شناخت دارو: عبارت است از گریزئوفولوین در درمان عفونت های درماتوفیتی از جمله کچلی های ریش، مو، سر، بدن، ران، پاها، ناخن و اندام های تحتانی ناشی از تریکوفیتون، میکروسپوروم و اپیدرموفیتون فلوکوزوم مصرف می شود. گریزئوفولوین در عفونت های جزیی که با ضد قارچ های موضعی قابل درمان است، نباید مصرف شود.
دسته دارویی:
- داورهای ضد قارچ
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- اثر ضد قارچ: گریزئوفولوین با از هم گسیختن ساختمان دوکی شکل (تقسیم میتوزی) از تقسیم سلولی قارچ جلوگیری کرده و همچنین تکثیرآن را DNA مهار می کند. دارویگریزوفولوین در سلول های پیش ساز کراتین رسوب کرده و از تهاجم قارچ جلوگیری می کند. این دارو بر تریکوفیتون، میکروسپوروم و ایپیدرموفیتون موثر است. گریزوفولوین یک آنتی بیوتیک پنی سلیومی است و چرخه تولید مثل قارچ را مهار کرده و هیچ گونه فعالیت باکتریسیدی یا باکتریوستاتیکی ندارد.
- جذب: عمدتاً از دوازدهه جذب می شود. جذب آن در افراد مختلف متفاوت است. میزان جذب بین 70 الی 25 درصد است و ممکن است با مصرف غذاهای چرب افزایش یابد. حداکثر غلظت آن طی 8 الی 4 ساعت حاصل می شود. پخش: در پوست، مو، ناخن ها، چربی، کبد و عضلات اسکلتی تجمع می یابد. به طور محکمی به کراتین جدید پیوند می یابد. متابولیسم: در کبد از راه اکسیداتیو دمتیله شده و با اسید گلوکورونیک کونژوگه شده و به متابولیت غیرفعال تبدیل می شود. دفع: حدود 50% گریزئوفولوین و متابوایت های آن از طریق ادرار و 33 درصد آن از طریق مدفوع طی 5 روز دفع می شوند. کمتر از یک درصد به صورت تغییر نیافته در ادرار ظاهر می شود. همچنین گریزئوفولوین از طریق تعریق دفع می شود. نیمه عمر دفع این دارو 24 الی 9 ساعت است.
اشکال دارو:
- قرص
مقدار مصرف صحیح:
- بالغین: روزانه 500 میلی گرم از راه خوراکی ، به صورت دوز واحد یا منقسم مصرف می شود. در عفونت های شدید و کچلی ممکن است حداکثر تا 1 گرم در روز مصرف شود.
- کودکان: روزانه 11 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از راه خوراکی به صورت دوز واحد یا منقسم مصرف می شود.
عوارض جانبی دارو:
- تهوع , سردرد , گیجی , استفراغ , اسهال , حساسیت به نور , خستگی , زردی پوست , مشکل در به خواب رفتن , راش پوستی به ویژه نوع پروانه ای در بخش بینی و گونه , دردهای اسکلتی, بی حسی و مور مور در دست و پا , زردی چشم , ادرار تیره.
تداخلات دارویی:
- اتینیل استرادیول + دروسپیرنون , ارگوتامین سی , سیکلوسپورین , لوونورژسترول , مدروکسی پروژسترون , کنتراسپتیو دی ای , رانولازین , اتینیل استرادیول , کنتراسپتیو تری فازیک , بوتالبیتال و استامینوفن , سکوباربیتال , جفیتینیب , یولی پریستال , آمینولوولینیک اسید خوراکی , دینوژست , آمینولوولینیک اسید موضعی , متیل آمینو لوولینات , دینسترول.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، در بارداری با احتیاط مصرف شود، احتیاط در بیماری های کبدی، احتیاط در بیماری لوپوس و بیماری های وابسته، قطع دارو در صورت بروز گرانولوسیتوپنی.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- CBC، عملکرد کبد، کلیه (BUN و سطح کراتینین (و سلول های خونساز به صورت دوره ای پایش شود) خصوصاً در مصارف طولانی مدت دارو.
- بیمار از لحاظ بروز واکنش های شدید پوستی پایش شوند و به بیمار گوشزد شود که این علائم را به سرعت گزارش کند به بیمار توصیه شود که در طول دوره درمان با این دارو، از ضدآفتاب و لباس های محافظ در برابر نور خورشید استفاده نماید. برای جلوگیری از عود بیماری درمان باید تا حذف کامل ارگانیسم عامل بیماری ادامه یابد. دوره درمان پیشنهادی برای کچلی سر 10 الی 8 هفته، کچلی بدن 4 الی 2 هفته، کچلی پاها 8 الی 4 هفته، کچلی ناخن های دست حداقل 4 ماه و کچلی ناخن های پا حداقل 6 ماه است. با این وجود میزان عود کچلی ناخن های پا خیلی زیاد است.
- از آنجا که مخمرها و باکتری ها مانند قارچ ممکن است در بعضی از اشکال بیماری قارچی ورزشکاران وجود داشته باشند، معمولاً مصرف یک داروی موضعی مناسب در درمان کچلی پا مورد نیاز است.
- به منظور کاهش تحریک گوارشی و افزایش جذب گریزئوفولین، این دارو باید همراه غذا (به ویژه غذاهای چرب) و شیر یا پس از آن مصرف شود.
- در صورت مصرف داروهای خوراکی جلوگیری کننده از بارداری حاوی استروژن همزمان با این دارو، طی مصرف این دارو و تا یک ماه بعد از آن از سایر روش های جلوگیری کننده نیز باید استفاده شود.
- در طول و تا یک ماه پس از مصرف این دارو زنان باید از باردار شدن خودداری کنند. مردان تحت درمان با این دارو تا 6 ماه پس از قطع مصرف دارو نباید قصد بچه دار شدن داشته باشند.