شناخت دارو: عبارت است از کلرامفنیکل یک آنتی بیوتیک است که در درمان انواع عفونت ها مثل عفونت های دستگاه گوارش، عفونت های خونی، عفونت های چشم و گوش استفاده می شود.
دسته دارویی:
- آنتی بیوتیک ها
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- کلرامفنیکل یک آنتی بیوتیک باکتریواستاتیک است که از طریق پیوند برگشت ناپذیر با ریبوزوم باکتریایی بیوسنتز پروتئین را مهار می کند.
- این دارو به خوبی و به سرعت از راه گوارش و پس تزریق عضلانی جذب می شود و به طور گسترده در بافت های بدن توزیع می یابد. غلظت سرمی دارو یک ساعت پس از تزریق وریدی و 3 الی 1 ساعت بعد از مصرف خوراکی به اوج خود می رسد. نیمه عمر دارو 4 الی 5/1 ساعت است و در صورت عیب کار کبد ممکن است افزایش یابد. متابولیسم کلرامفنیکل کبدی و دفع آن عمدتاً کلیوی است.
اشکال دارو:
- قرص، کپسول، قطره چشمی، کرم، سوسپانسیون
مقدار مصرف صحیح:
- برای هر کیلوگرم وزن بدن 50 میلی گرم و طی 4 مرحله در روز باید مورد استفاده قرار بگیرد.
- بالغین:با توجه به شدت و نوع عفونت، روزانه 100 الی 50 میلی گرم بر کیلوگرم دارو از راه خوراکی یا وریدی، هر 6 ساعت مصرف می شود. حداکثر دوز روزانه 100 میلی گرم بر کیلوگرم است.
- نوزادان:با توجه به شدت و نوع عفونت، روزانه 25 میلی گرم بر کیلوگرم دارو از راه خوراکی یا وریدی، در دوزهای منقسم هر 6 ساعت، مصرف می شود. تزریق وریدی در درمان مننژیت بکار می رود.
اثر دارو:
- چند روز پس از مصرف ظاهر می شود تا چند ساعت باقی می ماند.
قبل از مصرف دارو:
- در بیماران خونی و بیماران دچار نارسایی کلیه، این دارو باید با احتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی دارو:
- تهوع , سردرد , استفراغ , آنژیوادم , افسردگی , اسهال , کهیر , تب , نوروپاتی محیطی , خارش , آگرانولوسیتوز , سوزش , ترومبوسیتوپنی , اغتشاش شعور , هذیان , فیبروز چشمی در بیماران مبتلا به فیبروز کیستیک , التهاب زبان , التهاب مخاط دهان , آنتروکولیت , هموگلوبین اوری , حساسیت احتمالی پوست , کم خونی هیپوپلاستیک , سندرم نوزاد خاکستری , اتساع شکم , سیانوز خاکستری , کلاپس وازوموتور , دیسترس تنفسی و مرگ , اسیدوز لاکتیک , بثورات پوستی , آنافیلاکسی.
تداخلات دارویی:
- پیموزاید , دفریپرون , سوکروز آهن , متوترکسات , موپیروسین , پنی سیلین , سیکلوفسفامید , فنوباربیتال , فنی توئین , وارفارین , ویتامین ب12 , تولبوتامید , سولفونیل اوره , گلی پیزاید , کلرپروپامید , فنین دیون | فنیندیون , مفلوکین , دوکسی فلوریدین , کنتراسپتیو تری فازیک , ومورافنیب , سفاماندول , سکوباربیتال , جفیتینیب , کارموستین , فلوکسوریدین , بلیناتومومب , سفوکسیتین , ریوسیگوآت , ابماسیکلیب , ونتوکلاکس , واکسن حصبه (تیفوئید) , تمسیرولیموس , دینوتوکسیمب , واکسن کلرا , ادتات کلسیم دی سدیم , انترکتینیب , تزاکافتور/ایواکافتور , اپاداسیتینیب , کانابیدیول , ایوبنگوان (131I , آواپریتینیب) , بلانتامب-مافودوتین.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، بیماران مبتلا به پورفیری، سابقه واکنش های سمی و آلرژیک در بیماری پورفیری.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- این دارو باید یک ساعت قبل یا دو ساعت پس از غذا میل شود. همچنین کلرامفنیکل نباید به منظور پیشگیری از عفونت به کار برده شود.
- از درمان مکرر یا دراز مدت با این دارو باید خودداری کرد.
- مقدار مصرف دارو در صورت ابتلای بیمار به نا رسایی کبدی یا کلیوی باید کاهش داده شود.
- انجام آزمون های شمارش سلول های خون قبل و در طول درمان با این دارو ضروری است.
- این دارو ممکن است موجب بروز سندرم نوزاد خاکستری، در نوزادان شود.
- این دارو ممکن است سبب بروز ضعف مغز استخوان، آنمی اپلاستیک و سایر اختلالات خونی که وابسته به دوز هستند، گردد.
- دوره درمان دارو باید به اندازه ای باشد که درمان بیماری، عوارض دارو بروز نکنند.
- کلرامفنیکل خوراکی را بهتر است با یک لیوان آب با معده خالی (یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از غذا) مصرف کرد.
- به علت احتمال بروز اختلالات خونی، توصیه می شود بیمار به طور منظم به پزشک مراجعه نماید.