شناخت دارو: عبارت است از یک داروی ضد ویروسی است که در درمان عفونت های زگیل و (زگیل تناسلی)، تبخال و دانه های حاوی مایع (زونا) مورد استفاده قرار می گیرد، فرم خوراکی و تزریقی این دارو برای درمان زگیل های تناسلی مصرف می شود.
دسته دارویی:
- ضد ویروس.
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- آسیکلوویر توسط آنزیم های اختصاصی ویروس به آسیکلوویر تری فسفات تبدیل می شود که قابلیت مهار همانند سازی ژنوم ویروس و تکثیر آن را دارد. به عبارت دیگر آسیکلوویر متعلق به طبقه‌ای از داروها به نام ضد ویروس است.این دارو با کاهش توانایی ویروس تبخال برای تکثیر در بدن کار می‌کند. قرص آسیکلوویر ۴۰۰ یا پماد آسیکلوویر عفونت تبخال را درمان نمی‌کند، فقط علائم عفونت را درمان می‌کند. علایم عفونت‌های تب خال شامل: زخم‌های سرماخوردگی، آبله مرغان، زونا یا تب خال دستگاه تناسلی است. حتی با وجود قرص آسیکلوویر، ویروس تبخال ممکن است همچنان هنوز در بدن زندگی کند و پس از از بین رفتن علائم عفونت فعلی، ممکن است علائم دیرتر دوباره ظاهر شوند.
اشکال دارو:
- قرص، پماد موضعی، پماد چشمی، آمپول.
مقدار مصرف صحیح قرص آسیکلوویر:
- در درمان عفونت تبخال تناسلی: بزرگسالان (افرادی بالای 12 سال): 200 میلی‌گرم هر چهار ساعت (از هنگام بیدار شدن) پنج بار در روز به مدت 10روز. برای جلوگیری از بروز مجدد بیماری 200 تا400 میلی‌گرم دو تا پنج بار در روز به مدت پنج روز یا حداکثر تا دوازده ماه. کودکان زیر 12 سال: استفاده و میزان مصرف فقط توسط پزشک متخصص تعیین می‌گردد.
- برای درمان زونا: بزرگسالان (افراد بالای 12 سال): 800 میلی‌گرم هر چهار ساعت (از هنگام بیدار شدن) 5 بار در روز به مدت هفت الی ده روز. کودکان زیر 12 سال: استفاده و میزان مصرف فقط توسط پزشک متخصص تعیین می‌گردد.
- در درمان آبله مرغان: بزرگسالان و کودکان با وزن بالای 40 کیلوگرم: 800 میلی‌گرم چهار بار در روز به مدت پنج روز. کودکان بالای دو سال با وزن زیر 40 کیلوگرم: میزان مصرف بر اساس وزن بدن توسط پزشک تعیین می‌شود، دوز معمول 20 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن تا حداکثر 800 میلی‌گرم چند بار در روز به مدت پنج روز. کودکان زیر 2 سال: استفاده و میزان مصرف فقط توسط پزشک متخصص تعیین می‌گردد.
مقدار مصرف صحیح پماد موضعی آسیکلوویر:
- حتماً برای استفاده از این پماد دستکش دست کنید.
- نواحی آسیب دیده را قبل از به کار بردن دارو تمیز و خشک کنید.
- پماد آسیکلوویر را در محل آسیب دیده استعمال‌کنید و به آرامی بر روی ضایعه بمالید.
- پماد آسیکلوویر را معمولاً پنج بار در روز (هر ۳ تا ۴ ساعت) به مدت چهار روز برای تب خال‌ها یا مواردی که پزشکتان دستور داده است، استفاده کنید.
- به مقدار لازم پماد آسیکلوویر استفاده‌کنید تا تمام نواحی آسیب دیده (تبخال‌ها و مناطقی که سوزش، مور‌مور یا قرمزی دارند) را پوشش دهد.
مقدار مصرف صحیح آمپول آسیکلوویر:
- تزریق آمپول آسیکلوویر به شکل وریدی است. معمولاً هر ۸ ساعت و در طول ۱ ساعت به بدن تزریق می‌شود. طول درمان بستگی به شدت بیماری و سلامت دستگاه تناسلی دارد.
