شناخت دارو: عبارت است از گلوکاگون هورمون پپتیدی 29 آمینواسیدی است و در گونه خاصی از باکتری اشرشیا کلای غیر بیماری زا که ژن گلوکاگون به آن وارد شده است سنتز می شود.

دسته دارویی:

• داروهای افزاینده خون

فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:

• گلوکاگونبه گیرنده متصل به G protein داخل غشای پلاسمایی، متصل می شود و مسیر سیگنالینگ دوگانه ای را آغاز می کند که شامل فعال سازی آدنیلات سیکلاز و افزایش کلسیم درون سلولی است. آدنیلات سیکلاز موجب تولید cAMP می شود که پروتئین کینازA  را فعال می کند.
• پروتئین کینازA فسفریلاز کیناز را فعال می کند که گلیکوژن فسفریلاز را فسفریله می کند و آن را به شکل فعال فسفریلاز A تبدیل می کند. فسفریلاز A آنزیمی است که مسئول آزادسازی گلوکز-1-فسفات از پلیمر گلیکوژن به خون است.
• گیرنده های گلوکان در کبد، کلیه، مغز و سلول های جزیره پانکراس وجود دارد. گلوکاگون موجب افزایش ترشح انسولین هم می شود. در تصویربرداری گوارشی و با افزایش گلوکز خون برای در درمان افت قند خون استفاده می شود.گلوگاکون فقط بر گلیکوژن کبدی اثر دارد و با آزادسازی انسولین آن را به گلوکز تبدیل می کند. همچنین موجب شل شدن عضلات صاف دستگاه گوارش می شود. نیمه عمر: 8 الی 18 دقیقه در تجویز وریدی و 45 دقیقه در تجویز عضلانی. زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی: 13 دقیقه در تجویز عضلانی و 20 دقیقه در تجویز زیرجلدی. فراهمی زیستی: 30% در تجویز عضلانی. حجم توزیع: 0.2 الی 0.25 لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن. متابولیسم: در خون، کبد، کلیه. شروع اثر: افزایش گلوکز خون: 5 الی 20 دقیقه در تجویز وریدی، 30 دقیقه در تجویز عضلانی و 30 الی 45 دقیقه در تجویز زیرجلدی. اثر تشخیصی: 1 دقیقه در تجویز وریدی و 4 الی 10 دقیقه در تجویز عضلانی. دوام اثر، افزایش سطح گلوکز: 60 الی 90 دقیقه. شل شدن گوارش: 9 الی 25 دقیقه در تجویز وریدی و 12 الی 32 دقیقه در تجویز عضلانی. کلیرانس: کلیوی: 19 الی 21 میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در هر دقیقه. کل بدن: 135 میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در هر دقیقه.

اشکال دارو:

• ویال تزریقی

مقدار مصرف صحیح:

• بزرگسالان: افت قند خون: 1 میلی گرم (1 واحد) عضلانی/ زیرجلدی/ وریدی اگر دکستروز وریدی ندارد. هر 15 دقیقه برای 1 الی 2 بار تکرار کنید. هر چه زودتر دکستروز (حتی اگر پاسخی ایجاد نشد) تجویز شود. مکمل کربوهیدرات برای بازسازی ذخایر گلیکوژن تجویز شود.
• رادیوگرافی دستگاه گوارش: برای مهار حرکت معده و روده کوچک: 0.2 الی 0.5 میلی گرم وریدی در عرض 1 دقیقه یا 1 میلی گرم عضلانی. مهار حرکت کولون: 0.75 الی 0.5 میلی گرم وریدی در عرض 1 دقیقه یا 1 میلی گرم عضلانی. دوز بولوس بیش از یک میلی گرم وریدی موجب تهوع و استفراغ می شود و توصیه نمی شود.
• کودکان: افت قند خون: گلوکز خوراکی یا دکستروز وریدی برای بازسازی ذخایر گلیکوژنی انجام شود.
• گلوکاژن: زیر 6 سال: 0.5 میلی گرم عضلانی/ زیرجلدی/ وریدی، در صورت نیاز 15دقیقه بعد تکرار شود. بالای 6 سال: 1 میلی گرم عضلانی/ زیرجلدی/ وریدی، در صورت نیاز 15 دقیقه بعد تکرار شود.
• جایگزین: زیر 25 کیلوگرم: 0.5 میلی گرم عضلانی/ زیرجلدی/ وریدی، در صورت نیاز 15 دقیقه بعد تکرار شود. 25 کیلوگرم یا بیشتر: 1 میلی گرم عضلانی/ زیرجلدی/ وریدی، در صورت نیاز 15 دقیقه بعد تکرار شود.
• کیت اورژانسی گلوکاگون: زیر 20 کیلوگرم: 0.5 میلی گرم عضلانی/ زیرجلدی/ وریدی، در صورت نیاز هر 15 دقیقه یا 0.02 الی 0.03 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن عضلانی/ زیرجلدی/ وریدی و در صورت لزوم 15 دقیقه بعد تکرار شود. 20 کیلوگرم یا بیشتر: 1 میلی گرم عضلانی/ زیرجلدی/ وریدی، در صورت نیاز 15 دقیقه بعد تکرار شود و در صورت نیاز هر 20 دقیقه تکرار شود.

