عفونت ادراری: عبارت است از عفونت دستگاه ادراری (Urinary Tract Infection: UTI) به علت رشد میکروبهایی نظیر باکتری و قارچ در دستگاه ادراری ایجاد میشود و در موارد نادر، ویروسها نیز در آن نقش دارند. این بیماری میتواند هر قسمتی از دستگاه ادراری را درگیر کند. اما اغلب عفونتهای ادراری، در دستگاه ادراری تحتانی (مثانه و پیشابراه) دیده میشوند. دستگاه ادراری انسان به دو قسمت، دستگاه ادراری فوقانی و دستگاه ادراری تحتانی، تقسیم میشود. دستگاه ادراری فوقانی شامل دو عدد کلیه و دو عدد حالب (میزنای) میباشد و دستگاه ادراری تحتانی از مثانه و مجرای ادرار (پیشابراه) تشکیل شده است. عفونتهای میتواند هر قسمتی از دستگاه ادراری را درگیر کند. اما اغلب عفونتهای ادراری، در دستگاه ادراری تحتانی (مثانه و پیشابراه) دیده میشوند.
انواع عفونت ادراری:
- سیستیت (مثانه): علائم این عفونت میتواند شامل احساس نیاز زیاد به ادرار کردن، درد هنگام ادرار کردن، درد زیر شکم و ادرار کدر یا خونی باشد.
- پیلونفریت (کلیهها): این میتواند باعث تب، لرز، حالت تهوع، استفراغ و درد در قسمت بالای کمر یا پهلو شود.
- اورتریت (مجرای ادرار): میتواند باعث ترشح و سوزش در هنگام ادرار شود.
علائم:
- تب خفیف
- درد آلت تناسلی
- ادرار کدر با بوی شدید
- درد هنگام رابطه جنسی
- خون در ادرار (هماچوری)
- مشکل در دفع کامل ادرار
- نیاز ناگهانی برای دفع ادرار
- احساس کسالت و خستگی
- فشار در قسمت تحتانی لگن
- درد پهلو، شکم، یا ناحیه لگن
- عبور فقط مقدار کمی ادرار در موقع تخلیه
- قطره قطره آمدن ادرار در مردان بالای 50 سال
- میل شدید و مداوم برای ادرار کردن یا (تکرر ادرار)
- مقاربت جنسی دردناک یا ناتوانی جنسی موقتی در مردان
- شب ادراری در افرادی که در شب ها دچار این حالت نمی شدند.
- احساس درد در ناحیه مثانه، حتی موقعی که ادرار تخلیه نمی شود.
- درد، فشار یا ناراحتی در ناحیه مثانه (در قسمت میانی پایین شکم زیر ناف)
- اضطراب فراوان برای ادرار کردن حتی در هنگامی که ادرار زیادی در مثانه نیست.
- احساس سوزش یا سوزن سوزن شدن در حین دفع ادرار یا درست بعد از آن (سوزش ادرار)
- علائم UTI با توجه به اینکه عفونت کدام قسمت از دستگاه ادراری را درگیر کرده، سن، جنس و وجود کاتتر در مجرای ادراری، متغیر است.
- یکی از علائمی که در زنان دچار عفونت دیده میشود، درد لگن است. این درد به ویژه در مرکز لگن و اطراف ناحیه استخوانی شرمگاهی حس میشود. در خانمها معمولاً عفونت مربوط به مثانه یا مجاری ادرار است.
- در کودکان یا اطفال کوچک، تحریک پذیری، کج خلقی، نداشتن اشتها، تب مداوم به علت نامعلوم، بی اختیاری و بی نظم شدن مدفوع و ادرار، تغییر خصوصیات ادرار، یا به طور کلی سیما و ظاهر ناسالم یا حالت بیمارگونه.
علت:
- سنگ کلیه
- نشستن زیاد
- نگه داشتن ادرار
- حرارت زیاد کبد
- آسیب به پیشابراه
- دیابت کنترل نشده
- اختلالات هورمونی
- بزرگ شدن پروستات
- ضعف سیستم ایمنی بدن
- یک سیستم ایمنی ضعیف شده
- استفاده از سوند یا لوله های پزشکی
- کمبود ویتامین ها مخصوصاً ویتامین B
- داشتن عفونت ادراری در چند هفته گذشته
- داشتن ساختارهای ادراری غیر طبیعی از بدو تولد
- استراحت طولانیمدت یا کاهش تحرک بعد از جراحی
- افزایش سن (افراد مسن بیشتر به عفونت ادراری مبتلا میشوند)
- عدم رعایت بهداشت مناسب یا شستشوی بدن با آب غیر بهداشتی
- باکتری هایی که از قسمت دیگری از بدن و از راه خون به مثانه می رسند.
- باکتری هایی که از پوست اطراف ناحیه تناسلی و مقعد به مجاری ادراری وارد می شوند.
- انسداد مجاری ادراری: در اثر بزرگ شدن پروستات، سنگ کلیه و بروز انواع خاصی از سرطان.
