سوت کشیدن یا وزوز گوش: عبارت است از وزوز گوش صدای پایداری بدون منشاء خارجی است که ممکن است در هر نقطه­‌ای از سر یا در یک گوش یا هر دو گوش شنیده شود. زنگ زدن، وِزوِز کردن یا سوت کشیدن مداومی را در گوش خود تصور کنید. به چنین صدایی وزوز گوش (Tinnitus) گفته می‌شود. هیچ زمان استراحتی برای شما نیست؛ این صدا همواره وجود دارد. هیچ‌کس دیگری جز شما صداها را نمی­‌شنود، زیرا صدا از منبع خارجی تولید نمی‌­شود. اگرچه شما تنها فردی هستید که می­‌توانید این صدا را بشنوید، اما این مسئله نتیجه­­ تخیل شما نیست. وزوز گوش یا سوت گوش ممکن است متناوب یا پیوسته شنیده شود و بلندی صدای وزوز هم می‌تواند متغیر باشد. وقتی نویزهای محیطی کم هست، اغلب بدتر می‌شود، بنابراین شما ممکن است شب‌ها هنگامی که در اتاق خواب ساکت هستید و سعی می‌کنید تا بخوابید بیشتر به آن توجه کنید. اگرچه وزوز گوش اغلب با کم شنوایی همراه است، اما آن باعث کم شنوایی نمی‌شود و کم شنوایی هم باعث بوجود آمدن وزوز گوش نمی‌شود. در حقیقت، برخی از افراد مبتلا به وزوز کم شنوایی ندارند و تعداد کمی از آن‌ها دچار حساسیت شدید به صدا (hyperacusis)  می‌شوند. به عبارت دیگر احساس شنیدن صدای زنگ در گوش ها یا سر، به صورت ناگهانی، بدون وجود منبع خارجی را سوت کشیدن گوش می گویند؛ این صدا فرکانس های متفاوتی دارد و گاهی اوقات شدت آن، آنقدر زیاد می شود که سبب آشفتگی و پریشانی شده و زندگی طبیعی فرد را مختل  می کند؛ در بعضی موارد هم خفیف و موقتی بوده و پس از مدت کوتاهی بر طرف می گردد. البته اگر این سوت کشیدن، بیش از ۵ دقیقه طول کشیده و در هفته چند بار تکرار شود و با علامت هایی چون کم شنوایی، سردرد و سرگیجه شدید همراه باشد، باید به متخصص طب سنتی مراجعه گردد. جالب است بدانید که این عارضه در تمام گروه های سنی حتی در کودکان نیز وجود دارد؛ البته از آنجا که تجربه صوتی کودکان کم است، نسبت به شنیدن چنین صدایی ابراز شکایت نمی کنند.

انواع وزوز گوش در مزاج های مختلف:

1. وزوز صفراوی: گاهی به شکل صدای سوت هست که ناشی از صفرای سوخته هست.
2. وزوز دموی: نوسان صدا دارد یعنی این ها سرشان دارای این مزاج هست و خشک شده.
3. وزوز سودایی: گاهی به شکل صدای ممتند جیریک جریک هست که ناشی از خشکی سودا است.
4. وزوز بلغمی: گاهی به شکل صدای کولر و شر شر آب هست که ناشی از بلغم رسوب یافته در مغز است.

علائم:

1. کلیک:انقباض عضلات در گوش و اطراف آن باعث شنیدن صدای کلیک می شود و ممکن است چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد.
2. زمزمه: منشأ نوسانات این نوع صدا معمولاً از عروق است و هنگام ورزش یا تغییر پوزیشن، مانند دراز کشیدن یا ایستادن، متوجه آن می شوید.
3. ضربان قلب: مشکلات عروقی مانند فشارخون بالا، آنوریسم یا تومور و مسدود شدن مجرای گوش یا لوله استاش باعث شدید شدن صدای قلب در گوش می شود (وزوز گوش تپشی)
4. وزوز ممکن است متناوب یا پیوسته شنیده شود. در بیشتر اوقات، فقط فرد دارای وزوز می‌تواند آن را بشنود (وزوز درونی). با این‌ حال، در برخی از افراد، دیگران هم می‌توانند با قرار دادن گوشی پزشکی (استوسکوپ) در گوش آن را بشنوند (وزوز برونی).
5. وزوز گوش احساس صدا، در زمانی است که هیچ صدای خارجی وجود ندارد. علائم وزوز گوش ممکن است صدای شبیه به زنگ زدن، وزوز، کلیک کردن، زمزمه مانند، همهمه، غرش، سوت زدن یا فش فشک و شر شر آب که در یک یا هر دو گوش شنیده می شود. این صدا ممکن است مداوم، متناوب یا همزمان با ضربان قلب باشد.
6. صدای زنگ آرام:ازجمله بیماری هایی که باعث شنیدن صدای زنگ آرام در گوش می شود می توان به بیماری منییر اشاره کرد. وزوز گوش قبل از سرگیجه (احساس چرخیدن یا تکان خوردن محیط اطراف) شدید می شود.
7. صدای زنگ بلند: قرار گرفتن در معرض صدای بلند یا ضربه خوردن گوش باعث شنیدن صدای زنگ بلند می شود که معمولاً بعد از چند ساعت برطرف می شود. با این حال، اگر وزوز گوش همراه با از دست دادن شنوایی باشد، تا همیشه باقی خواهد ماند. قرار گرفتن در معرض صدای بلند در طولانی مدت، ناشنوایی ناشی از کهولت سن یا دارو باعث شنیدن صدای زنگ بلند و ممتد در هر دو گوش می شود. تومور عصبی گوش منجر به شنیدن صدای زنگ بلند و ممتد در یک گوش می شود.
8. دیگر صداها:خشکی استخوان گوش میانی (اتواسکلروزیس) منجر به بروز وزوز گوش می شود که ممکن است ممتد باشد یا عود و فروکش کند. ممکن است جرم گوش، اجسام خارجی یا مو در مجرای گوش به پرده گوش برخورد و انواع صداها را ایجاد کند. در بسیاری از موارد، علت وزوز گوش هیچگاه مشخص نمی شود. پزشک می تواند مراحل لازم برای کاهش وزوز گوش یا کنار آمدن با صداها را به شما توضیح دهد.

