شناخت دارو: عبارت است از دیلکوفناک یک داروی ضد درد و ضد التهاب است که در تسکین درد قاعدگی، سردرد، رفع درد و تورم مفاصل مورد استفاده قرار می گیرد.

دسته دارویی:

• مسکن ها و ضد التهاب ها

فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:

• ديكلوفناك از مهار كننده هاي قوي آنزيم سيكلواكسيژناز است. اين دارو همچنين پروستاگلندين ها، پروستاسايكلين و ترومبوكسان را كاهش مي دهد.
• ديكلوفناك از راه هاي خوراكي يا ركتوم به طور كامل جذب مي گردد. حداكثر غلظت سرمي 2 ساعت بعد از مصرف خوراكي ايجاد مي شود. اتصال پروتئيني دارو 99 درصد بوده و متابوليت هاي دارو غير فعال و نيمه عمر آن 2 ساعت است. دارو عمدتاً از راه ادرار دفع مي گردد.

اشکال دارو:

• قرص، آمپول، ژل موضعی، شیاف، قطره چشم

مقدار مصرف صحیح:

• حداقل 50 و حداکثر 75 میلی گرم و طی 2 الی 3 مرحله در روز می باشد.
• دوز خوراکی: دوز توصیه شده دیکلوفناک سدیم یا پتاسیم در بزرگسالان ۲۵ میلی گرم تا ۵۰ میلی گرم سه بار در روز بعد از غذا است. حداکثر دوز روزانه ۱۵۰ میلی گرم یک بار در روز بعد از غذا است. دوز قرص‌های دیکلوفناک سدیم با انتشار وسیع ۱۰۰ میلی گرم یک بار در روز است. حداکثر دوز روزانه در درمان آرتریت روماتوئید ۲۲۵ میلی گرم بعد از غذا است.
• دوز تزریقی: دوز تجویز شده برای بزرگسالان ۵/۳۷ میلی گرم است که برای هر ۶ تا ۸ ساعت به صورت وریدی تجویز می‌شود. حداکثر دوز روزانه ۱۵۰ میلی گرم یک بار در روز است.
• قطره چشم: ۱ قطره ۴ بار در روز یا طبق دستور پزشک چشم در چشم آسیب دیده مجاز است. هنگام استفاده از قطره‌های دیکلوفناک از لنزهای تماسی نرم استفاده نکنید.
• کاربرد موضعی: ژل یا کرم دیکلوفناک را دو بار در روز بر روی قسمت آسیب دیده استفاده کنید یا طبق دستور پزشک مصرف نمایید. روی پوست باز شده استفاده نکنید. پچ دیکلوفناک نیز موجود است که باید هنگام شستشو برداشته شود.
• شیاف: دوز بزرگسالان: شیاف‌های دیکلوفناک باید یک تا سه بار در روز با حداکثر دوز ۱۵۰ میلی گرم در مقعد قرار گیرند. دوز کودک: دوز شیاف دیکلوفناک طبق سن متفاوت است، اما معمولاً بین ۱ تا ۳ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز در دو یا سه دوز مجزا مصرف می‌شود.

اثر دارو:

• ظاهر شدن اثرات دارو، بستگی به نوع بیماری دارد.

قبل از مصرف دارو:

• مصرف این دارو در افرادی که دچار بیماری قلبی، اختلالات خونی، زخم های گوارشی، فشار خون بالا و آسم هستند باید با احتیاط باشد.

عوارض جانبی دارو:

• مشکلات گوارشی، مدفوع سیاه و آغشته به خون می باشد.

تداخلات دارویی:

1. مصرف همزمان دیکلوفناکبا آسپرین باعث کاهش اثرات درمانی آن می گردد.
2. مصرف این داروباعث افزایش تأثیر داروهای ضد انعقادی خوراکی می گردد.
3. مصرف دیکلوفناک با داروهای هم خانواده خودش داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و الکل باعث افزایش عوارض جانبی گوارشی می شود.
4. مصرف طولانی مدت و همزمان دیکلوفناک بااستامینوفن باعث افزایش خطر بروز عوارض جانبی کلیوی می گردد.
5. این دارو اثرات درمانی داروهایضد فشارخون، انسولین و داروهای پایین آورنده قندخون خوراکی را کاهش می دهد.
6. این دارو باعث افزایش مسمومیت داروهایلیتیوم، متوتروکسات، وراپامیل و پروبنسید می شود.

موارد منع مصرف:

• مصرف این دارو در سه ماهه سوم بارداری اکیداً ممنوع است و جزء داروهای گروه X طبقه بندی می شود و ممکن است باعث مرگ یا نقص عضو جنین گردد، همچنین مصرف این دارو در افرادی که دچار بیماری های گوارشی نظیر زخم معده و روده هستند نیز ممنوع می باشد.

شرایط نگهداری:

• در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.

نکات مهم:

• از مصرف طولانی مدت این دارو پرهیز کنید چون در غیر این صورت دچار خونریزی از دستگاه گوارش خواهید شد.
• قبل و بعد از عمل بای پس رگ کرونر قلب مصرف این دارو ممنوع است.
• در بيماران دچار اختلالات كليوي، كبدي يا قلبي، با احتياط و با حداقل ميزان ممكن به كار رود. در ضمن وضعيت عملكرد كليه مرتباً كنترل گردد.
• در بيماران دچار زخم معده فعال از مصرف خودداري شود. همچنين بيماران با سابقه زخم بهتر است از مصرف اين دارو پرهيز نموده و در صورت بروز صدمات معده اي روده اي مصرف آن قطع گردد.
• اين دارو در افراد پير و همچنين افرادي كه سابقه حمله آسم و حساسيتي دارند با احتياط مصرف شود.
• طي 2 سال گذشته گزارشات متعددي از فلج ناشي از تزريق ديكلوفناك در كودكان زير 13 سال به مركز ثبت و بررسي عوارض جانبي داروها ارسال شده است.
• در سابقه زخم معده يا اختلالات شديد كبدي با احتياط مصرف شود.
• در محل تزريق ممكن است درد و گاهگاهي صدمات بافتي ايجاد گردد.
• مصرف شياف ممكن است سبب تحريك موضعي گردد.
• شكل تزريقي اين دارو در كودكان زير 13 سال نبايد مصرف شود.