- استفاده طولانیمدت از سوندهای ادراری که ممکن است ورود باکتریها به مثانه را راحتتر کند.
- ساختمان غیرطبیعی و برای بعضی خانم ها نزدیکی جنسی یا مقاربت، همچنین خانم هایی که برای جلوگیری از آبستنی از دیافراگم استفاده می کنند مستعد ابتلا به عفونتهای دستگاه ادراری می شوند.
- کاهش سطح استروژن: کاهش سطح استروژن پس از یائسگی باعث تغییر در باکتریهای طبیعی در محیط واژن میشوند و همین موضوع بدن بانوان را مستعد ابتلا به عفونت ادراری زنان میکند.
- ایجاد مشکل در سیستم ایمنی: ابتلا به بیماریهایی مثل دیابت، بانوان بسیاری را در معرض ابتلا به عفونت ادراری قرار میدهد. دیابت به قدری بدن را درگیر میکند که دیگر قادر به مبارزه با میکروبها نخواهد بود.
- استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری: گاهی اوقات استفاده از برخی لوازم پیشگیری از بارداری باعث ایجاد عفونت ادراری در زنان میشوند. اسپرم کشها، کاندوم و دیافراگمهای ضدبارداری از جمله لوازمی هستند که ریسک ابتلا به عفونت ادراری در زنان را بالا میبرند.
- ایام بارداری: از آنجایی که بدن یک خانم در طول بارداری تغییرات زیادی مخصوصاً در ساختار ادرار و سیستم ایمنیش ایجاد میشود، بیشتر از هر زمان دیگری در خطر ابتلا به عفونت ادراری قرار میگیرد. همچنین با رشد جنین، به مثانه فشار وارد میشود که این موضوع میتواند جریان ادرار را کاهش دهد و منجر به بروز عفونت شود.
- عفونت ادراری معمولاً هنگامی رخ میدهد که باکتریها از طریق پیشابراه به مجرای ادرار وارد شده و در مثانه تکثیر شوند. اگر چه سیستم ادراری به گونهای طراحی شده که در مقابل نفوذ عوامل خارجی میکروسکوپی مقاوم باشد، اما گاهی بعضی از این خطوط دفاعی از بین میروند. هنگامی که این اتفاق میافتد، باکتریها کشته نمیشوند و باعث عفونت میشوند UTI عمدتاً در زنان شایع است و بر مثانه و پیشابراه تأثیر میگذارد. هر چیزی که باعث کاهش تخلیهی مثانه شود یا دستگاه ادراری را تحریک کند میتواند منجر به عفونت ادراری شود.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- آلرژی
- یبوست
- سینوزیت
- کم آبی بدن
- افتادگی رحم
- استرس و اضطراب
- مصرف مشروبات الکلی
- سرکوب سیستم ایمنی بدن
- وارد آمدن ضربه به پیشابراه
- جراحی یا معاینهی دستگاه ادراری
- بیماری MS (مالتیپل اسکلروزیس)
- استفاده از تیغ برای ازاله موهای زائد
- سن:احتمال این نوع عفونت در افراد مسن بیشتر است.
- بزرگی پروستات:یک عامل خطر اختصاصی در مردان است.
- استفادهی طولانی مدت از کاتترهای ادراری:باعث انتقال باکتریها به مثانه میشود.
- کاهش فعالیت و تحرک:پس از جراحی یا استراحت طولانی مدت در رختخواب رخ میدهد.
- استفاده از آنتی بیوتیکهای قوی:میتواند فلور طبیعی روده و دستگاه ادراری را مختل کند.
- بی اختیاری مدفوع: در افرادی که دچار سکتهی مغزی و آسیب نخاعی شدهاند دیده میشود.
- ناهنجاریهای دستگاه ادراری در زمان تولد:مانع از خروج ادرار شده و ادرار در مثانه جمع میشود.
- ختنه:مردانی که ختنه شدهاند نسبت به مردانی که ختنه نشدهاند با احتمال UTI کمتری روبرو هستند.
- انسداد مجاری ادراری:به دلایل مختلفی مانند بزرگ شدن پروستات، سنگ کلیه و تومور سرطانی اتفاق میافتد.
- سنگ کلیه:سنگ کلیه با انسداد مجرای ادرار مانع از تخلیهی کامل ادرار میشود و احتمال بروز عفونت افزایش مییابد.
- عفونت ادراری قبلی: احتمال عود UTI به علت مقاومت آنتی بیوتیکی باکتریها و مقاومت در مقابل سیستم ایمنی بدن، افزایش مییابد.
- استفاده از دیافراگم: دیافراگم با ایجاد فشار بر روی مجرای ادراری زنان، تخلیهی مثانه را کاهش میدهد و شانس ابتلا به UTI را افزایش میدهد.
- دیابت: به ویژه دیابت کنترل نشده احتمال ابتلا به عفونت را بیشتر میکند. زیرا سیستم ایمنی بدن قادر به مبارزه با عفونتهایی مانند UTI نیست.