علت:

• ناشی از غلبه سودا.
• مصرف زیاد چای و ماست، زیرا غلظت خون می آورد.
• غلظت خون: باعث عدم رسیدن مواد غذایی کافی به اندام های شنوایی می گردد.
• یبوست: باعث تولید سموم خطرناک در جریان خون و اختلال در کارکرد بافت شنوایی می شود.
• تومورهای عصب شنوایی: باعث سفتی استخوانچه های گوش میانی و چسبندگی آنها می شود.
• استرس و اضطراب زیاد: باعث اسیدی شدن خون و تخریب همه یا قسمتی از بافت های عصب شنوایی می شود.
• فشارخون پایین: فشار خون خیلی پایین باعث کاهش کارایی آن قسمت از مغز که مسئول تفسیر اصوات است می شود.
• استرس و عصبانیت: یکی از مهم ترین عوامل در ایجاد وزوز گوش، زندگی پرتنش و همراه با استرس است و با توجه.
• فلزات سنگین: تماس با فلزات سنگین از جمله سرب و جیوه می تواند به آسیب عصبی و سوت کشیدن گوش منجر شود.
• فشار خون بالا: وزوز را بیشتر می کند. باعث افزایش فشار گوش داخلی شده و به کاهش شنوایی اثر وزوز را بیشتر می کند.
• تومورهای سر و گردن: توموری که بر روی رگ های خونی در سر یا گردن شما فشار می آورد (نئوپلاسم عروقی) می تواند باعث وزوز گوش و علائم دیگر شود.
• بیماری منییر: وزوز گوش می تواند نشانه اولیه بیماری منییر باشد، یک اختلال گوش داخلی است که ممکن است در اثر فشار غیر طبیعی مایعات گوش داخلی ایجاد شود.
• جریان خون آشفته: باریک شدن یا پیچ خوردن در شریان گردن (شریان کاروتید) یا ورید در گردن شما (رگ ژوگولار) می تواند باعث ایجاد تلاطم و جریان خون نامنظم شود و منجر به وزوز گوش شود.
• ناهنجاری مویرگ ها: وضعیتی به نام ناهنجاری وریدی شریانی (AVM) اتصالات غیرطبیعی بین شریان ها و وریدها می تواند منجر به وزوز گوش شود. این نوع وزوز گوش معمولاً فقط در یک گوش مشاهده می شود.
• پیرگوشی: در بیشترافراد، با بالا رفتن سن شنوایی بدتر می‌شود. این فرآیند معمولاً از حدود 60 سالگی شروع می‌شود و هر دو گوش را تحت تأثیر قرار می‌دهد. فرد در شنیدن صداهای دارای فرکانس بالا مشکلاتی دارد.
• بخشی که اصوات را تفسیر و شناسایی می کند، در مغز قرار دارد. عصب شنوایی بین مغز و گوش به عنوان پل ارتباطی قرار گرفته است. اگر برای عصب شنوایی مشکلی به وجود آید. می تواند عامل وزوز گوش شود.
• آسیب دیدگی سر یا آسیب دیدگی گردن: ضربه به سر یا گردن می تواند بر گوش داخلی، اعصاب شنوایی یا عملکرد مغز مرتبط با شنوایی تأثیر بگذارد. چنین صدماتی عموماً در یک گوش باعث وزوز گوش می شود.
• آسیب به سلول های موئی در گوش: معمولاً علتش آسیب به سلول‌های موئی در گوش داخلی شماست. این آسیب، سیگنال‌های که سلول‌های موئی به مغز شما می‌فرستند را تغییر می‌دهد. وزوز ممکن است موقتی یا دائمی باشد و تا پایان عمر همراه شما باشد.
• بیماری های قلبی عروقی: در موارد نادر، سوت کشیدن گوش در اثر اختلالات عروقی رخ می دهد؛ از جمله این اختلالات می توان به آترواسکلروز، تومور گردن و مغز، فشارخون بالا، تنگ شدن عروق گردن (کاروتید) و در هم پیچیدگی رگ های مغزی اشاره کرد.
• نوروم آکوستیک: این تومور غیر سرطانی (خوش خیم) بر روی عصب جمجمه ای که از مغز شما تا گوش داخلی امتداد دارد ایجاد می شود و عصب تعادل و شنوایی را کنترل می کند. همچنین به آن شوانوم دهلیزی گفته می شود، این حالت عموماً باعث ایجاد وزوز گوش فقط در یک گوش می شود.
• فشارخون بالا: فشار خون بالا و عواملی که آن را در کوتاه مدت بالا می‌برند مانند استرس، الکل و کافئین. سفت شدن سرخرگ‌ها نیز می‌توانند چنین نقشی داشته باشد. رگ‌های خونی نزدیک به گوش میانی و گوش داخلی شما تنگ‌تر شده، بنابراین جریان خون شما قوی‌تر شده و به نظر بلندتر شنیده می‌شود.
• اسپاسم عضلانی در گوش: عضلات در گوش داخلی می توانند منقبض شوند (اسپاسم)، که می تواند منجر به وزوز گوش، افت شنوایی و احساس پر بودن در گوش شود. این گاهی اوقات بدون دلیل قابل توضیح اتفاق می افتد، اما می تواند در اثر بیماری های عصبی، از جمله مولتیپل اسکلروزیس ایجاد شود.
• اختلال عملکرد لوله استاش: در این شرایط لوله ای در گوش شما که گوش میانی را به بالای گلوی شما وصل می کند، تمام مدت در حالت باز باقی می ماند و این باعث می شود گوش شما احساس پر شدن کند. از دست دادن مقدار قابل توجهی از وزن، بارداری و پرتودرمانی گاهی می توانند باعث این نوع اختلال شود.
• عفونت گوش و سینوس: شما ممکن است متوجه وزوز گوش بشوید، وقتی که شما مبتلا به سرماخوردگی می‌شوید. آن می‌تواند ناشی از عفونت گوش یا سینوس باشد که شنوایی شما تحت تأثیر قرار داده و باعث افزایش فشار در سینوس‌ها می‌شود. این حالت نباید طولانی شود، اگر بعد از یک هفته یا بیشتر بهتر نشدید به پزشک مراجعه کنید.
• جرم گوش خیلی زیاد: بدن شما موادی برای گیرانداختن گرد و خاک و محافظت از گوش تولید می‌کند. اگر این مواد از گوش خودشان خارج نشوند و خیلی روی هم انباشته شوند، آن ممکن است منجر به صدای زنگ یا کم شنوایی شود. پزشک شما می‌تواند جرم‌ها را از گوش شما خارج کند. از گوش پاک کن برای این کار خودداری کنید و به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
