شناخت دارو: عبارت است از دیازوکساید دارویی است جهت درمان هایپوگلایسمی و حملات ناگهانی افزایش فشارخون مورد استفاده قرار می گیرد.
دسته دارویی:
- داروهای قلبی و عروقی (داروهای ضد فشارخون اورژانسی)
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- زوکسایدبا مهار ترشح انسولین از پانکراس باعث افزایش قند خون می شود. از طریق اثر مستقیم بر دیواره عروق، اتساع عروق و کاهش فشارخون را ایجاد می کند.
- دیازوکسایددر سلول های بتا پانکراس کانال های پتاسیمی وابسته به ATP را باز کرده و باعث مهار ترشح انسولین می شود. محل اتصال دیازوکساید با محل اتصال سولفونیل اوره ها متفاوت است. از طرفی با اثر مستقیم بر دیواره صاف عروق وازودیلاتور نیز می باشد.
- دیازوکسایدبصورت خوراکی و تزریقی مصرف می شود و در مصرف خوراکی 1 ساعت بعد از مصرف قندخون را افزایش می دهد و تا حدود 8 ساعت اثر بخشی دارد (در عملکرد نرمال کلیوی).
- در کودکان طی 24 الی 10 ساعت و در بزرگسالان طی 36 الی 24 ساعت از طریق ادرار دفع می شود. بیش از 90 درصد اتصال پروتئینی دارد.
اشکال دارو:
- کپسول، قرص، شربت
مقدار مصرف صحیح:
- بزرگسالان و کوددکان: هایپو گلایسمی به دنبال هایپر انسولینمیا: 3 تا 8 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در 2 یا 3 دوزمساوی منقسم با فاصله 8 یا 12 ساعته. اگر برای مدت 2 تا 3 هفته درمان اثربخشی لازم را نداشت مصرف دارو باید قطع شود. کریز فشارخون: 1 تا 3 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن (نهایتاً تا 150 میلی گرم) بصورت وریدی هر 5 تا 10 دقیقه تا زمانی که کاهش فشارخون مناسب ایجاد شود. در اسرع وقت داروی تزریقی با داروی خوراکی مناسب کنترل کننده فشارخون بایستی جایگزین شود.
- نوزادان: 3 هایپو گلایسمی به دنبال هایپر انسولینمیا: 8 تا 15 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در 2 یا 3 دوزمساوی منقسم با فاصله 8 یا 12 ساعته. اگر برای مدت 2 تا 3 هفته درمان اثربخشی لازم را نداشت مصرف دارو باید قطع شود.
عوارض جانبی دارو:
- تهوع ، سردرد ، کاهش اشتها ، استفراغ ، تاری دید ، سرگیجه ، افزایش فشارخون ، تپش قلب ، اضطراب ، هیرسوتیسم ، بیخوابی . اختلال دید، نارسایی قلبی ، راش پوستی ، ترومبوسیتوپنی ، تاکیکاردی ، کومای هایپراسمولار ، کاهش فشار خون ، واکنش های خارج هرمی ، پاراستزی ، نوریت محیطی ، کاندیدیازیس ، ریزش مو ، آلبومینوری ، کتواسیدوز دیابتی، گالاکتوره ، گلوکزآوری ، نقرس ، هایپر گلایسمی ، درد شکمی ، پانکراتیت حاد ، کاتاراکت ، آنمی ، لکوپنی، سمیت کبدی ، افزایش اوره خون ، راش جلدی ، افزایش فشارخون با احتمال خفيف ، درد قفسه سینه با احتمال خفيف.
تداخلات دارویی:
- در فنی توئین ، کلیم پراید ، پروینسید ، رامیپریل ، فوزینوپریل ، رونیکوتین ، تولکاپون ، دینونوکسیمی ، سدیم نیتریت ، کلرمتیازول، سیکلوینتیازید، نسریتاید.
موارد منع مصرف:
- حساسیت مفرط به دیازوکساید، حساسیت مفرط به تیازیدها، منع مصرف در بیماران مبتلا به هایپوگلایسمی فانکشنال.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- اين دارو در موارد زير بايد با احتياط فراوان مصرف شود: زيادي جبران فشارخون، بي‌كفايتي عروق كرونرومغزي و ذخيره ناكافي قلب (نارسايي احتقاني قلب) و dissection حاد آئورت.
- در طول درمان با دارو، اندازه‌گيري قندخون يا ادرار و كتون‌هاي ادرار ضروري است.
- در صورتي كه اين دارو پس از 3 الی 2 هفته، در درمان كاهش قند خون مؤثر نباشد، در درمان با دارو بايد تجديد نظر گردد.
- اين دارو نبايد كمتر يا بيشتر از مقدار توصيه شده مصرف گردد.
- رژيم غذايي هنگام درمان با دارو بايد كنترل شود.
- در صورت فراموش شدن یك نوبت مصرف دارو، به محض به ياد آوردن آن نوبت بايد مصرف شود، مگر اين كه تقريباً زمان مصرف نوبت بعدي فرا رسيده باشد. در اين صورت مقدار مصرف بعدي نبايد دو برابر گردد.
- به منظور بررسي پيشرفت درمان، به ويژه در حين چند هفته اول درمان، ملاقات منظم با پزشك ضروري است.
- از مصرف ساير داروهاي مقلد سمپاتيك كه نياز به نسخه پزشك ندارند، بايد خودداري شود، مگر اين كه با پزشك مشورت گردد.