- اسپرم: اسپرمها میتوانند خطر ابتلا به UTI را افزایش دهند. آنها میتوانند در برخی از زنان باعث تحریک پوستی شوند و خطر انتقال باکتریها به مثانه را افزایش دهند.
- استفاده از تامپون: استفاده از تامپون نیزیکی دیگر از دلایلی است که احتمال عفونت را در زنان را افزایش میدهد. اگر دچار این مشکل هستید، باید به جای تامپون از روشهای دیگر استفاده کنید.
- کاهش سطح استروژن پس از یائسگی: بعد از یائسگی، کاهش سطح استروژن، باکتریهای طبیعی (فلور نرمال) در مهبل (واژن) را تغییر میدهد. این موضوع میتواند خطر ابتلا به UTI را افزایش دهد.
- بارداری: تغییرات هورمونی در دوران بارداری مجرای ادراری را تحریک پذیرتر از قبل میکند. همچنین با بزرگ شدن رحم فشار روی مثانه افزایش مییابد و مثانه کاملاً تخلیه نمیشود. ادرار باقی مانده در مثانه منشأ این بیماری است.
- استفاده از کاتتر ادراری:افرادی که خودشان به تنهایی قادر به ادرار کردن نیستند مانند افراد بستری در بیمارستان، افراد دارای مشکلات عصبی و افرادی که فلج هستند، برای ادرار کردن از لولهی کاتتر استفاده میکنند. شانس عفونت دستگاه ادراری در این افراد بالا است.
- نحوهی شستن اشتباه: براساس تحقیقات انجام شده مهمترین ریسک فاکتور در زنان عدم رعایت بهداشت فردی است. یکی از اشتباهات رایج در میان خانمها پس از ادرار کردن، شستن واژن از عقب به جلو (از مقعد به سمت واژن) است که باعث انتقال میکروبهای مقعد به واژن و در نتیجه بروز عفونت میشود.
- پیشابراه کوتاه: طول و مکان پیشابراه در زنان به گونه ایست که احتمال ابتلا به UTI را افزایش میدهد. مجرای ادراری زنان کوتاهتر از مردان است و باکتری برای رسیدن به داخل مثانه فاصلهی کوتاهتری را باید طی کند. همچنین مجرای ادرار در زنان، به واژن و مقعد بسیار نزدیک است و باکتریهایی که به طور طبیعی در اطراف مقعد و واژن وجود دارند به راحتی میتوانند وارد دستگاه ادراری شوند.
- رابطهی جنسی: فشاری که در طی رابطه جنسی بر دستگاه ادراری زن وارد میشود باکتریهای اطراف مقعد را به مثانه منتقل میکند. باکتریهای روده ای مانند اشریشیا کلای (E.coli) دارای ویژگیهایی هستند که به آنها اجازه میدهد به پوشش داخلی مثانه متصل شوند. عفونتهای منتقله از راه جنسی مانند هرپس، گونوره، کلامیدیا و مایکوپلاسما، می تواند باعث ابتلا به عفونت ادراری شود. بعد از رابطهی جنسی، در ادرار اکثر زنان باکتری وجود دارد که معمولاً بدن در عرض ۲۴ ساعت از این باکتریها خلاص میشود. ادرار کردن پس از رابطهی جنسی احتمال بیماری را کاهش میدهد. زنانی که از نظر جنسی فعال هستند بیشتر از دیگر زنان به UTI مبتلا میشوند. شریک جنسی جدید و شرکای جنسی متعدد نیز این خطر را افزایش میدهند.
- استفاده از کاندوم در طول رابطهی جنسی: کاندومهای لاتکس غیر لایه ای، اصطکاک را افزایش داده و پوست زنان را در طول رابطهی جنسی تحریک میکنند. در این حالت خطر UTI افزایش مییابد. با این حال، برای کاهش گسترش عفونتهای جنسی، استفاده از کاندوم ضروری است. برای کمک به کاهش اصطکاک و تحریک پوست در اثر استفاده از کاندوم، در طول رابطهی جنسی از روان کنندههایی که بر پایهی آب هستند، به اندازهی کافی استفاده کنید.
پیشگیری:
- حتی المکان بهتر است از کاتتر استفاده نشود.
- مایعات به مقدار زیاد بنوشید، حداقل 8 لیوان در روز
- در صورت بروز عفونت ادراری، سریعاً برای درمان مراجعه کنید.
- برای عللی که تنها به زنان ارتباط دارند: پس از اجابت مزاج از جلو تا عقب را پاک کنید و با صابون و آب بشویید، به جای وان حمام از دوش استفاده کنید، برای هر دو جنس، هر روز 8 لیوان آب میل کنید.
- برای علل مرتبط با فعالیت جنسی؛ قبل از مقاربت جنسی یک لیوان آب بنوشید و ظرف 15 دقیقه از آن ادرار کنید. از کاندوم لاستیکی استفاد کنید، از یک نرم کننده محلول در آب (مهبلی) مثل ژل K-Y استفاده کنید، از وضعیت های مقاربتی مختلف استفاده کنید تا احتمال آسیب به مجرای ادرار زن کاهش یابد.