• آترواسکلروز: با افزایش سن و ایجاد کلسترول و سایر رسوبات، رگهای خونی عمده نزدیک گوش میانی و داخلی شما مقداری از خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهند، توانایی انعطاف پذیری یا انبساط و انقباض عروق با هر ضربان قلب، این امر باعث می شود جریان خون نیرومند تر شود و تشخیص ضربان را در گوش شما آسان تر می کند. معمولاً می توانید این نوع وزوز گوش را در هر دو گوش بشنوید.
• علت این بیماری مسموم شدن اعضاء و بافت ها و خون است. مواد نشاسته ای مانند نان و غلات و سیب زمینی علت اصلی این بیماری هستند، اخلاط جمع شده در لوله های شیپور استاش و عفونی شدن آنها از ورود هوا به داخل گوش جلوگیری می کنند و در نتیجه باعث وزوز گوش و بد شنیدن می شود، به خصوص در سنین بالا، روزه گرفتن و چند روزی خودداری کردن از مصرف دانه های نتیجه عالی دارد.
• صداهای بلند: صداهای بلند علت اصلی سوت کشیدن و وزوز گوش هستند. آن ممکن است صداهایی باشد، که شما هر روز می‌شنوید یا صدایی باشد که فقط یک‌بار اتفاق می‌افتد. این صداها ممکن است شامل صداهای کنسرت و رویدادهای ورزشی تا صدای بلند موتورها و ماشین‌ها باشد. آن‌ها می‌توانند یک یا هر دو گوش را تحت تأثیر قرار داده و باعث کم شنوایی و درد شوند. آسیب ممکن است دائمی یا موقت باشد.
• اختلالات مفصل TMJ: اختلال در عملکرد فک یا مفصل میان فک تحتانی و استخوان گیجگاهی (TMJ) می‌تواند باعث وزوز گوش شود. شما ممکن است هنگام جویدن یا صحبت کردن احساس فشار یا درد در مفصل کنید. این مفصل با گوش میانی بصورت اشتراکی از برخی از اعصاب و رباط‌ها استفاده می‌کنند. داندنپزشک می‌تواند اختلالات TMJ را درمان کند و به شما کمک کند که صدای زنگ گوش‌تان بدتر نشود.
• عفونت گوش: عفونت ویروسی یا باکتریایی از راه مجرای استاش (مجرایی که حلق را به گوش میانی وصل می کند) به گوش میانی گسترش می یابد. این عفونت معمولاً ابتدا در مجاری تنفسی فوقانی (بینی و گلو) به وجود می آید. انسداد سینوس ها و مجرای استاش در اثر آلرژی بینی یا بزرگی لوزه سوم باعث پارگی پرده گوش می گردد. در صورت پیشرفت، توانایی های گفتاری کودکان به تأخیر می افتد و لوزه سوم آنها نیز بزرگ می شود).
• پرزهای ریز و حساسی در گوش داخلی قرار دارند که با امواج صوتی به حرکت درآمده و باعث تحریک سلول های گوش و آزادسازی سیگنال های الکتریکی به درون عصب شنوایی می گردند؛ مغز این سیگنال ها را به شکل اصوات مختلف تفسیر و تحلیل می کند؛ در غلبه صفرا به دلیل (کاهش مایعات بدن، افزایش حرارت و افزایش غلظت پلاسما)، این پرزها خم یا شکسته می شوند و سیگنال های نامفهومی را به شکل طول موج های خاص به مغز ارسال می کنند که این سیگنال ها به شکل سوت کشیدن گوش درک می شوند.
• داروهای خاص: داروهای تجویزی و همچنین داروهای بدون نسخه پزشک می‌توانند باعث صدای زنگ یا تشدید آن شوند. این داروها شامل آسپرین، دیورتیک‌ها، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)داروی حاوی ماده کنین (برای درمان مالاریا)، آنتی‌بیوتیک‌های مشخصی (پلی‌میکسین‌بی، اریترومایسین، وانکومایسین، نئومایسین)، داروهای ضدافسردگی و داروهای مربوط به بیماران سرطانی هستند. معمولاً با دوز بالاتر، احتمال بوجود آمدن مشکل بیشتر می‌شود. اغلب با قطع دارو، نشانه‌های وزوز گوش هم از بین می‌رود. اگر شما فکر می‌کنید که علت وزوز دارو است، به پزشک‌تان مراجعه کنید. اما بدون دستور پزشک مصرف دارو را قطع نکنید.
• دیگر بیماری ها: فشردگی جرم گوش، عفونت گوش، اختلال در مایعات گوش میانی، جسم خارجی در گوش، سفت شدن استخوان های میانی گوش، تصلب شرایین، پرکاری تیروئید، کم کاری تیروئید، مصرف بعضی از داروهای شیمیایی مانند: (داروهای ضد افسردگی، آنتی بیوتیک ها، آرامبخش ها، آسپیرین و …)، برخی روش های شیمی درمانی، عدم عملکرد صحیح مفصل فک، ساییدن دندان ها و کشیدگی مزمن عضله گردن، تری گلیسیرید بالا، کمبود ویتامین A و B، دیابت، افسردگی، اضطراب، شکستگی قاعدهی جمجمه، بیماری ام اس، مننژیت، تنگ شدن رگ های مرتبط با سیستم شنوایی، بدخوابی و عفونت دستگاه تنفسی فوقانی مانند سینوزیت یا سرماخوردگی که پس از گذشت یک هفته بهبود پیدا نکند.
• مصرف برخی از داروها: تعدادی از داروها باعث بروز یا تشدید وزوز گوش می شوند. معمولاً هرچه دوز دارو بیشتر باشد، وزوز گوش شدیدتر می شود. اغلب بعد از قطع مصرف دارو صدا از بین می رود. از جمله داروهایی که باعث بروز یا تشدید وزوز گوش می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد: آنتی بیوتیک ها شامل پلی مکسین B، اریترومایسین، وانکومایسین (وانکوسین HCL، Firvanq و نئومایسین، داروهای سرطان شامل متوتروکسات (ترکسال) و سیسپلاتین، مسهل مانند بومتانیید (بومکس)، اسید اتاکرینیک (ادکرین) یا فوروزماید (لاسیکس)، کنین که برای درمان مالاریا یا سایر بیماری ها به کار می رود، بعضی داروهای ضد افسردگی که وزوز گوش را تشدید می کند، آسپرین اگر با دوز بالا مصرف شود (معمولاً روزی ۱۲ عدد یا بیشتر) به علاوه، برخی مکمل های گیاهی، نیکوتین و کافئین باعث بروز وزوز گوش می شود.

