جویدن ناخن (اونیکوفاژی): عبارت است از جویدن ناخن یا اونیکوفاژی می‌تواند یک رفتار موقتی، نسبتاً غیر مخرب باشد. این عادت در ابتدا می‌تواند صرفاً یک نگرانی در مورد ایجاد اختلال در زیبایی باشد. اما به تدریج می‌تواند به یک مشکل جدی و طولانی مدت نیز تبدیل شود. اونیکوفاژی در حقیقت یک عارضه آسیب شناختی مربوط به دهان و آراستگی است که با گازگرفتگی مزمن، و غیرقابل کنترل ناخن همراه است. این کار برای ناخن ها و بافت اطراف آن مخرب است. همانند سایر رفتارهای تکراری متمرکز بدن (BFRB)، اونیکوفاژی نیز در DSM-5 به عنوان یکی از “اختلالات وسواس ، اجباری” طبقه بندی می شود. بنابراین در صورت لزوم، درمان حرفه ای بر روی عوامل جسمی و روانی متأثر از جویدن ناخن پرداخته می‌شود.
علائم:
- اونیکوفاژی یا جویدن ناخن، که اغلب منجر به آسیب دیدگی ناخن‌ها می‌شود، ممکن است با سایر BFRB ها، مانند کشیدن مو یا کندن پوست همراه باشد. اختلال جویدن ناخن ممکن است همراه با علائم روانی و جسمی نیز باشد. در حالت کلی افرادی که به صورت مزمن ناخن های خود را می جوند ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
- آسیب به بافت انگشتان، ناخن‌ها و کوتیکول ها
- احساس تسکین یا حتی لذت پس از گاز گرفتن
- احساس پریشانی، اضطراب یا تنش قبل از گاز گرفتن
- آسیب های دهانی، مشکلات دندانی، آبسه ها و عفونت ها
- اونیکوفاژی در صورت کنترل نشدن ممکن است به روابط پیچیده خانوادگی و اجتماعی منجر شود.
- احساس شرم، خجالت و گناه که غالباً به خاطر ظاهر صدمات جسمی است که به پوست و ناخن‌ها وارد می‌شود.
- جویدن ناخن معمولاً در اوایل کودکی شروع می شود. این عارضه در دوران نوجوانی به اوج خود می‌رسد. اما ممکن است تا بزرگسالی نیز ادامه پیدا کند. در بیش‌تر موارد این رفتار با افزایش سن کاهش می‌یابد و یا متوقف می‌شود.
علت:
- ناشی از غلبه سردی در بدن
- ممکن است یک ارتباط ژنتیکی با اونیکوفاژی وجود داشته باشد. به نظر می رسد برخی از افراد زمینه ژنتیکی در جهت ایجاد BFRB دارند. همچنین اختلالات خلقی واضطرابی که از اقوام درجه یک به ارث برسد نیز که در بروز اختلال جویدن ناخن موثر است.
- جویدن ناخن معمولاً بااضطراب همراه است. طبق نتایج به دست آمده عمل جویدن ناخن باعث کاهش استرس، تنش یا حس کسل بودن می‌شود. افرادی که به طور عادی ناخن های خود را می جوند، اقرار می‌کنند که وقتی احساس عصبی بودن، بی حوصلگی، تنهایی یا حتی گرسنگی دارند، این کار را انجام می دهند.
- جویدن ناخن همچنین می‌تواند عادت ناشی از مکیدن انگشت شست یا انگشتان دست باشد. جویدن ناخن ممکن است بدون علائم در اثر یک وضعیت روانی دیگر رخ دهد. این اختلال می‌تواند بااختلال نقص توجه بیش فعالی (ADHD)، اختلال نافرمانی مقابله جویانه، اضطراب جدایی، شب ادراری، اختلال تیک و سایر موارد مربوط به سلامت روان نیز همراه باشد.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- بی تحرکی
- اضطراب و استرس
- قرار گیری در معرض موقعیت های تنش زا
- مصرف فرآورده های کارخانه ای و همچنین لبنیات بدون مصلح
تشخیص:
- آزمایش خون
- انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار
درمان طب نوین:
- داروهای قدیمی که برای جلوگیری از جویدن ناخن استفاده می‌شوند، عموماً بی اثر هستند. از جمله این داروها می‌توان به استفاده از محصولات با طعم تلخ بر روی ناخن ها اشاره کرد، که به مرور زمان عادی می‌شوند.
- در موارد شدید، درمان باید بر کاهش یا از بین بردن عوامل حسی مرتبط با جویدن ناخن متمرکز شود.درمان شناختی رفتاری (CBT)، با تمرین عادت معکوس و آرام سازی عضلات پیش رونده، پذیرش و تعهد درمانی (ACT) به همراه تکنیک خودیاری که به عنوان جداشدگی حرکات شناخته می شود، در برخی از موارد BFRB مفید است.
- مداخلاتی مانند گذاشتن یک مانع که از تماس بین دهان و ناخن ها جلوگیری می کند نیز یک روش مقابله با جویدن ناخن است. این موانع می‌تواند استفاده از دستکش معمولی یا دستکش های بدون انگشت، جوراب و وسایل نگهدارنده و بایت پلیت (ابزار ثابتی است که برای جلوگیری و رفع عاداتی چون مکیدن انگشت و جویدن ناخن به کار گرفته می شود) یکی دیگر از این روش‌ها است. استفاده از این وسایل می تواند به عنوان مانعی برای گاز گرفتن یا جویدن ناخن باشد.
درمان طب سنتی:
- خوردن خوراک گرم و ترها.
- صبح ها 21 عدد زیتون بخورید.
- شبی یک لیوان سرکه انگبین بخورید.
- شبی 7 عدد انجیر قبل از خواب بخورید.
- صبح ناشتا 21 عدد مویز بدون هسته بخورید.
- هر 12 ساعت یک قاشق مرباخوری سیاهدانه و عسل بخورید.
- عرق بهارنارنج + گلاب + عرق بیدمشک مخلوط کرده و هر روز یک الی دو استکان بخورید، همچنین می توان دمکرده گل گاوزبان و سنبل الطیب یک لیوان شب ها بخورید.
فعالیت:
- روزانه نیم ساعت فعالیت بدنی مناسب داشته باشید.
رژیم غذایی:
- از مصرف فرآورده های کارخانه ای و همچنین لبنیات بدون مصلح پرهیز کنید.