اختلالات هورمونی: عبارت است از هورمون‌ها پیامرسان‌های شیمیایی در بدن هستند. این مواد در غدد درون ریز بدن ساخته شده و از آن جا به نقاط مختلف بدن فرستاده می‌شوند. هورمون‌ها وظیفه کنترل بسیاری از اعمال بدن از جمله تنظیم متابولیسم یا همان سوخت و ساز را برعهده دارند. درصورتی که سطح این هورمون‌ها کمتر یا بیشتر از حد طبیعی باشد، گفته می‌شود که فرد مبتلا به یک اختلال هورمونی است. حتی یک تغییر کوچک در سطح هورمون‌ها می‌تواند باعث تأثیرات وسیعی در سطح بدن شود. با این حال فراموش نکنید که برخی نوسانات هورمونی در طی زندگی و نیز در طول شبانه روز طبیعی است و نباید با اختلالات هورمونی که ناشی از عدم تعادل سطح هورمون‌ها در بدن است، اشتباه شود.
انواع غدد درون ریز بدن:
- هیپوفیز: رشد را کنترل می کند.
- پینه آل:ریتم خواب را کنترل می‌کند.
- لوزالمعده:سطح قند خون را کنترل می کند.
- تیموس: سیستم ایمنی بدن را کنترل می نماید.
- پاراتیروئید:میزان سطح کلسیم را کنترل می کند.
- آدرنال: استرس و تحریک جنسی را کنترل می کند.
- تیروئید: ضربان قلب و سوخت کالری را کنترل می‌کند.
- بیضه، در مردان:هورمون‌های جنسی مردان را کنترل می کند.
- تخمدان‌ها، در زنان:هورمون‌های جنسی زن را کنترل می کند.
- هیپوتالاموس:عطش، گرسنگی، خواب، میل جنسی، خلق وخوی، دمای بدن و ترشح هورمون‌های دیگر را کنترل می کند.
انواع هورمون های بدن:
چندین نوع مختلف هورمون در بدن وجود دارد. هنگامی که دچارعدم تعادل هورمونی می‌شوید، ممکن است در یک یا چند غده‌ی درون ریز مشکل وجود داشته باشد. هورمونی که دچارعدم تعادل شده است، علائم و نشانه های خاص و مخصوص خود را ایجاد می کند. برخی از مهمترین هورمون‌های موجود در بدن عبارتند از:
- استروژن:عملکرد و تحریک جنسی را در مردان و زنان کنترل می کند و چرخه قاعدگی را در زنان تنظیم می نماید.
- کورتیزول:استرس را کنترل می نماید.
- انسولین:به قند موجود در جریان خون پاسخ می دهد.
- (LH):سیستم های تولید مثل زن و مرد را کنترل می کند.
- سروتونین: کنترل چرخه خواب، اشتها و خلق‌وخو را بر عهده دارد.
- ملاتونین:ریتم شبانه روزی در بدن و چرخه خواب را کنترل می کند.
- پروژسترون:بدن را برای بارداری دچار تغییرات و آماده سازی می‌کند.
- هورمون رشد:تولید مثل سلول‌ها و رشد بعدی آنها را کنترل می نماید.
- تستوسترون: میل و تحریک جنسی را در مردان و زنان کنترل می کند.
- اکسی توسین:هورمونی برای زایمان، شیردهی و رفتارهای اجتماعی است.
- اکسی توسین: هورمونی برای زایمان، شیردهی و رفتارهای اجتماعی است.
- (ACTH): هورمونی است که در تحریک تولید کورتیزول نقش مهمی دارد.
- کولسیستو کینین:طبق گزارشات بیشترین نقش را برای بهبود دادن هضم دارد.
- اریتروپویتین:اریتروپویتین تولید گلبول های قرمز را تحریک و پشتیبانی می کند.
- گرلین:اشتها را کنترل می‌کند و هنگام گرسنگی فرد، سیگنال‌هایی را ارسال می‌کند.
- لپتین: اشتها را کنترل می کند و زمانی که سیر می‌شوید، سیگنال‌هایی را به مراکز عصبی ارسال می‌کند.