عوامل افزایش دهنده خطر:

1. کم خونی
2. آلرژی ها
3. لابیرنتیس
4. ترومای سر
5. بیماری منیر
6. کاهش شنوایی
7. مسمومیت گوش
8. جسم خارجی در گوش
9. فشار خون بالا یا پایین
10. اوتیت میانی یا خاریجی
11. اتواسکلروز (تصلب گوش)
12. کم کاری یا پر کاری تیروئید
13. انسداد مسیر خروج موم گوش
14. آنوریسم یا تومور در مغز (نادر)
15. برخی داروها (آنتی بیوتیک ها، مدرها و …

پیشگیری:

1. نظافت و ورزش و نرمش را فراموش نکنید.
2. باید خود را در معرض صداهای زیاد قرار ندهید.
3. از مصرف میوه جات و سبزیجات فصل غافل نشوید.
4. از شستشوی گوش و تناول غذاهای یبوست زا، مانند چای و ماست اجتناب کنید.
5. روزانه 6 لیوان آب جوشیده شده ولرم میل کنید تا خون رقیق شود و دچار ناراحتی گوش نشوید.
6. هنگام رفتن به حمام، یک قطره روغن بادام تلخ در هر یک از گوش های خود بریزید و بعد از یک ساعت، آن ها را با دستمال تمیز و نرم پاک کنید، زیرا روغن بادام تلخ واکس های درون گوش را نرم و آنها را خارج می کند، بهتر است از گوش پاک کن استفاده نشود.

عواقب مورد انتظار:

• درمان اختلال زمینه ای ممکن است کمک کننده باشد ولی غالباً علاج وجود ندارد و یاد گرفتن چگونگی کنار آمدن با آن تنها درمان موجود است، برخی افراد این وضعیت را بسیار بهتر از دیگران تحمل می کنند.

عوارض احتمالی:

1. استرس
2. خستگی
3. اضطراب
4. افسردگی
5. عدم تمرکز
6. تحریک پذیری
7. مشکلات خواب
8. مشکلات حافظه

تشخیص:

1. پزشک برای بررسی علت احتمالی بروز وزوز گوش، گوش، سر و گردن را معاینه می کند. آزمایش های مخصوص تشخیص این بیماری عبارتند از:
2. عکسبرداری:ممکن است بسته به علت بروز وزوز گوش به سیتی اسکن یا ام آر آی احتیاج باشد.
3. حرکت:ممکن است پزشک از شما بخواهد فکتان را فشار و چشم، گردن، دست یا پاها را تکان دهید. اگر وزوز گوش تغییر کند یا بدتر شود، به تشخیص اختلال زمینه ای که به درمان نیاز دارد کمک می شود.
4. گوش سنجی:به عنوان بخشی از معاینه، با سمعک در اتاق عایق صدا می نشینید و هربار صدای خاصی در یک گوش پخش می شود. هربار که صدا را می شنوید علامت می دهید و نتایج با نتایجی که بسته به سن شما طبیعی است مقایسه می شود. این روش به تشخیص علت احتمالی بروز وزوز گوش و رد بعضی علت ها کمک می کند.

درمان طب نوین:

• یک معاینه فیزیکی کامل انجام می گردد تا اطمینان حاصل شود که تمام علت ممکن مورد پیگری قرار گرفته و تصحیح شده اند. اگر وزوز گوش ادامه یابد، درمان اساساً یافتن روش هایی است که به شما کمک کند با سر و صدای پایدار کنار آیید، با توجه کردن به سایر اشیاء و فعالیت ها سعی کنید به صدای وزوز توجه نکنید. در طول روز و هنگام به خواب رفتن در زمینه کارهایتان، موسیقی بنوازید. سیگار نکشید. در صورت نیاز از یک برنامه ترک سیگار کمک بگیرید. سمعک برای هرگونه کوی همراه، ممکن است وزوز گوش را پنهان کند. از یک سرکوب کننده یا پنهان کننده وزوز گوش استفاده کنید. این دستگاه مثل سمعک در گوش قرار می گیرد و صدای مطبوع تری ایجاد می کند. تحریک الکتریکی یا ایمپلنت گوش ممکن است وزوز گوش را کاهش دهد ولی تنها برای کری شدید مناسب است.

درمان طب سنتی:

