شناخت دارو: عبارت است از استرپتوزوسین یک داروی سرطانی است که با رشد و انتشار سلول های سرطانی در بدن تداخل ایجاد می‌کند. استرپتوزوسین در درمان سرطان لوزالمعده استفاده می شود.

دسته دارویی:

• آنتی نئوپلاستیک

فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:

• اثرات سمی آن از طریق اتصال به رشته های DNA که در نهایت به مهار ساخت DNAمنجر می گردد، اعمال می شود. اثرات دیابتوژنیک این دارو به خاطر جذب آن توسط سلول های جزایر بتا لوزالمعده و اثرات سمی آن بر روی این سلول ها است.
• متابولیسم دارو کبدی است و نیمه عمر نهایی آن حدود 35 دقیقه برای دارو و 40 ساعت برای متابولیت های آن است. دفع دارو عمدتاً کلیوی و همچنین از دستگاه تنفس است.

اشکال دارو:

• آمپول

مقدار مصرف صحیح:

• استرپتوزوسین می تواند روزانه یا هفتگی تجویز شود.
• روزانه: مقدار پیشنهادی: 500 mg/m2 BSA داخل وریدی تزریق سریع یا انفوزیون کوتاه مدت یک بار در روز، 5 روز متوالی هر 6 هفته طول درمان بااسترپتوزوسین تا دریافت حداکثر پاسخ مطلوب و یا بروز سمیت محدود کننده درمان.
• هفتگی: مقدار اولیه: 1000 mg/m2 BSA داخل وریدی وریدی تزریق سریع یا انفوزیون کوتاه مدت یک بار در هفته تا 2 نوبت اولیه.
• مقدار نگهدارنده: پس از دو نوبت اول ممکن است در بیمارانی که پاسخ کافی دریافت نکرده اند و علائم سمیت را نداشته اند مقدار مصرف افزایش پیدا کند.
• حداکثر مقدار مجاز: تک دوز 1500 mg/m2 BSA.

عوارض جانبی دارو:

• سمیت و نارسایی کلیوی و کاهش قند خون از عوارض نسبتاً شایع استرپتوزوسین هستند.
• تهوع، استفراغ، افسردگی، اسهال، سردرگمی، زردی، نارسایی کلیوی، کاهش قند خون، سستی و رخوت.

تداخلات دارویی:

• پیمکرولیموس، ناتالیزومب، کلوزاپین، دنوزوماب، تراستوزوماب، ویتامین آ، ویتامین ای، سیدوفوویر، مگومین کامپاند، تیوتپا، یوتالامات، واکسن مننگوکوک کنژوگه، آیوکساگلات، سیروکوماب.

موارد منع مصرف:

1. ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن
2. C (داروهای گروه C فقط باید با تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد. خطرات ناشی از مصرف این گروه از داروها هنوز رد نشده است و یا اینکه مطالعات انسانی انجام نشده است و پزشک زمانی که احساس کند فواید مصرف این گروه از داروها از مضرات احتمالی آن بسیار بیشتر است و مصرف آن برای بیمار ضروری است تجویز انجام می‌دهد.

شرایط نگهداری:

1. دارو را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
2. دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید.

نکات مهم:

• معمولاً تهوع و استفراغ 1 تا 4 ساعت پس از مصرف آغاز شده و تا 24 ساعت بطول خواهد انجامید و بالطبع با قطع مصرفاسترپتوزوسین خاتمه می یابد.
• با مصرف استرپتوزوسین نارسایی عملکرد کبد و اختلالات خونی ممکن است بروز کند.
• سمیت کلیوی در بیش از دو سوم کل بیماران درمان شده بااسترپتوزوسین رخ می دهد که علائم آن عبارتند از: انباشته شدن مواد نیتروژن دار در خون (آزوتمی)، نقص در ترشح ادرار، کاهش فسفات در خون، وجود قند در ادرار، اسیدوز رنال توبولار، این سمیت ها وابسته به دوز و جمع شونده می باشند و ممکن است شدید یا حتی در مواردی کشنده نیز باشند.