شناخت دارو: عبارت است از لوونورژسترل شکل مصنوعی (پروژسترون) هورمون جنسی زنانه است که به منظور جلوگیری از آبستن شدن در خانم ها به کار می رود.
دسته دارویی:
- هورمون های جنسی
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- اين دارو با جلوگيري از ترشح گونادوتروپين ها از هيپوفيز قدامي تخمك گذاري و بلوغ فوليكولي را مهار مي كند. لوونورژسترل همچنين با چسبندگي مخاط گردن رحم و ايجاد تغيير در اندومتر مانع باروري و لانه گزيني مي گردد.
- اين دارو از راه خوراكي به خوبي جذب مي شود، در كبد متابوليزه شده و از راه ادار دفعي مي شود. در شكل كاشتني، آزاد شدن اوليه دارو از كپسول هاي كاشته شده در زير جلد، به ميزان 80 ميكروگرم در 24 ساعت مي باشد كه ظرف 18 الی 6 ماه به ميزان تقريباً ثابت 30 ميكروگرم در 24 ساعت رسيده و تا 5 سال در همين حد باقي مي ماند3.
اشکال دارو:
- قرص، قرص های کاشتنی، IUD (داخل رحم).
مقدار مصرف صحیح:
- 30 میکروگرم و طی 1 مرحله در روز باید مورد استفاده قرار بگیرد.
- سیستم داخل رحمی (IUS) : (13.5 میلی گرم یا 52 میلی گرم) در طول 7 روز اول چرخه قاعدگی یا بلافاصله پس از سقط جنین، وارد کنید.
- پیشگیری اورژانسی از بارداری: یک قرص5 میلی گرمی، خوراکی یکبار یا دو قرص 0.75 میلی گرم خوراکی، هر 12 ساعت جدا از هم مصرف شود.
اثر دارو:
- اثرات ضد بارداری این دارو، ممکن است دو هفته پس از مصرف ظاهر شود.
قبل از مصرف دارو:
- بیماران قلبی، بیماران دیابتی (مرض قندی)، افراد مبتلا به اختلالات خونی و با فشارخون بالا باید در مصرف این دارو احتیاط کنند.
عوارض جانبی دارو:
- اسهال , سردرد , تهوع , استفراغ , سرگیجه , خستگی , درد معده , درد شکمی , خستگی یا ضعف غیر طبیعی , درد پستان یا حساسیت به لمس , اختلال در دوره قاعدگی , خونریزی شدید یا کم قاعدگی , حساسیت به سینه.
تداخلات دارویی:
- پریمیدون , توپیرامات , ریفامپین , فنی توئین , گریزوفولوین , مدافینیل , کاربامازپین , نویراپین , نلفیناویر , فلبامات , تری فلونوماید , دالتپارین , تینزاپارین , بریگاتینیب , لوماکافتور / ایواکافتور.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، در صورت بارداري، خونريزي تشخيص داده نشده واژن، بيماري شديد شرياني، آدنوماي كبدي، پورفيري، بعد از برداشتن مول هيدراتي فرم (تا زماني كه ميزان گونادوتروپين هاي پلاسما و ادرار به حد طبيعي برگردد)، سرطان پستان و دستگاه تناسلي نبايد مصرف شود.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- اگر با مصرف داروی مورد نظر دچار اختلالات روانی شدید، حتماً در این خصوص نظر پزشک را جویا شوید.
- سیگار کشیدن و خطر بیماری قلبی عروقی.
- سیگار کشیدن باعث افزایش خطر ابتلا به عوارض جدی قلبی عروقی ناشی از داروهای ضد بارداری هورمونی ترکیبی می شود. این خطر با افزایش سن ( > 35سال) و با سیگار کشیدن شدید (15 یا بیشتر سیگار در روز) افزایش می یابد.
- توصیه می شود زنانی که ازداروهای ضد بارداری هورمونی خوراکی استفاده کنند سیگار نکشند.