• پیاده روی.
• شستشوی سر با سرکه
• کنترل مرتب فشارخون.
• خوردن دمنوش به لیمو.
• اصلاح مزاج حتما انجام شود.
• افتیمون (سودابر) استفاده کنید.
• خوردن جوشانده اسطوخودوس.
• افزایش مصرف میوه جات آبدار.
• مصرف سبزیجات تازه همراه غذا.
• روغن بادام تلخ را در گوش بچکانید.
• بادکش لغزان پشت گوش انجام دهید.
• برس زدن مو حتی اگر مو نداشته باشد.
• سه قطره روغن به را در گوش بچکانید.
• آب جوشانده بابونه را در گوش بچکانید.
• ماساژ سر تا گردن با دست و با بورس نرم.
• مالیدن روغن کدو یا روغن بنفشه روی سر.
• ماساژ پا و سر با روغن کنجد روزی یک ربع.
• رعایت سایر موارد مربوط هنگام غلبهی صفرا.
• روغن بنفشه پایه کنجد در سوراخ بینی بریزید.
• خودداری از قرار گرفتن در معرض اصوات بلند.
• روزی نیم ساعت، پیاده روی کردن روی سنگلاخ.
• استشمام عطر گرم شب هنگام خواب انجام شود.
• سه قطره اسانس مرزنجوش را در گوش بچکانید.
• دمنوش سداب روزی یک لیوان شب ها میل شود.
• چکاندن روغن گل محمدی با سرکه سیب در گوش.
• مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین های گروه B.
• چکاندن روغن بادام شیرین در گوش شبی هفت قطره.
• مالیدن روغن کنجد روی ملاج سر روزی 3 مرتبه انجام شود.
• اصلاح تغذیه و ترک مواد کارخانه ای و سردیجات انجام شود.
• قطع مصرف الکل و کلیه موادی که از الکل تشکیل شده باشند.
• برای خانم ها جوشانده رازیانه یا عرق رازیانه و عسل تجویز شود.
• شربت سرکنگبین گرم مداوم؛ قبل از خواب یک لیوان میل کنید.
• از دیر وقت غذا خوردن خصوصاً غذاهای سنگین خودداری کنید.
• فسنجان نیم بادام و نیم گردو هفته ای 3 مرتبه شب ها میل شود.
• از مصرف غذاهای پرکالری، پرحجم، نفاخ و دیرهضم اجتناب کنید.
• افزایش مصرف مایعات (تا حدی که رنگ ادرار همیشه روشن باشد).
• نداشتن یبوست مزاج و عصبی نشدن و حرص نخوردن تا حد امکان.
• روزی 14 عدد بادام مثل آدام جویده شود تا جذب بذاقی صورت بگیرد.
• حجامت ماستوئید (پشت گوش) دو هفته بعد از حجامت عام انجام شود.
• شب ها هنگام خواب پنبه ای را با آب پیاز تر کنید و داخل گوش بگذارید.
• صبحانه هفته ای 5 وعده ارده و شیره و 2 وعده صبحانه عسل میل شود.
• نداشتن یبوست و کاهش مصرف کلیه غذاهایی که ایجاد یبوست می کنند.
• در صورت مصرف داروهای شیمیایی، آنها را بسیار کنترل شده مصرف کنید.
• چکاندن چند قطره روغن زیتون نیز برای درد و صدا کردن گوش مفید است.
• حجامت عام دو مرتبه و در مابین حجامت عام دو مرتبه حجامت سر انجام شود.
• شربت عسل و شربت زعفران و شربت عسل + گلاب روزی دو لیوان میل شود.
• چکاندن روغن (بادام تلخ + آب پیاز + عسل) جهت افرادی که عفونت گوش دارند.
• آب سیر + عسل مخلوط کنید و شبی سه قطره به مدت سه شب در گوش بچکانید.
• تاج هندوانه؛ محتویات نصف هندوانه را خالی کنید و به صورت کاسه روی سر بگذارید.
• هسته زردآلو را بکوبید و روغن آن را بگیرید و هر شب چند قطره داخل گوش بچکانید.
• سرکه را در یک قوری چینی یا پیرکس بجوشانید و از لوله آن گوش و بینی را بخور دهید.
• حفظ سلامت قلب و عروق هم یکی دیگر از راه های پیشگیری از ابتلا به وزوز گوش است.
• مقل ازرق، مرمکی و کنجیده را در آتش بریزید و دود آن را به گوش دهید تا صدا مرتفع شود.
• مرزنجوش را بجوشانید و آب صاف کرده آن را با روغن زیتون مخلوط و داخل گوش بچکانید.
• چکاندن 1 الی 2 قطره روغن بادام تلخ در گوش باعث تسکین درد و رفع صدای گوش می شود.
• اگر بیمار تب دار باشد و ایجاد صدا در گوش کرده باشد، پس از قطع تب، بهبودی حاصل خواهد شد.
• استفاده از دمنوش (هوفاریقون + بهار نارنج + فرنجمشک + مرزنجوش) با عسل روزانه ۲ تا ۳ لیوان.
• در طول مدت درمان حجامت عام و حجامت پشت گوش و زالو درمانی پشت گوش را انجام دهید.
• شب قبل از خواب سه قطره روغن سداب که در پایه روغن زیتون درست شده است را در گوش بچکانید.
• ماساژ و مالیدن بالا و پایین چشم؛ به صورت پلکانی 7 مرتبه که کامل آن حدود 20 دقیقه طول می کشد.
• شب قبل از خواب سه قطره روغن سداب که در پایه روغن زیتون درست شده است را در گوش بچکانید.
• مو را با حنا رنگ کنید. (حنا را با آب ولرم مخلوط کنید، نیم ساعت بماند، سپس موی سر را رنگ کنید).
• ورزش: حرکات نرمشی و ورزشی به صورت روزانه موجب بهبود جریان خون شده، لذا از آن غافل نباشید.
• رعایت بهداشت و نظافت فردی یکی از عوامل بسیار مهم و حیاتی برای رسیدن به نتیجه مطلوب است.
• کاهش مصرف نمک (بیشتر سعی کنید از نمک سنگ یا نمک دریا استفاده کنید که مواد افزودنی ندارد).
• اندازه یک عدس از مومیایی را کمی حرارت دهید تا آب شود، سپس با عسل مخلوط کنید و در گوش بچکانید.
• ضمناً باید دانست که اگر بر اثر سامعه، صدا در گوش ایجاد شده باشد، در موقع گرسنگی و حس جوع بدتر می شود.
• اگر بیمار مسن باشد و صدا کردن گوش گه گاهی حساسیت حس ایجاد شود باید به فکر بالا بودن فشار خون بود.
• زالوی پشت گوش، برای این که سودای موجود در سر و مغز را سیال کند و به جریان اندازد تا سریع تر حرکت کند.
• استفاده از انبساط دهنده های سینوسی، مانند: بخور اکالیپتوس، قطره نازیل، ریختن قطره سیاهدانه داخل بینی.
• کنترل فشار خون: در صورت سوت کشیدن مکرر گوش، بررسی فشارخون و کنترل آن از اهمیت خاصی برخوردار است.
• خوردن سرکنگبین عام شبی یک لیوان. (موج صدا، سودا ساز است و لذا موجی ها باید سرکنگبین استفاده کنند).
• قرار دادن پنبه آغشته به آب پیاز تازه، داخل گوش یا چکاندن چند قطره از آن، صدای مبهم گوش را برطرف می کند.
• استفاده از غذاهای گیاهی و استفاده از میوه جات و آب میوه جات و سبزیجات طبیعی به صورت خام با عسل (به آرامی میل شود).
• روزانه 3 حبه سیر خام به صورت ریز خرد شود هر حبه، دو نیم ساعت بعد از غذا با یک لیوان آب میوه جات همراه با عسل میل شود.
• شبی 7 قطره روغن سیاه دانه در گوش می چکانیم، 4 ساعت صبر می کنیم و نیم ساعت روی کیسه آب جوش می گذاریم تا برگردد.
• کاهش استرس و اضطراب و حفظ آرامش (استرس خود را مدیریت کنید، چرا که استرس می تواند باعث بدتر شدن وزوز گوش شود).
• اجتناب از قرار گرفتن در معرض اصوات بلند: اگر سابقه ی سوت کشیدن گوش دارید تا حد ممکن از محیط های پر سر و صدا دوری کنید.
• حجامت عام یک مرحله، حجامت سر یک مرحله، یک ماه بعد پس از انجام حجامت سر، زالوی پشت گوش بیاندازید و بلافاصله جای زالوها را حجامت کنید.
• پرهیز از استعمال دخانیات و مواد مخدر کاهش یا قطع کلیه نوشیدنی های کافئین دار مانند چای، قهوه، نسکافه و نوشیدنی های گازدار، انواع شکلات ها و…
• اگر وزوز سرد است؛ استشمام عطر محمدی در هنگام خواب و مالیدن روغن کنجد یا سیاهدانه بر روی ملاج سر، اگر صدای سوت است دو برابر سرکنگبین مصرف شود.
• خوردن دمنوش اسطوخدوس هندی روزی یک لیوان به همراه عسل میتوانید اسطوخدوس را به همراه یک قاشق سرکنگبین و آب دم کنید و روزی دو لیوان مصرف کنید.
• استفاده از عطسه آورها؛ مخلوط 3 واحد پودر تنباکو یا پودر کندش + 2 واحد پودر سیاهدانه + یک واحد پودر زنجبیل را می توان به عنوان عطسه آور استفاده کرد. (14 شب).
• ویتامین E: این ویتامین اکسیژن رسانی به سلول ها را بهبود می بخشد. در مواردی مانند سبزی جات فیبردار، گندم جوانه زده، غلات، دانه های روغنی و آجیل ها یافت می شود.