عواقب مورد انتظار:
- با درمان آنتی بیوتیک معمولاً خوب می شود، اگر عفونت به جای یک بیماری زمینه ساز یا انسداد رخ داده باشد، اول باید این مشکلات را برطرف نمود.
عوارض احتمالی:
- درمان ناکافی عفونت ممکن است باعث بروز عفونت مزمن مجاری ادراری، و نهایتاً نارسایی کلیه شود.
تشخیص:
- آزمایش سادهی ادرار: تشخیص عفونت معمولاً پس از چک کردن علائم فرد وآزمایش ادرار جهت بررسی وجود گلبول سفید، گلبول قرمز و باکتری در ادرار میسر میشود. برای جمع آوری نمونه ادرار برای آزمایش سادهی ادرار ابتدا باید ناحیهی تناسلی را کاملاً بشویید. نباید از ابتدای جریان ادرار نمونه گرفته شود و نمونهی وسط جریان ادرار را در ظرف آزمایش جمع آوری کنید و به آزمایشگاه تحویل دهید. این کار از آلوده شدن نمونه به وسیلهی باکتریها و میکروبهای سطح پوست جلوگیری میکند.
- کشت ادرار: کشت ادرار برای بررسی وجود باکتری و قارچ و همچنین انتخاب داروی مناسب، به کار برده میشود. عفونت ویروسی، نیاز به انجام آزمایشهای خاصی دارد. ویروسها از علل نادر UTI هستند، اما میتوانند در افرادی که پیوند عضو داشتهاند یا افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف، باعث ایجاد UTI شوند.
- روشهای تصویربرداری: اگر به عفونتهای ادراری مکرر مبتلا میشوید که پزشک به اختلالات دستگاه ادراری شک دارد، جهت تشخیص علت عود عفونت از روشهای تصویربرداری استفاده میکند که شامل ارزیابی دستگاه ادراری با استفاده از سونوگرافی، ام آر آی (MRI)، سی تی اسکن (CT) و عکس اشعهی ایکس است.
- سیستوسکوپی: این آزمایش تشخیصی به پزشک این امکان را میدهد تا داخل مثانه و مجرای ادراری را با استفاده از لولهی نازک که در انتهای آن دوربین کوچکی قرار دارد، مشاهده کند.
درمان طب نوین:
- تجویز آنتی بیوتیک: آنتیبیوتیک اولین داروی درمانی برای رفع عفونت ادراری است که دکتر برای شما تجویز خواهد کرد. البته نوع دارو و این که تا چه مدتی باید مصرف شود، به نوع عفونت، وضعیت شما و تشخیص پزشک بستگی دارد. برای عفونت ساده ادرار در زنان، داروهای تری متوپریم، فسفومایسین، نیتروفورانتوئین، سفالکسین و سفتریاکسون تجویز میشود. در اغلب مواقع پس از شروع درمان، علائم عفونت برطرف میشود. ولی اگر به صورت مکرر دچار عفونت ادراری میشوید، پزشک ممکن است درمانهای متفاوتتری مثل آنتیبیوتیک با دوز کم یا برای افراد یائسه، استروژن درمانی توصیه کند. در صورتی که عفونت ادراری شدید در زنان رخ دهد، ممکن است نیاز به درمان آنتیبیوتیک به روش تزریقی باشد؛ تجویز آن کاملاً با نظر پزشک است.
درمان طب سنتی:
- مایعات زیاد بنوشید.
- آب آلبالو مصرف کنید.
- آب قره قاط میل کنید.
- ادرار خود را نگه ندارید.
- دود عنبر نساء به آلت بدهید.
- روزانه زغال اخته خشک بخورید.
- شکر را از زندگی خود حذف کنید.
- دمنوش چای کوهی با عسل میل کنید.
- پس از شستشو حتماً خود را خشک کنید.
- درمان به علت زمینه ای آن بستگی دارد.
- خوردن آب انگور یا دو خوشه انگور در روز.
- به جای هر نوع شیرینی از عسل استفاده کنید.
- پودر تخم کدو صبح و شب یک قاشق مرباخوری.
- از غذاهای خنک مثل سوپ جو و … استفاده کنید.
- به هنگام اجابت مزاج از جلو به عقب خود را بشویید.
- جامع امام رضا (ع) را با جوشانده کاسنی مصرف کنید.
- بادکش پوبیس (زیر شکم) 21 مرحله، یک روز در میان
- از مخلوط آب و سرکه طبیعی جهت شستشو استفاده کنید.
- جوشانده بگر درخت انجیر روزی یک تا سه لیوان میل کنید.
- هر 6 ساعت یک قاشق مرباخوری دوسین (سیاهدانه و عسل) بخورید.
- کلیه ها را با روغن های گرم نظیر سیاهدانه خوب ماساژ دهید و گرم نگه دارید.
- واژینال عسل برای خانم ها شبانگاه 7 تا 14 مرحله در زمان پاکی (10 سی سی).
- روزانه ۴ تا ۵ لیوان خاکشیر که با شیرینی طبیعی مثل سکنجبین شیرین میل کنید.