- آنژیوتانسین:آنژیوتانسین یک نام رایج برای چهار هورمون است و نقش مهمی در تنظیم فشار خون دارد.
- هورمون پاراتیروئید:هورمون پاراتیروئید بر میزان کلسیم در استخوان ها، روده ها و کلیه‌ها تأثیر می گذارد.
- کلسی تونین:کلسی تونین یکی از مهمترین هورمون‌های بدن است که سطح کلسیم و پتاسیم را کنترل می‌نماید.
- کیسپپتین:در هیپوتالاموس ساخته می شود، هورمونی مهم است که ترشح چندین هورمون دیگر را شروع می کند.
- آدرنالین:هورمونی است که در بدن فرد هنگام احساسات شدیدی، ترشح می شود و باعث می گردد فرد انرژی بیشتری داشته باشد.
- استرون:یکی از سه نوع استروژن است موجود در بدن و تنها استروژن بدن خانم‌ها بعد از یائسگی (هنگامی که قاعدگی متوقف می شود).
- نوراپی نفرین:یک هورمون و یک انتقال دهنده عصبی است که باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون ، تجزیه چربی و موارد دیگر می شود.
- استریول:استریول یک هورمون استروژنی و جنسی زنانه است. این هورمون باعث رشد رحم می شود و بدن زن را به تدریج برای زایمان آماده می کند.
- استرادیول:قوی ترین استروژن بین سه استروژن دیگر و یک بازیگر مهم در سیستم تولید مثل زنان و رایج ترین نوع هورمون برای زنان در سنین باروری است.
- پپتید YY: بدن شما چگونه قادر به تشخیص است که شما غذای کافی خورده اید یا نه؟ بعد از خوردن غذا، هورمون پپتید YY (PYY) توسط روده باریک تولید شده و در جریان خون شما آزاد می شود.
- هورمون آنتی مولرین (AMH): خانم ها با تعداد تخمک‌های مشخصی در طول زندگی متولد می شوند، اما با افزایش سن این تعداد کاهش می‌یابد. هورمون آنتی مولرین (AMH) به عنوان یک پشتیبان برای باروری و تولید مثل عمل می کند.
- هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی (HcG): تا به حال فکر کرده‌اید که چگونه آزمایشات و ابزار های بارداری در خانه قادر به تشخیص باردار بودن شما هستند؟ میزان هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی (HcG) در مراحل اولیه بارداری مهم است و نقش تشخیصی دارد.
انواع اختلالات هورمونی:
- انواع مختلفی از اختلالات هورمونی در جهان وجود دارند. دیابت شایع‌ترین اختلال هورمونی در جهان است. از دیگر اختلالات هورمونی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ناکارآمدی غده آدرنال: در این بیماری غده آدرنال یا همان فوق‌کلیه مقدار کمی هورمون کورتیزول و در مواردی آلدسترون ترشح می‌کند. علائم این ناهنجاری شامل خستگی، ناراحتی معده، دهیدرتاسیون و تغییرات پوستی است.
- بیماری کوشینگ: تولید بیش از حد هورمون‌های هیپوفیزی می‌تواند در ادامه باعث پرکاری غده فوق‌کلیه شود. یک ناهنجاری مشابه به نام سندروم کوشینگ هم وجود دارد که اغلب در افرادی که برای طولانی مدت کورتون مصرف کرده اند، رخ می‌دهد.
- آکرومگالی و سایر ناهنجاری‌های مرتبط با هورمون رشد: در صورت که غده هیپوفیز بیش از حد هورمون رشد ترشح کند٬ استخوان‌ها و دیگر مناطق بدن کودک به صورت غیر عادی و سریع رشد خواهند کرد و دچار بیماری آکرومگالی می‌شود. در صورتی که سطح هورمون رشد پایین‌تر از حد طبیعی باشد٬ کودک دچار کوتاهی قد می‌شود.
- پرکاری تیروئید یا هایپرتیروئیدی: در صورتی که غده تیروئید بیش از حد هورمون تیروئیدی ترشح کند٬ فرد دچار پرکاری تیروئید خواهد شد. این بیماری خودش را با علائمی از قبیل کاهش وزن٬ تعریق و افزایش تعداد ضربان قلب نشان خواهد داد. شایع‌ترین علت ابتلا به پرکاری تیروئید٬ نوعی بیماری خود ایمنی به نام گریوز است.