- سابقه خانوادگی سرطان سینه و یا ترومبوز های وریدی (DVT / PE)، وجود یا سابقه افسردگی، اندومتریوز، دیابت، افزایش فشار خون، تغییرات تراکم استخوان، اختلالات کلیوی و کبدی، بیماری متابولیک استخوانی، SLE؛ شرایطی که با احتباس مایعات تشدید می شوند (مثل میگرن، آسم، صرع).
- اگر علائم زردی، مشکلات بینایی (ممکن است باعث عدم تحمل لنزهای تماسی شود)، علائم VTE، میگرن با شدت غیرعادی، افزایش فشارخون، افسردگی شدید، افزایش خطر عوارض ترومبو آمبولی پس از جراحی مشاهده شد باید دارو قطع شود.
- لوونورژسترولباید 4 هفته قبل از جراحی بزرگ یا عدم تحرک طولانی مدت، در بیماران مصرف کننده وارفارین و یا ضد انعقادهای خوراکی (افزایش دوز ضد انعقاد ممکن است ضروری باشد) قطع شود.
- در برخی مطالعات، استفاده از ضد بارداری های خوراکی با افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه ارتباط دارد، در حالی که سایر مطالعات تغییری در خطر نشان نداده اند. خطر ابتلا به این بیماری بستگی به شرایطی دارد که به طور طبیعی سطح هورمون برای دوره های طولانی مدت افزایش یافته است از جمله قاعدگی قبل از 12 سالگی، تأخیر در یائسگی بعد از 55 سال، اولین فرزند پس از 30 سالگی.
- خطر ابتلا به سرطان گردن رحم با مصرف ضد بارداری های خوراکی افزایش می یابد، اگرچه که ( HPVویروس پاپیلومای انسانی) به عنوان عامل اصلی خطر برای این سرطان وجود دارد. شواهد نشان می دهد استفاده طولانی مدت ضد بارداری های خوراکی، به مدت 5 سال یا بیشتر ممکن است با افزایش خطر همراه باشد.
- افزایش خطر سرطان کبد با استفاده از ضد بارداری های خوراکی؛ با افزایش طول مدت مصرف این داروها افزایش می یابد.
- در صورتی که به طور منظم از داروهایی برای درمان تشنج، سل یا ایدز استفاده می کنید، قبل از مصرفلوونورژسترل با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید. بعضی از داروها می توانند موجب کاهش اثرات لونورژسترل بعنوان فرم اورژانسی پیشگیری از بارداری شوند.
- استفاده از لوونورژسترول به عنوان یک روش معمول پیشگیری از بارداری پیشنهاد نمی شود و با توجه به فرم های مختلف کنترل بارداری نباید از این طریق استفاده شود.
- لوونورژسترول به عنوانپیشگیری اورژانسی از بارداری باید بلافاصله پس از مقاربت محافظت نشده مصرف شود (تا حداکثر 72 ساعت بعد).
- لوونورژسترول ممکن است تولید شیر مادر را کاهش دهد. در صورت تغذیه با شیر مادر، به پزشک خود اطلاع دهید.
- پیشگیری از بارداری توسط لونورژسترول در افراد کمتر از 17 سال داشته باشد تتوصیه نمی شود.
- در صورتی که در عرض 2 ساعت پس از مصرف این دارو استفراغ کرده اید با پزشک خود تماس بگیرید. دوز دوم را بدون مشورت با پزشک خود مصرف نکنید.
- در طول 3 هفته پس از مصرف قرص هایلوورونژسترول، از پزشک خود بخواهید شما را ویزیت نماید. پزشک باید تایید کند که باردار نیستید و این دارو هیچ اثرات مضری به همراه نداشته است.
- اگر دوره قاعدگی شما یک هفته یا بیشتر از تاریخ مورد انتظار به تعویق افتاد، ممکن است باردار باشید. تست بارداری را دریافت کنید و اگر حامله بودید، با پزشک خود مشورت کنید. در صورت جایگزینی تخمک بارور شده در رحم، با مصرف این دارو بارداری متوقف نخواهد شد.