شناخت دارو: عبارت است از اسیمرتینیب (Osimertinib) با نام تجاری Tagrisso دارویی است که برایدرمان کارسینومای ریهnon small cell به کار می رود. اوسیمرتینیب ، نسل سوم دسته دارویی مهار کنندگان تیروزین کیناز گیرنده فاکتور رشد اپیدرمال است.

دسته دارویی:

• داروهای آنتی نئوپلاستیک خوراکی

فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:

• اسیمرتینیب مهارکننده برگشت ناپذیر تیروزین کیناز گیرنده فاکتور رشد اپیدرمال (EGFR) است که به فرم های جهش یافته خاصی از EGFR (T790M, L858R،حذف اگزون 19) متصل می شود که در سرطان سلول های غیر کوچک ریه به دنبال درمان با مهارکننده های خط اول تیروزین کیناز گیرنده فاکتور رشد اپیدرمال غالب است. به عنوان نسل سوم مهارکننده های تیروزین کیناز، اُسیمرتینیب برای موتاسیون گیرنده T790M اختصاصی است که موجب افزایش فعالیت اتصالی ATP به EGFR می شودو موجب کاهش پیشرفت بیماری در مراحل نهایی می شود. علاوه بر این بر فرم نرمال EGFR اثر نمی گذارد پس اتصالات غیر اختصاصی و سمیت آن کاهش می یابد.طراحی داروهای نسل سوم مهارکننده تیروزین کیناز گیرنده فاکتور رشد اپیدرمال (EGFR-TKIs) نظیر اسیمرتینیب به خاطر تغییر الگوی مقاومت توموری به دنبال درمان با داروها و عوارض جانبی کاهش دهنده کیفیت زندگی بیماران بود. درمان با نسل اول (جفیتینیب، ارلوتینیب) با بروز مقاومت به خاطر فعال شدن موتاسیون های ژن EGFR همراه بود. نسل دوم (آفاتینیب، داکومیتینیب) به عنوان مهارکننده های قوی تر طراحی شدند اما به خاطر اثر غیر اختصاصی و هدف قرار دادن EGFR نرمال سمیت بیشتری داشتند. در مقابل نسل سوم نظیر اُسیمرتینیب برای موتاسیون گیرنده T790M اختصاصی است که موجب افزایش فعالیت اتصالیATP  به EGFR می شود و موجب کاهش پیشرفت بیماری در مراحل نهایی می شود. علاوه بر این بر فرم نرمال EGFR اثر نمی گذارد پس اتصالات غیر اختصاصی و سمیت آن کاهش می یابد. متوسط زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی: 6 ساعت، حجم توزیع: 986 لیتر، اتصال به پروتئین: بالا، متابولیسم: اسیمرتینیب به حداقل دو متابولیت فعال AZ7550 و AZ5104 تجزیه می شود که ده درصد غلظت داروی اصلی را در بدن دارند. ارزیابی های بیوشیمیایی قدرت اثر و کارایی برابر AZ7550 نسبت به داروی اصلی و قدرت بیشتر AZ5104 در برابر EGFR موتانت و جهش نیافته را نشان داده است. مسیر متابولیکی عمده اکسیداسیون (عمدتا با CYP3A) و دآلکیلاسیون است. دفع: 68 درصد مدفوع، 14درصد ادرار، نیمه عمر: 48 ساعت.

اشکال دارو:

• قرص

مقدار مصرف صحیح:

• بزرگسالان: سرطان سلول های غیر کوچک ریه: 80 میلی گرم یک بار در روز خوراکی تا زمانی که بیماری پیشرفت نکرده است یا سمیت غیر قابل قبول رخ نداده است.

عوارض جانبی دارو:

• اسهال , یبوست , کاهش اشتها , سرفه , تهوع , خارش , خشکی پوست , خستگی , آنمی , ترومبوسایتوپنی , نوتروپنی , کمردرد , لنفوپنی , کمبود سدیم , سمیت در ناخن , هایپرمنیزمی , اختلالات چشمی , استوماتیت.

تداخلات دارویی:

• دانوروبیسین , ملاتونین , افاویرنز , اسپارفلوکساسین , آمی تریپتیلین , آمیودارون , ادنوزین , کاربامازپین , کلوزاپین , آناگریلید , کلوفازیمین , کلروکین , آدالیمومب , آلفوزوسین , وندتانیب , پالونوسترون , دولاسترون , نلفیناویر , دوفتیلید , بپریدیل , پرومازین , داساتینیب , تیپراناویر , جمتوزومب , آسناپین , نیکاردیپین , آپالوتامید , دابرافنیب , اتراویرین , وازوپرسین , گرپافلوکساسین , هالوفانترین , میبفرادیل , کوبیسیستات , دلاویردین , لنواتینیب , بداکیلین , لوماکافتور / ایواکافتور , آبارلیکس , گیلتریتینیب , گلاسدگیب , پرفلوترن , واکسن مننگوکوک کنژوگه , انترکتینیب , تزاکافتور/ایواکافتور , اولیندومایسین , تالازوپاریب.

موارد منع مصرف:

• ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن.

شرایط نگهداری:

• در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.

نکات مهم:

• در صورت بروز پنومونی مصرف داروی اسیمرتینیب برای همیشه قطع شود.
• می تواند موجب افزایش فاصله QT شود (نوار قلب و الکترولیت ها در سابقه افزایش QT یا در مصرف داروهای افزایش دهنده QT بررسی شود) دوز دارو کاهش یابد یا مصرف آن برای همیشه قطع شود.
• می تواند موجب کاردیومیوپاتی شود. LVEFقبل از تجویز و سپس هر سه ماه ارزیابی شود.
• در صورت بروز علایم کراتیت (التهاب چشم، اشک ریزش، حساسیت به نور، تاری دید، درد یا قرمزی چشم) فورا بیمار را به متخصص چشم ارجاع دهید.
• به خانم هایی که در سنین باروری هستند توصیه کنید در طول درمان و شش هفته پس از آخرین دوز مصرفی از روش های ضدبارداری مطمئنی استفاده کنند. مردان تا چهارماه بعد از آخرین دوز مصرفی از روش های ضد بارداری استفاده کنند.مصرف اسیمرتینیب با غذا یا بدون غذا تفاوتی ندارد.
• برای بلع راحت تر قرص آن را در کمی آب حل کنید و سپس باقی مانده قرص و آب دارای دارو را بخورید. برای اطمینان از مصرف کامل دارو 120 تا 240 سی سی آب در همان لیوان بریزید و بنوشید.
• تست های خونی و عملکرد قلبی به صورت دوره ای انجام شود.
• در دمای اتاق و به دور از رطوبت و گرما نگهداری شود.