- کم کاری تیروئيد یا هایپوتیروئيدی: در این بیماری غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئیدی ترشح نکرده و منجر به بروز علائمی از قبیل افسردگی٬ یبوست٬ خشکی پوست و خستگی می‌شود.
- سندروم تخمدان پلی‌کیستیک یا PCOS: تولید بیش از حد هورمون‌های آندروژنی یا مردانه باعث می‌شود که تخمک گذاری در بدن زنان مختل شود. این اختلال تخمک گذاری خودش را با علائمی از قبیل بی‌نظمی پریود٬ رشد موهای زائد و جوش نشان می‌دهد.
علائم:
- هورمون‌ها در کنترل بسیاری از اعمال بدن دخالت دارند. از این رو در صورتی که سطح هورمون‌ها تغییر کند، طیف وسیعی از علائم ممکن است ایجاد شود. براساس این که سطح کدام هورمون‌ها در بدن مختل شده باشد، علائم مختلفی می‌توانند ایجاد شوند. از جمله علائم شایعی که به دنبال اختلالات هورمونی در زنان و مردان ممکن است رخ دهد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نازایی
- اسهال
- تعریق
- تاری دید
- افسردگی
- ریزش مو
- تکرر ادرار
- ضعف عضلانی
- نازک شدن موها
- گرد شدن صورت
- کاهش میل جنسی
- خستگی بیش از حد
- درد و خشکی مفاصل
- پف‌آلود شدن چشم‌ها
- افزایش یا کاهش ضربان قلب
- درد، حساسیت و سفتی عضلانی
- وجود یک توده چربی بین شانه ها
- افزایش حساسیت به سرما یا گرما
- ضایعات بنفش یا صورتی روی پوست
- یبوست یا افزایش دفعات اجابت مزاج
- احساس گرسنگی یا تشنگی بیش از حد
- عصبی بودن، اضطراب یا تحریک‌پذیری
- کاهش یا افزایش وزن ناگهانی یا ناخواسته
- اختلالات هورمونی علائم گسترده ای از تکرر ادرار، ضعف، کاهش میل جنسی و یا افزایش دارد، اما داشتن این علائم الزاماً به معنای عدم تعادل هورمونی نیست و فراموش نکنید که هیچ یک از علائم نامبرده اختصاصی نبوده و می‌توانند علامتی از بیماری‌های دیگر هم باشند.
علائم و نشانه های اختصاصی اختلال هورمونی در خانم ها:
شایع ترین علامت عدم تعادل هورمونی در زنان در سنین باروری، سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) است. علائم عدم تعادل هورمونی زنان که بلوغ، بارداری، شیر دادن و یائسگی را تحت تأثیر قرار می دهند، شامل موارد زیر هستند:
- سردرد
- ریزش مو
- عرق شبانه
- ریودی مکرر
- آتروفی واژن
- پخشکی واژن
- توقف پریودی
- ضایعات پوستی
- پریودی نامنظم
- درد در هنگام رابطه جنسی
- افزایش خونریزی در پریودی
- آکنه در صورت، قفسه سینه یا قسمت فوقانی کمر
- هیرسوتیسم یا رشد موهای زائد روی صورت، چانه یا سایر قسمت های بدن
- تیره شدن پوست، به ویژه در امتداد چین و چروک های گردن، کشاله ی ران و زیر پستان ها
علائم و نشانه های اختصاصی اختلال هورمونی در مردان:
تستوسترون نقش مهمی در رشد مردان دارد. تولید ناکافی تستوسترون موجب بهم خوردن تعادل هورمونی می شود که می تواند علائم زیر را ایجاد کند:
- گرگرفتگی
- اختلال نعوظ
- خستگی مفرط
- حساسیت پستان
- مشکل در تمرکز
- رشد موهای زائد بدن
- کاهش رشد موهای ریش
- از دست دادن توده ی عضلانی
- از دست دادن توده ی استخوانی
- ژنیکوماستی یا رشد بافت پستان در مردان
علائم و نشانه های اختصاصی بهم خوردن تعادل هورمونی در کودکان:
تولید هورمون های جنسی در دختران و پسران از زمان بلوغ، شروع می شود. بسیاری از کودکانی که دچار تأخیر در بلوغ می شوند، شرایطی به نام هیپوگنادیسم را تجربه می کنند.