- از فلفل دلمه ای و میوه نسترن که حاوی ویتامین C فراوان هستند زیاد استفاده کنید.
- عرق خارشتر چهارپنجم یک لیوان و یک پنجم لیوان عرق خارخاسک تا ۱۴ روز میل کنید.
- برای جلوگیری از بروز عفونت، روزانه یک لیوان آب سيب به اضافه آب زرشک مصرف کنید.
- جوشانده زبان گنجشک + خارخاسک + خارشتر + کاکل ذرت روزی یک تا سه لیوان میل کنید.
- لعاب اسپرزه را با روغن بادام شیرین و روغن بنفشه مخلوط کنید و روزی سه بار بر آن مالش دهید.
- آب تخم ترشک، آب شوید تازه، آب زیره و شیره تخم کافشه را مخلوط کنید و به جای آب بنوشید.
- برای رفع تورم مجاری ادرار باید هر صبح و شب ۱۰ گرم دم گیلاس را ۲۰ دقیقه دم کنید و آب صاف کرده اش را بنوشید.
- یک تا دو قاشق غذاخوری حنا را در یک لگن آب گرم بریزید و هم بزنید و هفته ای سه مرتبه به مدت 20 دقیقه داخل لگن قرار بگیرید.
- در عفونت مثانه از پماد چشمی یک درصد تتراسیکلین استفاده کنند و به قسمت رحم بزنند تا چسبندگی رحم و برگشت ادرار ایجاد نشود.
- عفونت های ادراری که ناشی از غلبه صفرا است و شخص سوزش احساس می کند می بایست روزی یک تا دو مرتبه از دمنوش سماق استفاده کند.
- از آنتی بیوتیک های خانگی مانند دارچین، شلغم، عسل، سیر، پیاز، تره فرنگی، لیمو، میخک، سرکه، زنجبیل، زردچوبه، آویشن، سیاهدانه استفاده کنید.
- گل بابونه، مغز ناخنک، مرزنجوش، آويشن شیرازی، پودینه و زنیان را بجوشانید و با آب آن شستشو دهید و تفاله آن را نیز بکوبید و بر آن ضماد کنید.
- از آنتی بیوتیک های خانگی مانند دارچین، شلغم، عسل، سیر، پیاز، تره فرنگی، لیمو، میخک، سرکه، زنجبیل، زردچوبه، آویشن، سیاهدانه استفاده کنید.
- برای درمان عفونت کلیه هم نصف لیوان دوغ شیرین کم چرب بدون گاز + نصف لیوان آب ترب سفید این داروی قوی برای درمان عفونت کلیه است.
- برای شستشو و پاک کردن مجاری ادرار، هر روز ۱۰ گرم دم گیلاس را در یک لیتر آب جوش دم کنید و آب صاف کرده آن را سه بار در طول روز بنوشید.
- تخم خیارین، مغز تخم گرمک، مغز تخم کدو و مغز تخم هندوانه را بکوبید و با شربت بنفشه و شیره تخم خرفه و لعاب اسپرزه مخلوط کنید و صبح ها قبل از صبحانه میل فرمایید.
- یک روز در میان در محلول آب سرکه طبیعی بنشینند می توانند از سرکه سفید هم استفاده کنند آب لگن حمام تمیز باشه تا نصفه یک استکان سرکه سفید داخل لگن بریزید و در این محلول به مدت 20 دقیقه بنشینید.
- 2 قاشق غذاخوری عسل با 1 قاشق چایخوری پودر دارچین را در 1 لیوان آب گرم حل کنید و آن را بنوشید، این روش باعث می شود که میکروب های مثانه را از بین ببرد.
- تخم خرفه + خیار + تخم کاسنی + گل ختمی را بصورت دمنوش و با عسل میل کنید. ضمناً در آفتابه مسی آب را مدتی قرار داده و با آن خود را بشویید و بعضی مواقع نیز به آن آب مقدار کمی سرکه (خیلی رقیق) نیز اضافه کنید.
- برای درمان عفونت مثانه باید هر روز بوته توت فرنگی یعنی برگ و ریشه خشک آن را به مقدار ۳۰ تا ۴۰ گرم در یک لیتر آب بجوشانید و صاف کرده آن را سه بار در روز بنوشید.
- گل بنفشه 15 گرم + پرسیاوشان 15 گرم + پوست بید 20 گرم + خارخسک 20 گرم + ناخنک 15 گرم، دو قاشق غذاخوری (ده گرم) در دو لیوان آب پانصد سی سی کمی پس از جوشاندن دو استکان قبل از غذا میل نمایید. (بسیار مجرب).
- استفاده از شربت پیاز یا سرکنگبین پیاز روزی یک الی دو لیوان (برای تهیه شربت پیاز 100 گرم پیاز خام سفید + 400 گرم آب جوشیده شده + 400 گرم شکر سرخ بزارید خوب بجوشد و بعد از اینکه قوام پیدا کرد و یا به عبارت دیگه غلیظ شد در یخچال نگهداری کنید و افراد گرم مزاج حتماً یا با عرق کاسنی یا با سرکه میل کنند).