• استفاده از روغن گلاب یک قطره داخل گوش بچکانید، برای تهیه روغن گلاب 100 گرم پی (شتر، شتر مرغ، گوسفند) را در 200 گلاب حرارت دهید تا کاملاً گلاب تبخیر شود.
• کاهش مصرف نمک: غلظت خون ناشی از مصرف زیاد نمک به تمام سلول های بدن خصوصاً سلول های واقع در گوش آسیب وارد می کند که یکی از عوارض آن سوت کشیدن گوش است.
• استفاده از انفیه (برای تهیه انفیه کندش + تخم گشنیز + سیاهدانه + گل بنفشه + گل برگ نیلوفر + گل نسترن به مقدار مساوی پودر شود و هر سمت بینی به اندازه یک نخود استنشاق کند).
• دم نوش ( گل گاوزبان + نیلوفر + خاکشیر + چای مکی)؛ مواد را به نسبت مساوی مخلوط کرده، یک قاشق را داخل یک لیوان آب جوش، دم کنید؛ ولرم که شد با عناب، شیرین نموده و میل نمایید.
• حفظ آرامش: آرامش سبب کنترل عضلات و عروق شده و شدت سوت کشیدن را در اکثر افراد کاهش می دهد، اما (زودرنجی، اضطراب و نگرش منفی) آسیب پذیری بیشتری در این زمینه برای فرد ایجاد می کند.
• اگر احساس می کنید با خوردن غذاهای خاصی سوت کشیدن گوش شدیدتر می شود برای مدتی از مصرف آنها خودداری کنید. پاک سازی و تخلیه موم تجمع یافته در گوش می تواند علائم سوت کشیدن گوش را کاهش دهد.
• ویتامین B: ویتامین های گروه B، به ویژه B6 ، B12 و B5 اغلب باعث بهبود وزوز گوش می شوند (این ویتامین ها بیشتر در پوست غلات مثل: سبوس گندم و برنج، حبوبات و پوست میوه جات، سبزیجات تازه و… یافت می شوند).
• مصرف ویتامین مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین هایی چون ویتامین A .C و E در کنترل دستگاه اعصاب نقش مهمی ایفا می کنند که سبزی جات و میوه جات، مملو از این نوع ویتامین ها می باشند، بنابراین در مصرف آنها کوتاهی نکنید.
• روی: مطالعات نشان می دهد که دوز بالای «سولفات روی» موجب کاهش یا از بین رفتن سوت کشیدن گوش در افراد می شود؛ مغز تخمه کدو حلوایی، نخود، همه غلات، حبوبات، أجيل تخم مرغ و ماهی سرشار از این ماده مفید می باشند.
• افزایش مصرف مایعات (نیم ساعت قبل و دو نیم ساعت بعد از غذا): با هر لیوان آب 1 الی 2 قاشق (سرکه ی انگور، آب نارنج، آب گریپ فروت، لیموترش) اضافه کرده و میل نمایید و به اندازه ای مایعات استفاده کنید که رنگ ادرار همیشه زرد روشن باشد.
• ویتامین E: این ویتامین، اکسیژن رسانی به سلول ها را بهبود می بخشد. مواد غذایی سرشار از این ویتامین که هنگام غلبه صفرا برای سوت کشیدن و وزوز گوش مفید می باشند عبارت اند از: (اسفناج، برگ کلم، سیب زمینی، گندم جوانه زده، بادام، تخمه آفتاب گردان و …).
• اگر در اثر غده یا زخم یا عوارض دیگری داخل گوش صدا می کند و باعث ناراحتی می شود، برای درمان آن زاج سفید را بسوزانید و با مرمکی از هر کدام به وزن ۶ نخود را با ۱ مثقال عسل مخلوط کنید تا به صورت خمیر درآید و داخل گوش بگذارید تا صدای آن آرام شود.
• تخم گشنیز، سیاهدانه، برگ سداب، پوست خشخاش، رنگ برگ، بابونه شیرازی و مرزنجوش از هر کدام ۵ مثقال مخلوط و هر شب هنگام خوابيدن کمی از آن را با کمی آب به صورت خمیر درآورده و بر ملاج ببندید و صبح به جای شستن، آنها را به وسیله شانه زدن از سر پاک کنید.
• ویتامین A: کمبود این ویتامین می تواند منجر به مشکلات گوش داخلی از قبیل وزوز گوش شود. زیرا این ویتامین برای حفظ غشاهای گوش مهم و ضروری است. (کدو حلوایی، انبه، روغن ماهی، سبزی جات، پرتقال، زردآلو، طالبی، هویج و سیب زمینی سرشار از ویتامین A می باشند).
• سفید آب قلع، مرمکی، مقل ازرق، مردار سنگ نقره، انقوزه، سکبینج، صبر زرد و سورنجان مصری از هر کدام نیم مثقال مخلوط و همه را بسیار نرم ساییده و بعد با یک استکان سرکه و یک استکان زهره گاو مخلوط و روزی ۳ مرتبه در گوش بمالید، سپس یک قطره هم داخل گوش بچکانید.
• روی: روی برای درمان افرادی استفاده می شود که هم مبتلا به وزوز گوش هستند و هم کم شنوایی را تجربه می کنند و بیشتر برای افراد سالمند مفید می باشد. (نخود، مغز تخمه کدو حلوایی، صدف خوراکی، همه (غلات، حبوبات، آجیل ها)، تخم مرغ و ماهی (خصوصاً قسمت تیره آن) حاوی روی هستند.
• بهترین روش پیشگیری توجه به نوع تغذیه و همچنین داشتن اعصاب و روان آرام است، استفاده از سبزیجات و میوه جات تازه فصل، موجب می شود که بدن دچار کمبود یا اختلال در کارکرد اندام ها نشود، در صورت دچار شدن به هر نوع کسالتی، بهتر است که در خوردن غذا امساک شود و بیشتر از مایعات و سبزیجات و میوه جات به صورت تازه و خام استفاده شود.
• روغن (مرزنجوش + رازیانه + گل محمدی): ۲۰ گرم از مواد را به میزان مساوی با هم ترکیب کرده سپس با ۳ لیتر آب، بجوشانید تا آب نصف گردد، بعد صاف کنید و نصف استکان روغن زیتون اضافه کرده و مجدداً روی اجاق قرار دهید تا آب آن تبخیر گردد و فقط روغن بماند؛ این روغن برای مالیدن اطراف گوش و چکاندن داخل آن مفید است زیرا هم درد و هم صدای گوش را درمان می کند.
• ویتامینهای گروه B: مصرف کافی ویتامین های گروه B در طول روز می تواند سبب متعادل شدن مایعات گوش داخلی شود و از سوت کشیدن گوش بکاهد؛ که بیشتر در مواد غذایی مانند: (غلات سبوس دار، سبزی جات، میوه جات و صیفی جات) یافت می شود؛ البته به دلیل غلبه صفرا، سعی کنید از انواع موادی که طبع سردی دارند استفاده نمایید مانند: (جو، زرشک، خیارسبز با پوست، گوجه، عدس و …).
• ویتامین A: کمبود این ویتامین می تواند منجر به مشکلات گوش داخلی از قبیل سوت کشیدن و وزوز گوش شود؛ زیرا این ویتامین برای حفظ غشاهای گوش مهم و ضروری است؛ سایر مواد غذایی نارنجی و زرد رنگ حاوی این ویتامین می باشند مانند: (هلو، شلیل، هویج، کدو حلوایی، خرمالو، پرتقال، زردآلو (در مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین A زیاده روی نکنید زیرا که باعث افزایش غلظت خون می گردد).
• اگر به دنبال بیماری های ضعیف کننده، صدا در گوش ایجاد شده است باید به تقویت عمومی بدن پرداخت و سر را با آب جوشانده افسنطین، بابونه و سرکه شستشو داده، سپس روغن مورد را بر پوست سر بمالید و در هر سوراخ بینی هم یک قطره از آن بچکانید. در این مورد بهتر است بدن را از اخلاط پاک سازی کنید و مرتب دوش آب گرم بگیرید و در حمام با آب جوشانده گل بنفشه و گل بابونه و ناخنک سر را شستشو دهید.
• اسارون، سنبل الطیب، مصطکی رومی، زعفران، طباشیر هندی، دارچین، اذخرمکی، قسط شیرین، تخم کشوث، تخم کرفس، تخم کاسنی، زرآوند طويل، قرنفل، حب بلیسان، عود بلیسان و هیل قرابی را به نسبت مساوی مخلوط کنید. به اندازه وزن همه آنها گل محمدی به آن اضافه کرده و نرم بسایید، بعد با عسل ترکیب کنید تا به صورت خمیر درآید و همه روزه صبح، ظهر و شب هر مرتبه یک قاشق شربت خوری از آن میل فرمایید.
• قهوه خام 200 گرم + گل گاوزبان 100 گرم + تخم گشنیز 150 گرم + هل باد (هسته ها را جدا کنید و پوستش را دور بریزید) 10 گرم + فلفل سیاه 5 گرم + مرزنجوش 50 گرم + عود الصلیب 50 گرم + هل سبز 5 گرم + سیاهدانه 100 گرم + موردانه 150 گرم + جدوار ایرانی 100 گرم، همه را آسیاب هم وزن آن پودر نبات اضافه کرده و هر شب یک قاشق غذاخوری از این ترکیب را دم کنید و میل کنید (در صورت جواب ندادن بعد از 10 روز دز دارو را افزایش میدهید هم صبح و شب و اگر باز هم شخص جواب نگرفت تفاله دارو را همراه با دارو میل کند).