پسران مبتلا به هیپوگنادیسم ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
- ژنیکوماستی
- بم نشدن صدا
- کاهش رشد موی بدن
- عدم رشد توده ی عضلانی
- رشد نامتعادل آلت تناسلی و بیضه
- رشد بیش از حد بازوها و پاها در مقایسه با تنه
دختران مبتلا به هیپوگنادیسم ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
- کاهش سرعت رشد
- شروع نشدن قاعدگی
- عدم رشد بافت پستان
علت:
- دلایل زیادی برای بهم خوردن تعادل هورمونی وجود دارد. با توجه به این که کدام هورمون یا غده، تحت تأثیر قرار گرفته اند، علائم می تواند متفاوت باشد. دلایل شایع عدم تعادل هورمونی عبارتند از:
- داروها
- دیابت
- استرس
- یائسگی
- بارداری
- شیر دادن
- تیروئیدیت
- هیپوگنادیسم
- آسیب یا ضربه
- هورمون درمانی
- بیماری آدیسون
- اختلالات اشتها
- کمبود ید (گواتر)
- تومورهای هیپوفیز
- سندروم تخمدان پلی کیستیک
- کم کاری تیروئیدیا پرکاری تیروئید
- تومورها، چه بدخیم و چه خوش خیم
- عملکرد بیش از حد گره های تیروئیدی
- درمان های سرطان مانند شیمی درمانی
- سوء استفاده از داروهای استروئید آنابولیک
- سندرم کوشینگ، یا سطح بالای کورتیزول
- تغذیه نامناسب و استفاده از فرآورده های کارخانه ای
- داروهای هورمونی مانند قرص های جلوگیری از بارداری:قرص ال دی، قرص اورژانسی و …
- هیپرپلازی مادرزادی غده ی آدرنال که باعث کاهش سطح کورتیزول و آلدوسترون می شود
- نارسایی اولیه ی تخمدان که به آن یائسگی زودرس نیز گفته می شود
تشخیص:
- فراموش نکنید که هیچ راه قطعی برای تشخیص اختلالات هورمونی وجود ندارد. پزشک ابتدا شرح حال دقیقی از علائم و بیماری‌های زمینه‌ای شما می‌گیرد. خوب است یک لیست کامل از داروها٬ مکمل‌ها و ویتامین‌هایی که مصرف می‌کنید آماده کرده و در جلسه ویزیت آن را به پزشکتان ارائه دهید. پزشک ممکن است هر یک از سوالات زیر را از شما بپرسد: چه مدت است که این علائم را تجربه می‌کنید؟ چه عواملی به بهبود علائمتان کمک می‌کنند؟ آیا اخیراً دچار اضافه یا کاهش وزن شده اید؟ آیا اخیراً بیشتر از قبل دچار اضطراب می‌شوید؟ آخرین بار کی پریود شده اید؟ قصد بارداری دارید؟ آیا مشکلی از نظر نعوظ ندارید؟ آیا حین رابطه درد ندارید؟ دچار خشکی واژن نشده اید؟ براساس شرح حالی که به پزشک می‌دهید او ممکن است یکی یا چند تا از تست‌های تشخیصی زیر را برای شما درخواست کند:
- آزمایش خون: سطح بسیاری از هورمون‌ها از جمله تیروئید٬ استروژن٬ پروژسترون و کورتیزول با کمک آزمایش خون قابل اندازه‌گیری است.
- معاینه لگن: اگر زن هستید٬ پزشک ممکن است برایتان تست پاپ اسمیر درخواست کند تا هرگونه شواهد از نظر توده٬ تومور یا کیست را در شما ارزیابی کند. اگر مرد هستید پزشک ممکن است بیضه‌ها را برای یافتن هرگونه یافته غیرطبیعی بالینی بررسی کند.