مقدار مصرف صحیح قطره چشمی آسیکلوویر:
- قطره چشمی آسیکلوویر به شکل پماد چشمی است و بر روی ملتحمه و داخل چشم قرار می‌گیرد. طریقه استفاده از این دارو به این شکل است که یک سانتی متر از چشم با پماد، ۵ بار در روز استفاده شود. البته تعداد مصرف روزانه بستگی به سن بیمار دارد.
اثر دارو:
- ظرف مدت 24 ساعت ظاهر می شود و تا 8 ساعت باقی می ماند.
قبل از مصرف دارو:
- لازم است، مواردی مثل ضعف سیستم ایمنی و ناراحتی های مزمن کلیوی را با پزشک خود در میان بگذارید.
عوارض جانبی دارو:
- پماد: خارش، سوزش، گزش، تحریک پوستی، خشکی پوست است.
- قرص و آمپول: عوارض جانبی این دارو بسیار کم است و اصلاً شایع نیست. حالت تهوع، اسهال،سردرد، استفراغ، سرگیجه، خواب آلودگی، علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار، درد غیرمعمول پشت/ پهلو) تغییرات ذهنی/ خلقی (مانند تحریک، گیجی، توهم)، حرکت متزلزل/ ناپایدار، مشکل در صحبت کردن، خستگی شدید.
تداخلات دارویی:
- مصرف همزمان آسیکلوویر و پروبنسید، به دلیل افزایش غلظت آسیکلوویر در خون توصیه نمی شود.
- تجویز همزمان با تئوفیلین می تواند منجر به افزایش غلظت های پلاسمایی تئوفیلین و مصرف همزمان با هیدانتوئین یا والپروئیک اسید، منجر به کاهش غلظت های پلاسمایی هیدانتوئین و والپروئیک اسید گردد.
- مصرف همزمان با داروهای نفروتوکسیک به ویژه در صورت وجود نارسایی عملکرد کلیوی، ممکن است سبب افزایش ریسک سمیت کلیوی گردد.
موارد منع مصرف:
- مصرف دارو می بایست ۲۴ ساعت قبل و تا ۱۴ روز پس از دریافت واکسن حاوی ویروس واریسلای زنده ضعیف شده، متوقف گردد.
- بارداری
- دوران شیردهی
- اطفال
- سالمندان
شرایط نگهداری:
- دارو را در دمای زیر ۳۰ درجه سانتی گراد و در بسته بندی اصلی خود نگهداری و از رطوبت محافظت نمایید.
- دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
نکات مهم:
- خانم هایی که دچار تبخال تناسلی هستند بیش از سایر افراد در معرض ابتلا به سرطان دهانه رحم هستند، و باید سالی یک بار تست پاپ انجام دهند.
- آمپول آسیکلوویر برای چیست: آمپول آسیکلوویر زمانی استفاده می‌شود که برای اولین بار تبخال تناسلی در فرد دیده شود یا اینکه بعد از اتمام حمله‌ی هرپس قبلی، حمله‌ی جدیدی آغاز شود. البته در بیشتر مواقع این شکل آسیکلوویر در کسانی کاربرد دارد که سیستم ایمنی ضعیفی دارند. همچنین تزریق آمپول آسیکلوویر در درمان انسفالیت هرپس هم کاربرد دارد که در نوزادان دیده می‌شود. تزریق ناگهانی آمپول آسیکلوویر باعث پیشگیری از پخش شدن ویروس در سراسر بدن می‌شود.
- قطره چشمی آسیکلوویر برای چیست: قطره آسیکلوویر در بیمارانی که بیماری هرپس یا همان تبخال تناسلی را دارند، کاربرد دارد. در صورتی که بیمار در چشمانش هم تبخال دیده شود و یا عفونت به چشم‌ها سرایت کرده باشد، بهتر است از قطره چشمی آسیکلوویر بهره ببرد. داروهای موضعی در درمان بیماری‌هایی که تظاهرات پوستی دارند، خوب عمل می‌کنند. از طرفی، عوارض آن نیز نسبتاً کمتر از داروهای خوراکی و تزریقی است.