- لازم به توضیح است که به هر علتی اگر عفونت داخل مجرای ادرار به وجود آمده باشد، بایستی از خوردن غذاهای بودار و سرخ کرده، انواع فلفل، ادویه جات، شیرینی های قنادی، تخم مرغ، بادنجان، انگور، خرما، پسته، نارگیل، مارچوبه، اسفناج، چربی جات و غذاهایی که طبیعت آنها گرم است پرهیز کنید و از خوراکی هایی که طبیعت آنها معتدل یا سرد است بیشتر استفاده کنید. خوردن ذرت، کرفس و آب لیمو نیز مفید خواهد بود. ضمناً می توانید شب ها کمی آب به را در مجرا بریزید و بخوابید.
- ترک سردی های موضعی (مانند شنا و ترک نشستن روی سنگ، فرش ماشینی، موکت و حمام رفتن در قاعدگی برای زنان و …)
- داخل شلغم را خالی کنید و در فضای خالی شده عسل بریزید 3 ساعت بعد، شلغم آب انداخته و معجون حاصل يكي از بهترین و قوی ترین داروهای سرماخوردگی ست.
- براي تسكين درد عفونت دستگاه ادراري نصف قاشق چايخوري جوش شيرين را در ۲۰۰ سيسي آب حل كرده، بنوشيد. اين كار را يك يا ۲ بار در روز انجام دهيد.
- برای دفع عفونت ادراری، ابتدا موضع را با روغن های گرم خوب ماساژ می دهیم و سپس بادکش گرم را از روی کلیه به طرف مثانه می لغزانیم و این کار را چندین بار انجام دهید؛ و بعد حجامت کلیه هم انجام می دهیم.
- روش تهیه آنتی بیوتیک طبیعی پنج میوه: برای درمان بیماریهای عفونی می توان در منزل یک آنتی بیوتیک طبیعی تهیه کرد: دو لیوان از مخلوطِ رنده شدهِ: “سیب، به، شلغم، زردک یا هویج، کدو حلوایی ” را با یک استکان آب ۲۵ دقیقه بجوشانید سپس یک قاشق شیره انگور طبیعی اضافه و مخلوط کنید، و این خوراکی را بجای وعده ناهار و شام بخورید. چون در این خوراک هویج وجود دارد بعد از ۲۴ ساعت قابل استفاده نیست.
شستشوی مثانه:
- مصرف خربزه مثانه را شستشو می دهد، همچنین بدین منظور نیز می توانید برگ های تازه و جوان درخت گلابی را گاهی دم کنید و آب آن را بنوشید.
درمان عفونت مجرای ادرار در اثر حرارت و گرمی و خوردن:
- پوست انار و عدس و گل محمدی را نرم کرده و در سرکه بپزید و بر آن ضماد کنید، بهبودی حاصل خواهد شد.
- در صورت مبتلا شدن باید از مصرف خوراکی هایی که طبیعت آنها گرم هستند، مانند: خرما، گردو، انگور زرد و رسیده، عسل، نبات، نارگیل، موز، آناناس و غیره که در صورت مبتلا شدن باید پرهیز کنید و در مقابل، از مبردات (خوراکی هایی که طبیعت آنها خنک یا سرد است) باید بیشتر استفاده کنید، مانند: ترنج، توت سرخ، نارنگی، پرتقال، ليمو، آلبالو، کاهو، هندوانه و یا آب پوست سفید آن، خاکشیر، آب عناب کوهپایه ای، قدومه، لعاب اسپرزه، عرق بید، عرق کاسنی و عرق شاه تره.
درمان عفونت مجرای ادرار در اثر سابقه سفلیس و سوزاک:
- برای درمان آن باید ابتدا سفلیس را درمان کرد و نیز باید از خوراکی های زیر بیشتر استفاده کرد، مانند: آب پرتقال، آبلیمو، آب هندوانه مخصوصاً آب پوست سفید هندوانه، آب گرمک، لعاب اسپرزه، گیلاس، آلبالو، کاهو، شیرگاو، شیر برنج، آش آلو، آب غوره، آش آبغوره، آش آلوچه براقاني، آش تمرهندی، ماست، دوغ، خاکشیر، قدومه و آب دم کرده تمر کجرات.
درمان عفونت مجرای ادراری در اثر مجامعت با حیوانات:
- برای درمان آن باید به مدت ۴۰ روز، صبح و شب و هر مرتبه ۱ مثقال، شوره قلم ساییده شده را با مقداری ماست مخلوط کنید و بخورید.
- هر روز، صبح و عصر مقدار ۱۰ تا ۲۰ گرم دم گیلاس را با نصف یا ۱ عدد میوه درخت کاج خرد شده بجوشانید و آبش را صاف کرده، بنوشید.
درمان عفونت مجرای ادراری در اثر ادرار نکردن پس از جماع و بعد از انزال منى:
- باید هر شخصی خود را عادت دهد که پس از مجامعت اجباراً اقدام به دفع ادرار کند تا مجرا از منی پاک شده و از ایجاد عفونت ها و ناراحتی های مجاری ادرار پیشگیری شود.