- سونوگرافی: با کمک امواج صوتی تصویری از ارگان‌های درونی بدن گرفته می‌شود. پزشک ممکن است برای بررسی غدد از جمله غده تیروئید٬ بیضه‌ها و تخمدان‌ها برایتان سونوگرافی درخواست کند.
- تست‌های اختصاصی‌تر: در ادامه پزشک ممکن است براساس این که به درگیر کدام غده شک کرده باشد٬ تست‌های اختصاصی‌تری برایتان درخواست کند؛ از جمله این تست‌های تشخیصی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: بیوپسی یا نمونه‌برداری، MRI، اشعه ایکس، اسکن تروئید، تست اندازه‌گیری اسپرم.
درمان طب نوین:
- درمان عدم تعادل هورمونی به علت ایجاد آن بستگی دارد. برخی از گزینه های معمول درمانی را بررسی می کنیم:
- استروژن درمانی: اگر گرگرفتگی یا سایر علائم ناخوشایند یائسگی را تجربه کردید، پزشک ممکن است دوز کم استروژن را تجویز کند.
- استروژن واژینال: اگر در حین رابطه ی جنسی دچار خشکی واژن یا درد شوید، ممکن است لازم باشد از کرم یا قرص استروژن استفاده کنید.
- کنترل بارداری هورمونی: روش های هورمونی کنترل بارداری می توانند به تنظیم چرخه قاعدگی کمک کنند، همچنین به بهبودآکنه و کاهش موهای زائد صورت و بدن نیز کمک می کنند.
- داروهای ضد آندروژن: آندروژن ها هورمون های جنسی مردانه هستند که در زنان و مردان تولید می شوند. ممکن است لازم باشد زنان با سطح آندروژن بالا، داروهایی را مصرف کنند که اثرات آندروژن ها را مسدود می کند.
- تستوسترون درمانی: مکمل های تستوسترون می توانند علائم کاهش تستوسترون در مردان را درمان کنند. در نوجوانان دارای تأخیر بلوغ، شروع بلوغ را تحریک می کند.
- درمان تیروئید: اگر به کم کاری تیروئید مبتلا هستید، هورمون مصنوعی تیروئید با ناملووتیروکسین می تواند سطح هورمون های تیروئیدی را به تعادل برساند. برای درمان پرکاری تیروئید نیز می توان از متی مازول کمک گرفت.
- متفورمین: متفورمینداروی کنترل کننده قند خون است که در درمان دیابت مورد استفاده قرار می گیرد و می تواند به درمان برخی از زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک نیز کمک کند.
- کاهش وزن: هورمون ها نقشی اساسی در متابولیسم و توانایی بدن در استفاده از انرژی دارند. اختلالات هورمونی، مانند سندرم کوشینگ، کم کاری تیروئید و یائسگی می توانند باعث اضافه وزن یا چاقی شوند. تنها راه درمان افزایش وزن ناشی از اختلال هورمونی، درمان بیماری زمینه ای است.
- تغییر در سبک زندگی: لاغر شدن و کاهش وزن به خانم ها در منظم تر شدن قاعدگی و افزایش احتمال بارداری کمک می کند. کاهش وزن در مردان ممکن است به بهبود عملکرد نعوظ نیز کمک کند.
- اصلاح تغذیه ای: رژیم غذایی متعادل، بخش مهمی از سلامت کلی است.
- برای کاهش حساسیت واژن، از روغن یا مرطوب کننده های فاقد پارابن، گلیسیرین و روغن استفاده کنید.
- سعی کنید از مواجهه با مواردی که معمولاً گرگرفتگی را تحریک می کنند، مانند دمای بالای محیط، غذاهای پرادویه یا نوشیدنی های گرم، خودداری کنید.
- اگر موهای زائد صورت یا بدن شما را آزرده می کند، می توانید از کرم های موبر یا لیزر موهای زائد کمک بگیرید.
- ورزش منظم را در برنامه ی روزانه ی خود قرار دهید.