درمان صدا کردن گوش در اثر بی خوابی:

• اگر صدا کردن گوش در اثر بی خوابی باشد برای برطرف کردن آن روغن کدو یا روغن بنفشه را بر پوست سر بمالید، سپس پنبه ای را با گلاب خیس کنید و در گوش قرار دهید. اما قبلاً یکی از داروهای زیر را درگوش بچکانید.
• سرکه با روغن گل، روغن قرنفل، آب جوشانده مرزنجوش، آب تره تازه با زهره گاو، روغن گل، انقوزه پخته شده در روغن زیتون، آب زیره حل شده در پیه مرغ، آب خرفه تازه، سرکه، آب شهم حنظل تازه با روغن کنجد، روغن حنظل.

درمان صدا کردن گوش از سردی مزاج:

• اگر صدا کردن گوش از سردی مزاج باشد؛ طنین صدا یا وزوز کردن مرتب ادامه خواهد داشت.
• روغن بادام یا روغن سوسن در گوش بچکانید و مرتب دوش آب گرم بگیرید و از خوردن غذاهای چرب و شور و سرخ کرده پرهیز شود.
• برای درمان آن اول بدن را از خلط غالب پاک سازی کنید. و روزی یک مرتبه با استنشاق کمی انفیه یا گرد دماغ یا صبر زرد و کندش که ایجاد عطسه می کند چند عطسه ایجاد کنید و سر را با آب جوشانده مخلوط بابونه و مرزنجوش و افسنطین و مغز ناخنک و آویشن بشویید.

درمان صدا کردن گوش از گرمی مزاج:

• اگر صدا کردن گوش در اثر مزاج گرم و حرارت باشد، برای درمان آن ابتدا بدن را از خلط غالب پاک سازی کنید. بعد یکی از این داروهای زیر را در گوش بچکانید، مانند:
• روغن گل، روغن گل با سرکه، روغن قرنفل، آب جوشانده میخک، آب جوشانده مرزنجوش، آب تره تازه با زهره گاو، زهره گاو، انقوزه پخته شده در روغن زیتون، آب زیره حل شده در پیه آب شده مرغ، آب خرفه تازه، سرکه، آب شهم حنظل تازه با روغن کنجد، روغن حنظل و پس از این که یکی از داروها را در گوش چکاندید، روغن بنفشه یا روغن کدو را بر سر بمالید، سپس پنبه ای را با گلاب خیس کنید و در گوش قرار دهید.

