شناخت دارو: عبارت است از اكسي توسين به منظور القاء با تشديد انقباضات رحمي در هنگام زايمان، جلوگيري و درمان خونريزي پس از زايمان، درمان سقط ناقص و سقط هاي درماني، كاهش خروج شير، تشخيص ديسترس جنيني و تشخيص عدم كفايت رحمي و جفتي به كار مي رود.
دسته دارویی:
- هورمون های هیپوتالاموس و هیپوفیز
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- رحم داراي گيرنده هاي حساس به اكسي توسين مي باشد. توسين با افزايش غلظت كلسيم داخل سلولي، انقباض عضله صاف رحم را تحريك و به اين ترتيب با تقليد انقباضات طبيعي، سبب القاء زايمان و كند شدن موقت جريان خون رحم مي شود. شدت و وسعت انقباضات رحمي افزايش يافته و منجر به اتساع و محو شدن غشاء دهانه رحم مي شود. با پيشرفن بارداري و ازدياد تعداد گيرنده هاي اكسي توسين پاسخ رحم به اكسي توسين نيز افزايش مي يابد.
- متابوليسم دارو به وسيله اكسي توسيناز بافتي صورت مي گيرد. اكسي توسيناز در جفت و پلاسما نيز وجود دارد. نيمه عمر دارو 6 الی 1 دقيقه مي باشد. در تزريق داخل عضلاني، اثر دارو پس از 5 الی 3 دقيقه شروع و طول اثر دارو 3 الی 2 ساعت و در تزريق داخل وريدي، شروع اثر فوري و طول اثر يك ساعت مي باشد.
اشکال دارو:
- ویال تزریقی
مقدار مصرف صحیح:
- دوز و مقدار داروی اکسی توسین (Oxytocin) از فردی به فرد دیگر متفاوت است. این دارو معمولاً به صورت تزریق وریدی و در بیمارستان انجام می‌شود. توجه کنید که انقباضات ایجاد شده پس از شروع درمان، مشابه کرامپ‌های دوران قاعدگی است.
- توجه داشته باشید تزریق اکسی توسین باید توسط فرد مجرب و آموزش دیده و آشنا با چگونگی برخورد با عوارض احتمالی دارو صورت گیرد و پزشک متخصص باید در دسترس باشد.
عوارض جانبی دارو:
- اختلال در حافظه، درد یا تحریک سینوس، آبریزش بینی، تهوع، استفراغ، انقباضات شدید و یا مکرر در رحم.
تداخلات دارویی:
- داروهای بیش فعالی مانند ریتالین
- داروهای حاوی کافئین مانند داروهای درمان سردرد میگرنی
- داروهای سرفه و سرماخوردگی حاوی دکونژستانت (مانند سودوافدرین، فنیل افرین)
- عوامل طولانی کننده فاصله QT
- دوفتیلید
- بپریدیل
- بداکیلین
موارد منع مصرف:
- در صورت وجود انقباضات هيپرتونيك رحم، انسداد مكانيكي براي زايمان، مشكلات جنيني، شرايطي كه زايمان از طريق واژن نبايد صورت بگيرد، مقاومت رحم به اكسي توسين، پره اكلامپسي شديد يا بيماري قلبي و عروقي شديد و نارسايي كليوي، در زنان با سن بيش از 35 سال و زنان با سابقه جراحي سزارين، نبايد مصرف شود.
شرایط نگهداری:
- داروی اکسی توسین در بیمارستان و شرایط مناسب نگهداری می‌شود.
نکات مهم:
- کاربرد داروی اکسی توسین: القای زایمان، تقویت انقباضات رحمی، کنترل خونریزی پس از زایمان، سقط جنین، تشخیص دیسترس جنینی، تشخیص عدم کفایت رحمی، جفتی، کمک کننده در ترشح شیر.