درمان طب سنتی:
تقویت هورمون زنانه:
- برای تقویت و افزایش دادن هورمون زنانه، باید هر روز به هر طریق که می توانید از رازیانه استفاده کنید. می توانید آن را بجوشانید و آبش را بنوشید، یا نرم بکوبید و با ادویه یا خوراکی های روزانه مخلوط کرده و مصرف کنید، یا کوبیده آن را با آب سرد یا آب گرم و شکر مخلوط کرده و میل فرمایید، یا پودر آن را در دهان بریزید و با آب میل کنید، یا با آب، خمیر کرده و به صورت قرص هایی درآورده و ببلعید، و با داروهای دیگری که در موارد زنانه مصرف می کنید، مخلوط کرده و بخورید.
- خرما روزی 7 عدد.
- حجامت انجام دهید.
- مصرف عرق بومادران.
- استفاده ازعطر (وردالطائف)
- ارده با شیره 4 وعده در هفته.
- طول درمان 40 الی 120 روز می باشد.
- دمنوش بومادران یا پنج انگشت بخورید.
- ترک سردی ها مخصوصاً در دوران قاعدگی.
- روغن مالی زیر شکم و کمر با روغن سیاهدانه.
- جوانه نخود خام در برنامه غذایی استفاده کنید.
- بادکش زیر شکم و کمر 21 مرحله، یک شب در میان.
- خوردن دوسین روزی دو قاشق مرباخوری صبح و شب.
- گیاهان موثر برای درمان اختلالات هورمونی: پنج انگشت، رازک، رازیانه، کتان.
- شبی یک لیوان عرق رازیانه همراه با یک قاشق مرباخوری عسل به غیر زمان پریودی میل کنید.
- عصرانه چای و دم کرده رازیانه یا 5/1 تا 2 گرم (نصف قاشق چایخوری) ازگرده شکوفه درخت نر بخورد.
- دخترانی که ازدواج نکرده اند باید از دود (اسفند + کندر + زاج) استفاده نمایند. دود را 14 روز باید به رحم برسانند.
- آبغوره هر روز یک قاشق غذاخوری تا نصف استکان یا 1 تا 2 خوشه غوره (انگور نرسیده).
- دو تا سه مرتبه کرفس درجیره غذایی باشد.
- استفاده از رازیانه به صورت دم کرده، پودر در ادویه، یا به اندازه 5/1 گرم با آب عسل، به صورت معمول توصیه می شود، بعد از ظهر میل شود.
- اگر بخواهیم زنی بارور شود و پریودش هم تنظیم بشود و سیستم هورمونی اش هم تقویت بشود و اخلاطش هم برطرفش شود سرکنگبین رازیانه ای می دهیم (بجای نعناع، رازیانه).
- درمان تکمیلی: حجامت عام و یک ماه بعد، حجامت ساکرال (گودی کمر)، دو هفته بعد، حجامت زیر شکم 3 الی 1 مرحله می باشد که باید تحت نظر پزشکان متخصص طب سنتی انجام گردد.
- استفاده از داروی ترکیبی زیر به صورت واژینال 14 مرحله در ایام پاکی، شبانگاه (زاج به اندازه یک نخود (بیشتر نشود) + عسل یک قاشق مرباخوری + روغن زیتون بودار تصفیه نشده یک قاشق چایخوری).
- عرق آویشن + عرق شاه اسپرم + عرق شوید + عرق بابونه + عرق بومادران + عرق برنجاسف + عرق اترج + عرق بهارنارنج + عرق اسطوخدوس + عرق همیشه بهار + عرق گل گاوزبان + عرق مرزه + عرق یونجه + عرق شوید + عرق گزنه + عرق فراسیون + عرق هوفاریقون همه را به یک نسبت ترکیب کنید و روزی سه استکان با یک قاشق عسل میل کنند.
تقویت هورمون مردانه:
- نخود آب بخورید.
- سویق نخود بخورید.
- جوشانده کندر بخورید.
- چهار مغز (گردو، پسته، بادام، فندق) بخورید.
- در برنامه غذایی خود از جوانه ها استفاده کنید.
- هر 12 ساعت یک قاشق چایخوری سیاهدانه و عسل بخورید.
فعالیت:
- روزی نیم ساعت فعالیت مناسب بدنی داشته باشید.
رژیم غذایی:
- از مصرف فرآورده های کارخانه ای و همچنین لبنیات و غذاهای گرم و سرد بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.