درمان وزوز گوش ناشی از موج انفجار:

• ماساژ پا و سر روزی یک ربع.
• روزی نیم ساعت، پیاده روی کردن روی سنگلاخ.
• چکاندن روغن بادام شیرین در گوش شبی هفت قطره.
• حجامت عام یک مرحله، حجامت سر یک مرحله، یک ماه بعد زالوی پشت گوش پس از انجام حجامت سر.
• خوردن سرکنگبین عام شبی یک لیوان. (موج صدا، سودا ساز است و لذا موجی ها باید سرکنگبین استفاده کنند).

درمان وزوز گوش در دوران بارداری:  

• ماساژ پا و سر روزی یک ربع با روغن بنفشه.
• خوردن جوشانده اسطوخدوس شبی یک لیوان.
• روزی نیم ساعت، پیاده روی کردن روی سنگلاخ.
• شبی 7 قطره روغن سیاهدانه داخل گوش بچکانید و 4 ساعت صبر کنید بعد به مدت نیم ساعت گوش را روی کیسه آب گرم قرار دهید تا مواد برگردد.
• حذف تمام موارد ممنوعه: چای (سیاه و سبز) – قهوه – نسکافه – سوسیس – کالباس – پیتزا – تمام غذاهای ساندویجی – غداهای سرخ شده – انواع کنسروی جات – انواع کمپوتها – مرغ و تخم مرغ بازاری – گوشت تمام حیوانات پرورشی – برنج خارجی – انواع سس های بازاری – سایر نوشیدنیهای گازدار – غذای رستوران ها – شیرینی جات بازاری – هله هولههای بازاری – چیپس – پفک – شکلات (على الخصوص شکلاتهای نرم) – کیک – بیسکوئیت – آدامس – یخمک – ماکارونی – لازانیا – لبنیات پاستوریزه – غذاهای زودپز شده – هر روز گوشت(قرمز یا سفید) خوردن – ترشی جات سرکه (لیته) – ریزه خواری(مدام چیزی خوردن) – با استرس غذا خوردن – عداهای مانده و بیات – غذاهای نمک سود(مانند: خیارشور – ماهی دودی – ماهی شور و…) – نمک زیاد – فلفل زیاد – آب تگری و یخ – تمام فست فودها و غذاهای آمادهی بازاری- غذاهای فریز شده(بیش از ده روز) – غذاهای پخته شده در ماکروفر (MICRO WAVE) – کلیهی مواد غذایی بسته بندی شدهی بازاری که دارای نگه دارنده هستند – میوه جات کال و نارس – شیر گاو به مقدار زیاد – کشک و پنیر کهنه – قره قوروت – ماءالجبن(آب پنیر) – استفادهی چند نوع غذا با هم – قند و شکر به مقدار زیاد – مصرف ماست به مقدار زیاد و هر روز خصوصاً همراه غذاهای دیگر – رنگ های مجاز اضافه شده به مواد غذایی – جوش شیرین – استفاده از سموم حشره کش(اسپری، بودر و..) – استفادهی زیاد از موبایل – پرخوری – پرخوابی – کم خوابی – نداشتن نظم در خواب و خوراک – عدم رعایت بهداشت فردی – گرم و سرد شدن – استفاده از رنگ مو – زیاده روی در مصرف مواد آرایشی – استعمال دخانیات(سیگار، قلیان، تریاک و…) – زیاده روی در مصرف داروهای شیمیایی – مصرف میوه جات بعد از غذاهای گوشتی – مصرف غذاهای با هم ناسازگار(مثل شیرموز، فرآوردههای کنجدی با لبنیات و…) – مصرف همزمان لبنیات و غذاهای گیاهی سرشار از آهن مانند:(زرشک، آلو، عدس، پسته، اسفناج، آلوبخارا، آلبالو و…) – دیروقت غذا خوردن(خصوصاً غذاهای پخته، چرب و پرحجم) – دیروقت خوابیدن – زندگی در مکانهای با آلودگی صوتی زیاد – زندگی در شهرهای شلوغ با هوای آلوده – هر روز برنج خوردن(حتی ایرانی) – نان بدون سبوس – نان فتیر و ور نیامده – خوردن یک نوع غذا در دو وعده ی متوالی مثلاً خوردن غذای مانده از ظهر در شب.
• اگر شما احساس می کنید با خوردن یک غذای خاص، وزوز گوشتان شدیدتر می شود، آن را از برنامه غذایی خود کاهش داده یا حذف کنید.

داروها:

• بتاهیستین
• سیناریزین
• داروها کمکی به بهبود وزوز گوش نمی کند.

فعالیت:

• از خسته شدن بیش از حد بپرهیزید زیرا ممکن است وزوز گوش را بدتر کند.

رژیم غذایی:

• کاهش مصرف کافئین و شکلات ممکن است به برخی بیماران کمک کند.
• خوردنی های مفید: خوراک نخود فرنگی با کدو، خوراک باقلا، خوراک کدو خورشتی با قارچ، خوراک کدو خورشتی با کرفس، خوراک گل کلم، خوراک لوبیا ساده، خوراک نخود با شوید، خوراک نخود با سویا، خوراک نخود با کدو بادمجان، خوراک دال عدس، خوراک بورانی، آش سماق، آش جو با حبوبات ۲، آش گوجه سبز، آش گوجه فرنگی ۲، خورش فسنجان با سویا، خورش قیمه بادمجان، خورش بامیه با دال عدس، خورش بامیه با قارچ، خورش گوجه سبز، سوپ صیفی جات ۱، سوپ جو ۱، سوپ جو ۲، سوپ کدو قلیانی، سوپ بلغور و کرفس، سوپ زرشک با جعفری، برگر کدو خورشتی، فلافل تنوری، سس مایونز گیاهی، سس نخود جوانه زده، سس گوجه فرنگی ۱، سس گوجه فرنگی ۲، سس معطر، سس مخصوص ۱، سس مخصوص ۲، سس زیتون، سس جعفری.
• خوردنی های مضر: خوراک عدس و اسفناج، عدس پلو ساده، نخود فرنگی پلو ۱، خورش شوید باقالی.