- برای درمان آن پس از جماع حتماً ادرار کنید و نیز به عنوان کمک درمان باید آلت خود را در محلول استاتدو پلمپ که در آب گرم حل شده، بگذارید و کاملاً آن را شستشو دهید و چند مرتبه زیر دوش آب گرم ادرار کنید تا کاملاً مجرا پاک شود.
درمان عفونت مجرای ادراری در بانوان در اثر جلوگیری از حاملگی و یا نازایی یا مصرف داروهای مسموم به منظور سقط جنین:
- اگر به هر دلیل مجرای ادرار عفونی شده باشد، باید با پماد اکسیددوزنگ ۱۰% و یا با روغن اسیدبوریک روزی سه مرتبه مجرا را روغن مالی کنید و همیشه با محلول پرمنگنات رقیق شستشو دهید.
- اگر بهبودی حاصل نشد، پودر نئوکوکسیل را و اگر تهیه آن میسر نشد قرص آن را نرم بسایید و بر پنبه آغشته کنید و هنگام خواب داخل مجرا بگذارید و شب بعد، مقداری شیر خشت را نرم بکوبید و به صورت خمیر مانند و به شکل شیاف داخل مجرا قرار دهید و تا بهبودی کامل هر روز از آب انار، آبغوره، کاهو و هندوانه استفاده کنید.
درمان عفونت مجرای ادراری در بانوان در اثر سرماخوردگی رحم و یا بار سنگین برداشتن و یا با شکم سیر و سر دل سنگین، هم بستری کردن:
- روغن پنیسیلین را بر مجرا بمالید و یا با محلول پنیسیلین مجرا را شستشو دهید.
- جفت و بلوط را نرم بسایید و به پنبه ای آغشته کرده و در مجرا بگذارید و بخوابید تا عفونت ها خشک شوند.
- با پرهیز از آن بی مبالاتی ها می توان به درمان کمک کرد. ولی اگر در اثر سرماخوردگی بود؛ تخم خیار سبز و تخم خیار چنبر را نرم بکوبید و بعد در ظرفی بریزید و روی آتش بو داده، در کیسه ای ریخته و شب، هنگام خواب آن را به صورت نیم گرم در مجرا قرار دهید.
- مقداری پیه بز و مقداری کوهان شتر را آب کنید تا تبدیل به روغن شود و پس از صاف کردن در جای خشک نگه دارید و شب ها کمی از آن را به صورت شیاف داخل مجرا بگذارید و بخوابید.
درمان ورم آلت از سردی و رطوبت:
- اگر به علت سردی و رطوبت به ورم آلت دچار شده اید، هسته های خرما را نرم بکوبید و با گل خطمی کوبیده شده مخلوط کنید، سپس با سرکه خمیر کرده و بر آن ضماد گذارید.
درمان ورم آلت از گرمی و حرارت:
- کمی کافور را با آب تاجریزی تازه، آب گشنیز تازه، آب کاهوی تازه و آب جوشانده پوست کوکنار مخلوط کنید و روزی چند مرتبه بمالید.
- اگر به علت حرارت و گرمی به ورم آلت دچار شده اید، پوست انار، عدس و گل محمدی را نرم بکوبید و با آب گشنیز تازه مخلوط کرده و بپزید و بر آن ضماد کنید.
داروها:
- سفپیم
- متنامین
- سفوتتان
- تاوانکس
- سفرادین
- سفالوتین
- سفکسیم
- ایمی پنم
- سفتازیدیم
- پیپراسیلین
- تیکارسیلین
- سفوتاکسیم
- سفالکسین
- پنی سیلین
- جنتامایسین
- فلوسیتوزین
- سفوروکسیم
- تتراسایکلین
- آمپی سیلین
- افلوکساسین
- سفتریاکسون
- سفپودوکسیم
- فسفومایسین
- سفتریاکسون
- سولفونامیدها
- سفالوسپورین
- تری متوپریم
- فسفومایسین
- سفادروکسیل
- کاربنی سیلین
- لووفلوکساسین
- نیتروفورانتوئین
- آموکسیسیلین
- نیتروفورانتوئین
- سفتی زوکسیم
- داکسیسایکلین
- فلوکلوگزاسیلین
- کوتریموکسازول
- داکسی سایکلین
- کوآموکسی کلاو
- سیپروفلوکساسین
- ایموستیم یا اکی هرب
- تری متوپریم/ سولفامتوکسازول
- کینولونها (مانند سیپروفلوکساسین)
فعالیت:
- به هنگام مراحل حاد بیماری، ممکن است استراحت در رختخواب لازم باشد، در طی درمان و تا دو هفته بعد از رفع علائم از نزدیکی خودداری کنید، تا التهاب به طور کامل فرو نشیند.