نکته:
- هورمون ها: هورمون ها مواد شیمیایی هستند که موجب فعل و انفعالات درون بدن می شوند. در تمام مدت، فعالیت های بیوشیمیایی درون سلولی، ما را هماهنگ می کنند، در حالی که ژن ها نقش اصلی را ایفا کرده و هورمون ها باعث تغییرات روزانه هستند و در واقع آنها آنچه که در دستگاه های بدن ما رخ می دهد را مشخص می کنند. اعضای متفاوتی هورمون ها را تولید می کنند، از تخمدان ها و غدد فوق کلیوی گرفته تا سلول های معمولی چربی. هورمون ها انواع مختلفی دارند و از طریق خون در بدن حرکت کرده و به طور مداوم سلول ها را تغذیه می کنند. متخصصین غدد درون ریز معتقدند: هنوز هورمون های بسیار زیادی را باید شناخت و درباره مواد وابسته ای که جزء هورمون ها نیستند ولی اثر متقابلی نسبت به هورمون ها دارند آگاهی پیدا کرد. هورمون ها در بدن به عنوان پیامبرهای شیمیایی عمل می کنند و از طریق تحریک، موجب تغییراتی در سلول ها می شوند و فرآیندهای سوخت و ساز را در بدن هماهنگ می کنند. شما با کنترل هورمون ها می توانید هارمونی موسیقی زندگی تان را به دست آورید و یا بگذارید هرکدام از اندام ها و غدد و … ساز خود را بزنند و شما را به زحمت بیندازند. سیستم هورمونی بدن، بسیار پیچیده و پیشرفته است، آنها می توانند سلول ها را وادار به انجام تمامی اعمالی کنند که قابلیت آن را دارند. هورمون ها شبکه ای منسجم را تشکیل می دهند که تغییر در مقدار یکی از آنها بر كل شبکه اثر می گذارد، یکی از علل اساسی بسیاری از امراض پابرجا و شایع، عدم تعادل هورمونی است که عدم تعادل هورمونی باعث ناراحتی در کوتاه مدت و صدمه در درازمدت می شود.
- هورمون‌ها مواد شیمیایی هستند که از غدد درون‌ریز به درون خون ترشح می‌شوند. این مواد وظیفه انتقال پیام‌ها را به نقاط مختلف بدن برعهده دارند. درصورتی که سطح این هورمون‌ها در بدن مختل شود٬ اختلالات هورمونی بروز می‌یابند. برحسب نوع درگیری٬ طیف وسیعی از علائم ممکن است رخ دهد؛ کاهش وزن٬ ریزش مو و خستگی بیش از حد از جمله علائم قابل ذکر است. آزمایش خون در اغلب موارد به تشخیص بیماری کمک می‌کند. برحسب نوع اختلال هورمونی گزینه‌های درمانی متنوعی دردسترس است.
- اساس درمان در این نوع بیماری رازیانه است، رازیانه خون ریزی را بیشتر می کند و لذا در ایام پریودی نباید از رازیانه استفاده کرد.
- هورمون استروژن چیست: استروژن هورمون جنسی اصلی در زنان است و بر بخش‌های زیادی از سلامتی شما تأثیر می‌گذارد که ممکن است تصور آن برای افراد دشوار باشد. این هورمون فراتر از باروری و عملکردهای مرتبط با جنسیت است و به خلق و خو، استحکام استخوان‌ها و حتی سلامت قلب تأثیر می‌گذارد. هورمون‌ها مواد شیمیایی تولید شده توسط بدن شما هستند که به عنوان پیام رسان‌های عمل می‌کنند که به کنترل و هماهنگی نحوه عملکرد بدن و واکنش به محیط شما کمک می‌کنند. شما غدد خاصی در بدن خود دارید که با سیگنال مغز شما هورمون تولید و آزاد می‌کنند. همچنین گیرنده‌های ویژه هورمونی در بدن خود دارید که این پیام‌های شیمیایی را دریافت می‌کنند. (گیرنده‌ها را به عنوان قفل و هورمون‌ها را به عنوان کلید در نظر بگیرید).
