نام های دیگر: پروپان تریول – گلسیرین براته.

مشخصات: گلیسیرین یا گلیسرول (glycerol) یک ترکیب شیمیایی با فرمول C3H8O3 است. به صورت مایعی بی رنگ تا قهوه ای، بدون بو، با مزه شیرین، ویسکوز و غیر سمی است. انواع گلیسیرین شامل گیاهی، حیوانی و سنتزی است. گلیسیرین در صنایع آرایشی و بهداشتی، داروسازی، ساخت صابون و صنایع غذایی کاربرد دارد. این ماده به عنوان مرطوب کننده برای درمان خارش، خشکی و تحریک پوست استفاده می شود. دارای ساختار پروپان است که در آن سه گروه با گروه هیدروکسی جایگزین شدند. در دسته پلی ال های قرار می گیرد و ساختار آن را می توان در لیپیدهایی به نام گلیسیرید مشاهده کرد. به علت وجود سه گروه هیدروکسی در ساختار آن، کاملا در آب محلول است و طبیعتاً جاذب آب و رطوبت هوا است.

خواص:

1. لثه ی کودک را اگر با گلسیرین براته مالش دهید خارش لثه را برطرف می کند.
2. برای درمان چاک گوشه ی لب چند روزی هر روز صبح و شب روی آن گلسیرین بمالید.
3. برای درمان خونریزی لثه پنبه ای را در محلول گلسیرین يُده آغشته کنید و محکم به لثه ها بکشید.
4. برای دفع لک قهوه ای زبان که مثل خون مردگی است آن را به وسیلهی پنبه به زبان بمالید و تکرارکنید تا مرتفع شود.

طرز تهیه گلیسیرین:

• روش اول: مرحله اول: برای تولید گلیسیرین هر نوع چربی حیوانی می تواند مورد استفاده قرار گیرد، اما چربی گاو مرسوم تر است، می توانید چربی گاو را از دیگر قسمت ها مانند استخوان و عضلات جدا کرده و در یک ظرف قرار دهید. مرحله دوم: ذوب کردن چربی: چربی گاو را به قسمت های کوچکتری برش دهید و بر روی حرارت ملایم بر روی اجاق قرار دهید و تا زمان ذوب کامل آن را مدام به هم بزنید. مرحله سوم: پودر هیدروکسی سدیم را به آرامی داخل آب ریخته و شروع به هم زدن نمایید، این واکنش تولید حرارت می کند و مواظب باشید که از ظرف مناسب نشکن استفاده نمایید. مرحله چهارم: زمانی که چربی ها به خوبی ذوب شدند، قسمت های اضافی و ذوب نشده چرب را خارج کرده و روغن را خوب به هم بزنید تا کمی خنک شود. مرحله پنجم: مطمعن شوید که دمای هر دو ماده قبل از مخلوط کردن حدود 35 درجه سانتی گراد باشد. مرحله ششم: محلول هیدروکسید سدیم را به آرامی به روغن اضافه نمایید و هم زدن را به سرعت و با قدرت شروع کنید. مرحله هفتم: نمک را به داخل مخلوط اضافه می کنیم و به خوبی عمل هم زدن را انجام می دهیم، این عمل را تا زمانی که سطح مخلوط ما تکه های صابونی سفت و سطح زیری ما را مایعی شفاف تشکل دهد ادامه می دهیم و سپس هم زدن را متوقف می کنیم. مرحله هشتم: هنگامی که مخلوط خنک شد، قسمت جامد را از قسمت مایع جدا می کنیم، مایع باقی مانده شامل گلیسیرین و مقداری نمک و ناخالصی های دیگر می باشد. مرحله نهم: هنگامی که مایع ما خنک شد، آن را از یک صافی عبور می دهیم تا ناخالصی های آن گرفته شود، برای گرفتن نمک های اضافی هم باید آن را تقطیر کرد.
• روش دوم: ساخت گلیسیرین گیاهی: مواد لازم: 200 گرم روغن نارگیل + 240 گرم روغن زیتون + 30 گرم هیدروکسید سدیم + 240 میلی لیتر آب + 150 گرم نمک، برای راحتی کار مراحل کار را به دو بخش تقسیم می کنیم: مرحله اول: مخلوط کردن روغن ها و هیدروکسید سدیم و مرحله دوم ساخت و جداسازی گلیسیرین. مرحله اول: 1) ترکیب روغن ها با هم و خوب مخلوط کردن آنها در یک ظرف مناسب، نکته: شما می توانید از دیگر روغن های گیاهی مانند روغن جوجوبا، روغن سویا، روغن پالم و … هم استفاده کنید. 2) گرم کردن روغن ها تا زمانی که روغن نارگیل به خوبی ذوب شده و در روغن زیتون مخلوط گردد. 3) مخلوط کردن هیدروکسید سدیم با آب در یک ظرف مجزا (پیرکس یا استیل)، چون این واکنش تولید حرارت می کند و ممکن است خطرناک باشد نکات زیر را رعایت کنید: (بهتر است در هنگام کار از لباس های آستین بلند استفاده کنید، حتماً پنجره ها را باز بگذارید، حتماً هیدروکسید سدیم را به آن اضافه کنید و نه بالعکس، بهتر است در هنگام کار از دستکش، ماسک و عینک استفاده کنید، در صورت ریختن این محلول روی بدن سریعاً به مدت 15 دقیقه آن را با آب بشویید). 4) محلول هیدروکسید سدیم را به مخلوط روغن اضافه کرده و خوب آن ها را مخلوط می کنیم. مرحله دوم: 1) پس از مخلوط کردن روغن ها با محلول هیدروکسید سدیم، ظرف را روی حرارت قرار داده تا به دمای 50 تا 52 درجه برسد، دقت کنید که حرارت ملایم باشد، و تا رسیدن به این دما خوب مخلوط را به هم بزنید تا یکنواخت گردد، این مرحله باید حدود 20 دقیقه طول بکشد. 2) حال باید دمای مخلوط را به 38 درجه سانتی گراد کاهش دهیم. 3) حال برای مدت 10 الی 15 دقیقه مخلوط را به خوبی به هم می زنیم و باید دقت کنیم این مرحله را طوری پیش بریم که مخلوط ما کاملاً سرد نشود. 4) سپس نمک را به مخلوط اضافه می کنیم و خوب هم میزنیم. 5) حال باید بگذاریم تا مخلوط ما به خوبی خنک شود، این مرحله ممکن است 20 تا 30 دقیقه طول بکشد، در این مرحله دو فاز جامد و مایع تشکیل می شود، فاز جامد که در واقع یک صابون ساده می باشد را از مخلوط جدا می کنیم. 6) تبریک می گوییم، فاز مایع همان گلیسیرین تولیدی می باشد که می توانید آن را در ظرف ریخته و نگهداری نمایید. گلیسیرین گیاه را به مدت 3 تا 4 هفته در یخچال می توانید نگهداری کنید، گلیسیرین گیاهی زمانی که بوی بد بگیرد و حالت کدر و غیر شفاف و ابری مانند بگیرد، نشان دهنده این است که فاسد شده است.