رژیم غذایی:
- هنگام داشتن عفونت از مصرف فرآورده های حیوانی (لبنیات، انواع گوشت، تخم مرغ و مرغ)، قند و شکر و هرچیزی که از این فرآورده داخل آن باشد، سوسیس و کالباس، فست فود، آب یخ، نوشابه، انواع کنسرو، شکلات، کاکائو، پرتقال، نارنگی، خیار، نسکافه، قهوه، شیرینی های قنادی، غذاهای سرخ کرده، غذاهای گوشتی و لبنی (چون این مواد در آزمایشگاه برای کشت میکروب استفاده می شود) پرهیز کنید.
- از خوراکی های مدر مانند کاهو، لیمو شیرین استفاده کنند.
- در هر نوع بیماری مثانه باید از خوردن کنگر پرهیز کنید و از خوردنی های موافق بیشتر استفاده فرمایید، مانند: توت فرنگی، کرفس، قمری و سیب زمینی تنور پز با پر تقال. بهتر آن است که به مدت چهار روز صبح ها، یک لیوان آب ترب سیاه را با عسل شیرین کنید و بنوشید.
- مصرف خربزه مثانه را شستشو می دهد، همچنین بدین منظور نیز می توانید برگ های تازه و جوان درخت گلابی را گاهی دم کنید و آب آن را بنوشید.
- خوردن خوراکی های گرم مخصوصاً ارده با شیره انگور
- خوردنی های مفید: عسل گون، خوراک باقلا، خوراک کدو خورشتی با قارچ، خوراک کدو خورشتی با کرفس، خوراک قارچ و لوبیا سبز، خوراک قارچ و فلفل دلمه ای، خوراک قارچ با سس، خوراک قارچ طعم دار، خوراک قارچ و بامیه، خوراک گل کلم، خوراک بامیه و لوبیا چشم بلبلی، خوراک نخود با شوید، خوراک نخود با سویا، خوراک مخلوط، آش ماش، خورش قیمه بادمجان، خورش بامیه با قارچ، سوپ صیفی جات ۱، سوپ صیفی جات ۲، سوپ کدو خورشتی، سوپ کدو حلوایی، سوپ جو ۲، سوپ دال عدس، سوپ اسفناج، سوپ قارچ ۱، سوپ قارچ ۲، سوپ بامیه، سوپ کلم قمری، سوپ کلم بروکلی ۱، سوپ کلم بروکلی ۲، سوپ گل کلم، سوپ گشنیز، سوپ کدو قلیانی، سوپ بلغور و کرفس، سوپ کلسیم، سوپ شهد نما، سوپ زرشک با جعفری، سوپ کاهو سبز، سوپ جو و اسفناج، سس گوجه فرنگی ۱، سس معطر، سس مخصوص ۲، سمنو با گندم و جو.
- خوردنی های مضر: خوراک عدسی ساده، خوراک کلم برگ با عدس، خوراک لوبیا سفید با جعفری، آش شوید باقلی، مرصع پلو، آلبالو پلو، شوید باقالی پلو، سبزی پلو، پلو مخلوط، کلم قمری پلو، عدس پلو ساده، عدس پلو با سویا، لوبیا قرمز پلو، لوبیا سبز پلو ۲، نخود فرنگی پلو ۱، انار پلو، گشنیز پلو با سویا، بادمجان پلو ۲، رب پلو، خورش شوید باقالی، پن کیک سیب زمینی، دلمه سیب زمینی، فرنی سویا، خامه سویا.
نکته:
- وقتی صحبت از عفونت در زنان است، عفونت های دستگاه ادراری پس از سرماخوردگی دومین عفونت شایع محسوب می شوند. زنانی که مبتلا به عفونت های مثانه می شوند احتمالاً در سلول های پوششی مثانه خود مشکلی دارند. این سلول ها دچار تغییراتی می شوند که موجب می شود باکتری ها آسانتر به جداره مثانه و همچنین جدار مهبل بچسبند. باکتری هایی که به جدار مهبل می چسبند به آسانی می توانند به مثانه مهاجرت کنند.
- امام رضا (ع) میفرمایند: عادت به خوردن قلوه و سیرابی گوسفند موجب دگرگونی مثانه میگردد.
- عفونت یا بیماری های عفونی و میکروبی در مجرای ادرار، مثانه یا در کلیه ها فوق العاده زیاد شایع هستند. معمولاً منشاء عفونت های دستگاه ادراری میکروب های موجود در رورده ها هستند، گاهی اوقات در اثر مالش یا اصطکاک که در موقع آمیزش جنسی روی می دهد این میکروب ها که در فرج یا در خارج عضو تناسلی زن وجود دارند به داخل مجرای ادرار انتقال می یابند. به علت اینکه مجرای ادرار که ادرار را از مثانه به خارج بدن هدایت می کند، در زن ها کوتاه تر از مردان بوده و باعث می شود که زن ها خیلی بیشتر مستعد ابتلا به عفونت های دستگاه ادراری شوند.
- با کشیدن پوست تناسلی به پایین برای باز کردن مجاری ادرار و برسی این که آیا همچنان ترشح وجود دارد یا خیر، مجرای ادرار را تحریک نکنید، آلت تناسلی را می توان مشاهده کرد ولی آن را فشار ندهید.