شناخت دارو: عبارت است از گادوپنتتات دی مگلومین ترکیبی از گادولینیوم و یک عامل شلات کننده (دی اتیلن تری آمین پنتا استیک اسید) است که به عنوان یک ماده حاجب یا کنتراست مدیا در تکنیک MRI از جمجمه و ستون فقرات به کار می رود. گادوپنتتات دی مگلومین با نام تجاری مگنویست (Magnevist) در بازار دارویی وجود دارد.
دسته دارویی:
- مواد حاجب
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- گادوپنتتات با نام تجاری مگنویست یک ماده حاجب با پایه گادولینیوم و دارای خاصیت پارامغناطیسی است. وقتی که در میدان مغناطیسی قرار می گیرد با خاصیت مغناطیسی زیادی که در موضع ایجاد می کند سبب تقویت میزان ریلکسیشن پروتون های اطرافش می شود. این تغییرات دینامیک در پروتون ها سبب افزایش شدت سیگنال MRI ساطع شده از بافتی که گادوپنتتات در آن تجمع یافته می شود. در نتیجه تجسم بافت هدف مقدور می گردد.حجم توزیع: ۲۶۶ میلی لیتر به ازاء هر کیلوگرم. از سد خونی مغزی سالم عبور نمی کند. نیمه عمر: ۱.۶ ساعت، قابلیت دیالیز: دارد، دفع: 91 درصد از طریق ادرار.
اشکال دارو:
- ویال تزریقی
مقدار مصرف صحیح:
- بزرگسالان و کودکان بالای 2 سال: MRIاز سیستم اعصاب مرکزی (مغز و نخاع): 1 میلی مول بر کیلوگرم وزن بدن (0.2 میلی لیتر بر کیلوگرم) به صورت تزریق سریع داخل وریدی با سرعت حداکثر 10 میلی لیتر در 15 ثانیه.
- MRI از عروق:1 میلی مول بر کیلوگرم وزن بدن (0.2 میلی لیتر بر کیلوگرم) به صورت تزریق سریع داخل وریدی با سرعت حداکثر 10 میلی لیتر در 15 ثانیه.
عوارض جانبی دارو:
- سردرد , تهوع , سرگیجه , سردی محل تزریق.
تداخلات دارویی:
- آتنولول , پروپرانولول , متوپرولول.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- تجویز داخل نخاعی داروی گادوپنتتات دی مگلومین می تواند سبب تشنج، کما و یا مشکلات عصبی حرکتی و حسی شود. لذا از تجویز داخل نخاعی آن بپرهیزید.
- در افراد مبتلا به نارسایی حاد یا مزمن کلیوی (GFR<30) یا سندرم کلیوی-کبدی یا نارسایی حاد کلیوی ناشی از بیماری کبد، ریسک ابتلا به فیبروز سیستمیک نفروژنیک (NSF) وجود دارد. NSF برروی اندام های داخلی، پوست و عضلات تاثیر می گذارد و می تواند منجر به مرگ شود.
- درصورت تجویز گادوپنتتات، مریض از نظر نارسایی کلیوی پایش شود و تا حذف دارو از بدن از تجویز دوزهای بعدی خودداری کنید و اضافه بر دوز تجویز شده مصرف نشود.داروساز، پزشک، پرستار و دندانپزشک خود را از مصرف گادوپنتتات دی مگلومین مطلع کنید.
- در برخی موارد مصرف گادوپنتتات در افرادی که مشکلات کلیوی داشته‌اند سبب نارسایی کلیوی شده است. در این مورد با پزشک خود مشورت نمایید.
- اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید در این خصوص با پزشک خود مشورت کنید.
- در صورت رخداد عوارض زیر با پزشک خود مشورت کنید: علایم واکنش‌های حساسیتی مانند خارش، راش، تورم، تاول، تب، تنگی نفس، مشکلات تنفسی، صدای خشن، تورم لب صورت زبان گلو.
- احتباس ادراری، تغییر در میزان ادرار دفع شده، دفع خون و افزایش وزن شدید.
- نشت گادوپنتتاتدر مادرانی که شیر می دهند با احتیاط مصرف شود (در شیر ترشح می شود).