- انواع مختلف استروژن: استرادیول (E2): استرادیول، استروژن اصلی در بدن شما در طول سال‌های باروری است. این زمان درست از قبل از اولین قاعدگی تا آخرین قاعدگی یا یائسگی است. در این مدت، استرادیول بیشتری نسبت به انواع دیگر استروژن در جریان خون خود دارید. استرادیول همچنین قوی ترین اثر را بر گیرنده‌های هورمونی مخصوص استروژن بدن شما دارد. استرادیول عمدتاً در تخمدان‌های شما تولید می‌شود و میزان تولید آنها در طول چرخه قاعدگی ماهانه متفاوت است. مقدار کمی استرادیول از نوع دیگری از استروژن به نام استرون تبدیل می‌شود. استرون (E1): استرون دومین نوع رایج استروژن است که بدن شما در طول سال‌های باروری تولید می‌کند. همچنین نسبت به استرادیول، تأثیر ضعیف تری بر گیرنده‌های هورمونی خاص استروژن بدن شما دارد. استرون در درجه اول از نوع دیگری از هورمون جنسی در بدن شما به نام آندروژن ساخته می‌شود. یک فرآیند بیوشیمیایی خاص به نام آروماتیزاسیون، آندروژن را به استرون تبدیل می‌کند. این فرآیند بیشتر در بافت چربی بدن یا سلول‌های چربی و در عضلات شما اتفاق می‌افتد. فقط مقدار کمی استرون توسط تخمدان شما تولید می‌شود. در دوران یائسگی، زمانی که تخمدان‌های شما تولید هورمون را متوقف می‌کنند، استرون تنها نوع استروژنی است که بدن شما به تولید آن ادامه می‌دهد. استریول (E3): استریول به طور معمول به عنوان استروژن بارداری شناخته می‌شود. هنگامی که باردار نیستید، فقط در مقدار بسیار کمی (تقریباً غیر قابل تشخیص) در جریان خون شما وجود دارد. از بین انواع استروژن، ضعیف ترین اثر را روی گیرنده‌های استروژن بدن شما دارد. اگرچه تمام انواع سطوح استروژن در دوران بارداری افزایش می‌یابد، اما سطح استریول بیشترین افزایش را دارد. این به لطف جفت است. استروژن نقش‌های مهمی در بارداری ایفا می‌کند، از افزایش رشد و نمو جنین گرفته تا آماده سازی سینه‌ها برای شیردهی.
- هورمون پاراتیروئید: غده پاراتیروئیدهورمونی به نام هورمون پاراتیروئید ترشح می‌کنند، که این هورمون میزان کلسیم در خون را کنترل می‌کند. به دلیل عملکرد غده پاراتروئید، سطح کلسیم در یک فرد سالم همیشه میزان ثابتی دارد. کلسیم برای درست کار کردن سیستم عصبی و عضلانی بدن و همچنین استحکام استخوان‌ها نقش مهمی دارد. اعضای اصلی هدف در بدن انسان که هورمون پاراتیروئید به طور مستقیم روی آنها تأثیر می‌گذارد کلیه‌ها و استخوان‌ها هستند. وقتی سطح کلسیم در بدن انسان کم باشد، هورمون پاراتیروئید ترشح می‌شود و به این واسطه استخوان‌ها کلسیم خود را به درون جریان خون آزاد می‌کنند. علاوه بر این، پاراتیروئید باعث می‌شوند دفع کلسیم از ادرار کاهش پیدا کند و متابولیسم و سنتز ویتامین D در بدن افزایش پیدا کند. اگر فردی به میزان کافی کلسیم یا ویتامین D مورد نیاز بدن خود را از طریق رژیم غذایی دریافت نکند، سطح کلسیم موجود در جریان خون افت پیدا می‌کند و غدد پاراتیروئید شروع به ترشح هورمون بیشتری می‌کنند تا کمبود کلسیم در جریان خون جبران شود. یکی دیگر از روش‌هایی که از طریق آن سطح کلسیم در بدن انسان توسط پاراتیروئید نتنظیم می‌شود، فعال سازی ویتامین D است. این فرآیند در کلیه‌ها نیز انجام می‌شود. ویتامینD فعال شده توسط کلیه‌ها سبب افزایش جذب کلسیم از طریق روده‌ها می‌شود.