (مرض قند)، فشارخون بالا، صرع و سردرد میگرنی هستد این دارو را با احتیاط و زیر نظر پزشک مصرف کنند.
عوارض جانبی دارو:
- قرمز شدن پوست، آکنه، ادم، ژنیکوماستی، افزایش یا کاهش میل جنسی، وابستگی، التهاب پوستی در مصرف موضعی.
تداخلات دارویی:
- انسولین، پروپرانولول، تریامسینولون، کورتیکوتروپین، اکسی فن بوتازون، دی هیدرواپی آندرستندیون، پردنیزولون، لورلاتینیب، کلسی تریول موضعی، رمدسیویر، فلوربتاپیر F18.
موارد منع مصرف:
- مصرف این دارو در بارداری مطلقا ممنوع است. جزء داروهای گروه X است که باعث نقص جنین گردد. دست زدن به دارو ممنوع است.
- آزمونوتسرون در صورت وجود سرطان پستان در مردان، سرطان پروستات، نارسايي قلبي، بيماري هاي قلبي كليوي حاد، خيز، عيب كار كبد، سابقه انفاركتوس ميوكارد، افزايش كلسيم خون و بزرگي پروستات، بايد با احتياط مصرف شود.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک و به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- مصرف طولانی مدت این دارو در خانم ها باعث رشد موهای زائد و ریزش مو می شود.
- در كودكان و نوجوانان در حال رشد خطر انسداد پيش از بلوغ اپي فيزهاي استخواني، بلوغ جنسي زودرس در مردان و بروز صفات ثانويه جنسي مردانه در زنان وجود دارد. رشد استخوان بايد هر 6 ماه توسط راديوگرافي دست و مچ كنترل شود.
- در افراد مسن احتمال افزايش خطر بزرگي يا سرطان پروستات با مصرف دارو وجود دارد.
- در مردان احتمال ايجاد اوليگواسپرمي، آزواسپرمي و ناباروري طي درمان با مقادير بالا وجود دارد.
- در بيماري هاي كبدي، قلبي و كليوي، بيماري هاي ايسكميك قلب، زيادي فشارخون، صرع، ميگرن و متاستاز استخوان دارو بايد با احتياط تجويز شود.
- كارسينوماي هپاتوسلولار و نئوپلاسماي كبدي با مصرف مقادير بالا و دوره هاي درماني طولاني مدت گزارش شده است.
- در درمان طولاني مدت احتمال ايجاد ناباروري در مردان وجود دارد.