کرمک: عبارت است از عفونت کرمک، بیماری روده ای است که در کودکان و در سنین مدرسه بسیار شایع است. کرمک، کرم های ریز و کوچکی هستند که در کولون و رکتوم انسان زندگی می کنند. کرمک ها روده را از راه مقعد ترک می کنند، در حالی که تخم هایشان بر روی سطح پوست باقی می ماند.
علائم:
- بسیاری از افرادی که به این مشکل مبتلا می شوند، هیچ گونه علامت و نشانه ای را نخواهند داشت. اما علائم کلی عبارتند از:
- دردهای شکمی
- بی قراری در خواب
- خارش مقعد، به خصوص شب ها
- خارش واژن، اگر کرمک در افراد بزرگسال به ناحیه واژن رسیده باشد
علت:
- شما در اثر استنشاق و یا بلعیدن ناگهانی تخم های کرمک، به این عفونت مبتلا می شوید. ممکن است موادی را بخورید و بیاشامید که آلوده به این انگل هستند و هیچ اطلاعی ندارید. تخم ها می توانند بر روی سطحی مانند لباس ها، رختخواب و یا دیگر سطج زندگی کنند. اگر شما این قبیل سطوح را لمس و سپس دست ها را به دهان خود بزنید، تخم ها را بلعیده اید. حدودا یک ماه بعد، تخم ها به روده می رسند و رشد می کنند. کرمک در ناحیه تخم می گذارد، به همین دلیل است که افراد با خارش مقعد روبرو می شوند. خاراندن این ناحیه باعث می شود تخم ها زیر ناخن ها جمع شوند و زمانی که اشیا را لمس می کنید، در واقع تخم ها بر روی دیگر سطوح، پخش کرده اید. عفونت انگلی در کودکان رایج تر است که این امر بیشتر به دلیل عدم توانایی آن ها در رعایت بهداشت است.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- هر فردی ممکن است به این عفونت انگلی مبتلا شود. از جمله عوامل موثر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نشستن دست ها
- سنین پنج تا ده سال
- عدم رعایت بهداشت در کودکان
- مکیدن انگشت ها و یا جویدن ناخن ها
- زندگی در مکان های شلوغ مانند بیمارستان
پیشگیری:
- کرمک ها می توانند بر روی سطوح سفت و در لباس ها و رختخواب و به مدت دو تا سه هفته زندگی کنند. به همین خاطر، علاوه بر شست و شوی مرتب لباس ها، رعایت موارد زیر به منظور پیشگیری از انتقال عفونت توصیه می شود:
- خودداری از جویدن ناخن ها.
- عوض کردن روزانه لباس زیر.
- شست و شوی مرتب دست ها با آب و صابون.
- خودداری از خاراندم مقعد، چرا که تخم ها زیر ناخن ها جمع می شوند.
- عدم استفاده از توالت فرنگی در طول درمان و به مدت دو هفته بعد از درمان.
- شستن مقعد صبح ها بعد از بیدار شدن از خواب. چرا کرمک، شب ها تخم گذاری می کند.
عوارض احتمالی:
- در بیشتر موارد، عفونت کرمک منجر به بروز عارضه و مشکل جدی نمی شود. در برخی موارد نادر، اگر تعداد کرمک ها زیاد باشد، این امکان وجود دارد که تخم ها از مقعد به واژن، رحم، لوله های فالوپ و یا نواحی اطراف ارگان های لگنی برسند. در چنین شرایطی، شاهد بروز التهاب واژن خواهیم بود. برخی دیگر عوارض احتمالی ابتلا به کرمک عبارت است از:
- آپاندیس
- کاهش وزن
- عفونت های شکمی
- عفونت مجاری ادراری
- عفونت باکتریایی ناشی از خاراندن مقعد
تشخیص:
- اگر شما، کودک تان و یا هر فرد دیگری متوجه علائمی از عفونت شدید، حتماً جهت انجام تست با پزشک مشورت کنید. جهت انجام تست، یک تکه نوار تمیز بر روی پوست اطراف مقعد چسبانده می شود. این کار باید بلافاصله بعد از بلند شدن از خواب و قبل از رفتن به دستشویی و یا دوش گرفتن انجام شود. تخم های کرمک به نوار خواهند چسبید.
لازم است این تست سه روز انجام شود و نتیجه تست ها توسط پزشک بررسی گردد. تخم ها زیر میکروسکوپ مشاهده و بررسی خواهند شد.
درمان طب نوین:
- جهت درمان، مصرف دارو در نظر گرفته می شود تا تخم ها کشته شوند. معمولاً نیاز به دو دوز داروی مصرفی است و در برخی موارد ممکن است، مصرف دارو منجر به بروز ناراحتی های سیستم گوارش شود. ممکن است نیاز باشد تمام افرادی که با بیمار زندگی می کنند، دارو مصرف کنند تا جلوی انتقال و انتشار عفونت گرفته شود و درمان موثرتر پیش برود.
درمان طب سنتی:
- اگر دچار اگزما و خشکی پوست نیستید شبی یک قاشق مرباخوری اسفند خوراکی به همراه یک لیوان آب ببلعید. (به مدت 40 شب)
- دو قاشق غذاخوری درمنه (ده گرم) در پانصد سی سی آب (دو لیوان) جوشانده تا یک چهارم شود، هر شب با یک قطعه پنبه آغشته به دارو از راه مقعد شیاف نمایید (پبنه داروی تا صبح بماند). (بسیار مجرب)
- سیاهدانه 5 گرم + صبر زرد 5 گرم + درمنه 5 گرم، همه را نرم کوبیده در پنجاه سی سی روغن زیتون جوشانده هر شب با یک قطعه پنبه آغشته به دارو از راه مقعد شیاف نمایید (و اجازه دهید پنبه دارویی تا صبح بماند). (بسیار مجرب)
داروها:
- پیرانتل
- مبندازول
- آلبندازول
فعالیت:
- محدودیتی وجود ندارد.
رژیم غذایی:
- از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات پاستوریزه پرهیز نمایید.
نکته:
- آیا کرمک واگیدار است: بله، عفونت کرمک به راحتی منتقل می شود.