شناخت دارو: عبارت است از کپسول گیاهی زینتوما ۲۵۰ گل دارو ضد تهوع، استفراغ، سرگیجه، ضد درد و التهاب مفاصل است. همچنین با کاهش بروز تهوع و استفراغ پس از عمل جراحی می‌تواند به عنوان درمان حمایتی در پیشگیری از تهوع و استفراغ مورد استفاده قرار گیرد.
دسته دارویی:
- داروهای گیاهی
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- کپسولزینتوما فرآورده ای است که از پودر ریشه زنجبیل تهیه شده است. این فرآورده برای پیشگیری و درمان تهوع و استفراغ ناشی از بارداری، شیمی درمانی، جراحی های زنان و همچنین بیماری حرکت موثر می باشد.
- مطالعات بالینی انجام شده اثر بخشی زنجبیل را بر تهوع و استفراغ زنان باردار (NVP)ثابت نموده است. مصرف روزانه یک گرم پودر ریشه زنجبیل، حداقل به مدت چهار روز، در سه ماهه اول و دوم دوران بارداری بلامانع بوده و سبب کاهش شدت تهوع و دفعات استفراغ می شود و از طرفی هیچ گونه عارضه ای برای جنین نداشته و سبب زایمان زودرس و یا سقط جنین نمی گردد.
- تهوع و استفراغ پس از شیمی درمانی (CINV) یکی از مشکلات مهم بیماران مبتلا به سرطان می باشد. مطالعات بالینی انجام شده بر زنان مبتلا به سرطان پستان، اثر بخشی زنجبیل را بر کاهش شدت تهوع به خصوص در فاز حاد شیمی درمانی ثابت نموده است.
- مصرف زنجبیل بر تهوع و استفراغ ایجادشده پس از عمل جراحی، نیز تأثیر به سزائی دارد. طی بررسی بالینی انجام شده مصرف 500 میلی گرم پودر ریشه زنجبیل یک ساعت قبل از عمل جراحی در زنانی که تحت عمل جراحی کوله سیستکتومی قرار گرفته بودند، سبب کاهش شدت تهوع و دفعات استفراغ گردید.
- ترکیبات فعال موجود در زنجبیل شامل جینجرول و شوگااول به عنوان آنتاگونیست رسپتورهای سروتونین عمل نموده و با این مکانیسم سبب کاهش شدت تهوع و استفراغ می گردد.
- در یک مطالعه دوسوکور اثر بخشی زنجبیل و دیمن هیدرینات بر تهوع و استفراغ ناشی از سفر بر دو گروه مسافر مورد بررسی قرار گرفت. مصرف 9/1 گرم پودر زنجبیل قبل از سفر در یک گروه 12 نفره در مقایسه با گروه دوم که داروی شیمیائی دیمن هیدرینات دریافت کرده بودند، اثر قویتری داشته است و تهوع و استفراغ ناشی از سفر را کاهش داده است. افزون بر این زنجبیل دارای اثر ضد التهابی نیز می باشد که بر اساس جدیدترین مطالعات علمی از طریق مهار سنتز سیکلواکسیژناز و 5 لیپو اکسیژناز موجب مهار بیوسنتز پروستاگلاندین ها و لوکوترین ها می شود و به همین دلیل در بیماران مبتلا به آستئوآرتریت و آرتریت روماتوئید مصرف آن سبب کاهش درد می شود. در یک مطالعه بالینی اثر ضد درد مفنامیک اسید وزینتوما بر شدت درد دیسمنوره اولیه زنان مورد بررسی قرارگرفت. در این مطالعه زینتوما در مقایسه با مفنامیک اسید برشدت درد دیسمنوره اثر تسکینی بیشتری داشته است. در یک مطالعه یک سوکور نیز اثر تسکینی زینتوما بر پس درد زایمانی در مقایسه با مفنامیک اسید مورد پژوهش قرار گرفت. نتایج حاصله زینتوما را به عنوان داروی گیاهی بدون خطر وبدون عارضه جایگزین مفنامیک اسید معرفی مینماید.
اشکال دارو:
- کپسول
مقدار مصرف صحیح:
- بزرگسالان: برای درمان استفراغ های دوران بارداری روزانه ۴ الی ۳ کپسول توصیه می شود ولی از ۴ عدد کپسول که معادل یک گرم زنجبیل خشک می باشد تجاوز نگردد. برای پیشگیری از استفراغ های ناشی از مسافرت بزرگسالان و اطفال بالاتر از ۶ سال یک کپسول نیم تا یک ساعت قبل از حرکت میل نمایند. جهت درمان آرتریت روماتوئید و استئوارتریت بزرگسالان یک کپسول ۳ تا ۵ بار در روز پس از غذا.
- کودکان: جهت درمان آرتریت روماتوئید کودکان و نوجوانان بالای ۶ سال یک کپسول ۲ تا ۳ بار در روز.
عوارض جانبی دارو:
- با مقادیر زیاد ممکن است فعالیت ترشحی دستگاه گوارش را افزایش دهد.
تداخلات دارویی:
- تداخل خاصی گزارش نشده است.
موارد منع مصرف:
- این فرآورده در افرادی که مستعد خونریزی هستند و یا داروهای ضد انعقاد مصرف می نمایند، با احتیاط مصرف شود.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- مصرف این دارو به خصوص در دوران بارداری برای جلوگیری از تهوع و استفراغ قابل توصیه بوده و دوران شیردهی منع مصرفی ندارد.