عوارض جانبی دارو:

• تهوع , افزایش تعداد ضربان قلب , استفراغ , کهیر , افزایش فشارخون , راش , افت فشارخون , افت قند خون , کما , تاکی کاردی , دیسترس تنفسی.

تداخلات دارویی:

• آکلیدینیوم, فنین دیون/ فنیندیون, انوکساپارین, ایندومتاسین, پروتامین سولفات, هپارین, وارفارین, بیوالی رودین, آرگاتروبان, لپی رودین, آنتی ترومبین آلفا, دالتپارین, فونداپارینوکس, تینزاپارین, دیکلورفنامید.

موارد منع مصرف:

• ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، فئوکروموسایتوما.

شرایط نگهداری:

• در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.

نکات مهم:

• واکنش های حساسیتی شامل کهیر، دیسترس تنفسی و افت فشارخون گزارش شده است. در صورت بروز این علایم تجویز دارویگلوکاگون را قطع کنید و اقدامات لازم را انجام دهید.
• در صورت وجود گلیکوژن کبدی کافی، افت قند خون را درمان می کند.
• افت قندخون در گرسنگی شدید، نارسایی آدرنال و افت قند خون مزمن باید با گلوکز درمان شود.
• در بیماران قلبی می تواند موجب افزایش فشارخون و ضربان قلب شود، این بیماران را تحت نظر داشته باشید.
• برای بازسازی ذخایر گلیکوژنی به بیماران هوشیار گلوکز و در غیر این صورت دکستروز وریدی تجویز کنید.
• بعد از هربار نیاز به مصرف دارویگلوکاگون به پزشک خود مراجعه کنید.
• افت قند خون باید فوری درمان شود.افت قند خون طولانی می تواند موجب تشنج، کما یا مرگ شود.
• دارویگلوکاگون به صورت پودر است و قبل از تزریق باید حل شود. دارو را موقع نیاز آماده کنید. در صورت تغییر رنگ یا وجود ذرات از آن استفاده نکنید و دوز دیگری آماده کنید و در صورت مشکل دار بودن مجدد دوز به پزشک خود مراجعه کنید.
• از روش تزریق آگاه باشید. برای کودکان زیر 6 سال یا افراد با وزن کمتر از 25 کیلوگرم نصف دوز بالغین را تزریق کنید.
• بعد از تزریق باید از شیرینی های سریع الاثر نظیر آبمیوه، ژل گلوکز، آبنبات، رزین یا نوشابه غیر رژیمی استفاده کنید و میان وعده یا غذای سبک مانند پنیر، بیسکوییت یا ساندویچ گوشت بخورید.
• افت قند خون می تواند برای افراد دیابتی رخ دهد. علایم آن شامل سردرد، گرسنگی، تعریق، تحریک پذیری، سرگیجه، تهوع، افزایش ضربان قلب و احساس اضطراب یا لرز است.
• قند خون می تواند در اثر استرس، بیماری، جراحی، ورزش، مصرف الکل یا حذف وعده غذایی رخ دهد. قبل از تغییر برنامه دارویی یا دوزداروها با پزشک خود مشورت کنید.
• برای جلوگیری از افت قندخون شدید رژیم غذایی، دارویی و ورزش خود را دقیق اجرا کنید.
• پودر دارو را در دمای اتاق خنک به دور از رطوبت، گرما و نور نگهداری کنید. باقی مانده دارو مخلوط شده را دور بریزید.