هایپرپرولاکتینمی (پرولاکتین بالا): عبارت است از پرولاکتین هورمونی است که در غده هیپوفیز تولید می شود. این هورمون به تحریک و حفظ تولید شیر مادر کمک می کند. هیپرپرولاکتینمی مقادیر بیش از حد این هورمون در بدن فرد را شامل می شود. داشتن آن در دوران بارداری یا هنگام تولید شیر، برای شیردهی به نوزاد طبیعی است. با این حال، برخی مشکلات یا استفاده از داروهای خاص می تواند باعث افزایش پرولالاکتینمی در هر شخصی شود. علل و اثرات سطح بالای پرولاکتین بسته به جنسیت فرد متفاوت است.

علائم:

• علائم هایپرپرولاکتینمی می تواند در مردان و زنان متفاوت باشد. از آنجا که سطح پرولاکتین بر تولید شیر و چرخه قاعدگی تأثیر می گذارد، تشخیص آن در مردان دشوار است. اگر مردی دچار اختلال نعوظ است، پزشک ممکن است آزمایش خون را برای فهمیدن میزان پرولاکتین اضافی، به او توصیه کند.

علائم هایپرپرولاکتینمی در زنان:

1. ناباروری
2. خشکی واژن
3. قاعدگی نامنظم
4. درد در پستان ها
5. تغییر در شدت قاعدگی
6. ترشح شیر (شیر ریزی)
7. تأخیر در چرخه قاعدگی
8. از دست دادن میل جنسی

علائم هایپرپرولاکتینمی در مردان:

1. سردرد
2. ناباروری
3. ترشح شیر
4. تغییر بینایی
5. اختلال در نعوظ
6. از دست دادن میل جنسی
7. رشد غیرطبیعی پستان (ژنیکوماستی)

علت:

• افزایش سطح پرولاکتین ممکن است به دلیل انواع مشکلات ثانویه ایجاد شود. غالباً، هیپرپرولاکتینمی ناشی از بارداری است، که طبیعی می باشد. طبق یک مطالعه معتبر در سال ۲۰۱۳،تومورهای هیپوفیز ممکن است علت تقریباً ۵۰ درصد هایپر پرولاکتینمی باشد. پرولاکتینوما توموری است که در غده هیپوفیز تشکیل می شود. این تومورها به طور معمول غیر سرطانی هستند. اما می توانند علائمی ایجاد کنند که بسته به جنسیت فرد متفاوت است. سایر علل هایپرپرولاکتینمی عبارتند از:
• استروژن
• کم کاری تیروئید
• بیماری هیپوتالاموس
• سیروز یا اسکار شدید در کبد
• عفونت، تومور یا آسیب هیپوتالاموس
• مسدود کننده گیرنده های H2 مانند سایمتیدین (Tagamet)
• داروهای ضد فشارخون مانند وراپامیل (کالان، ایزوپتین و ورلان)
• داروهای ضد تهوع مانند متوکلوپرامید Primperan ، .Reglan
• سندرم کوشینگ، که می تواند ناشی از سطح بالایی از هورمون کورتیزول باشد
• داروهای ضد افسردگی مانند دسیپرامین (Norpramin) و کلومیپرامین (Anafranil)

تشخیص:

• برای تشخیص هیپرپرولاکتینمی، پزشک آزمایش خون را برای بررسی کردن سطح پرولاکتین، انجام می دهد. اگر سطح پرولاکتین آزمایش زیاد باشد، پزشک سایر مشکلات را نیز آزمایش می کند. اگر آنها به تومور مشکوک باشند، ممکن است بااسکن ام آر آی وجود داشتن یا نداشتن تومور هیپوفیز را مشخص کنند.

درمان طب نوین:

• درمان هایپر پرولاکتینمی بیشتر دربازگشت سطح پرولاکتین به حالت طبیعی، متمرکز است. در مورد تومور پرولاکتینوما، ممکن است برای برداشتن آن به جراحی نیاز باشد، اما این بیماری اغلب با دارو قابل کنترل است. درمان هایپرپرولاکتینمی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• پرتو درمانی
• تغییر داروها
• هورمون های مصنوعی تیروئید

درمان طب سنتی:

• از مصرف آن دسته از داروهای گیاهی که شیر را زیاد می کنند پرهیز کنید نظیر رازیانه.
• درمان پرولاکتین بالا: صبح ها یک قاشق چایخوری زنیان با عسل بخورد و عصرها یک استکان جوشانده کوبیده برگ گردو را با عسل بخورید.

داروها:

• کابرگولین
• دارو برای کاهش پرولاکتین ، مانند بروموکریپتین (پارلودل ، سیکلوزت) یاکابرگولین هفته ای یک عدد.

فعالیت:

• محدودیتی وجود ندارد.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.

نکته:

• به طور معمول، هایپر پرولاکتینمی قابل درمان است. درمان، به علت ترشح بیش از حد پرولاکتین بستگی دارد. اگر تومور دارید، ممکن است که برای برداشتن تومور و بازگشت غده هیپوفیز به حالت طبیعی به جراحی نیاز داشته باشید. اگر شیردهی نامنظم، اختلال نعوظ یا از بین رفتن میل جنسی را تجربه می کنید، علائم خود را به پزشک اطلاع دهید تا بتواند آزمایش های لازم را برای تعیین علت انجام دهد.
• پرولاکتین چیست: پرولاکتینیک هورمون است که توسط غده هیپوفیز ترشح می شود. غده هیپوفیز یک ساختار کوچک در مغز است که هورمون های دیگر را ترشح می کند. عملکرد اصلی پرولاکتین، افزایش اندازه سینه و شروع شیردهی (تغذیه با شیر مادر) است. سطح پرولاکتین در زنان باردار و شیرده به طور طبیعی افزایش می یابد. اگر دوره های قاعدگی نامنظم، ناباروری یا ترشح شیر مادر دارید (به ویژه اگر به کودک خود شیر نمی دهید)، پزشک ممکن است درخواست یک آزمایش خون را برای بررسی بالا بودن سطح پرولاکتین بدهد.
• هایپرپرولاکتینمی یا سطح بالای پرولاکتین به چه معنا است: اگر آزمایش خون سطح بالایی را نشان می دهد، پزشک ممکن است تمایل داشته باشد تا آزمایش را مجدداً تکرار نماید، اما این بار حداقل بعد از 8 ساعت ناشتا بودن این آزمایش انجام می شود. ممکن است یک تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) برای جست و جو شواهدی از رشد هیپوفیز یا آسیب به بافت های اطراف آن انجام شود. ممکن است آزمایش خون برای ارزیابی تولید دیگر هورمون های هیپوفیز انجام شود و می تواند برای جلوگیری از شرایط دیگر باعث علائم مشابه باشد.