شناخت دارو: عبارت است از آتنولول (تنورمین) در گروهی از داروها بنام بتا بلاکرها طبقه بندی می شود. بتا بلاکرها روی قلب و جریان گردش خون از طریق سرخرگ ها و وریدها تاثیر می گذارد. آتنولول برای درمان آنژین صدری (درد قفسه سینه) و فشارخون بالا بکار می رود. همچنین برای درمان یا پیشگیری از حملات قلبی نیز تجویز می شود. آتنولول ممکن است برای اهداف دیگری بجز موارد ذکر شده نیز بکار رود.
دسته دارویی:
- داروهای قلبی و عروقی
موارد مصرف:
- فشار خون بالا، آنژین صدری (درد قفسه سینه)، آریتمی (ریتم غیر طبیعی قلب)، پیشگیری از حملات قلبی در آینده (پیشگیری ثانویه).
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- آتنولول یک داروی مسدد گیرنده های بتا-آدرنرژیک میباشد که بصورت انتخابی روی رسپتور بتا-1 اثر می گذارد. یا سمپاتومتیک ذاتی (آگونیست جزئی) است. این اثر ترجیحی است نه مطلق، با این حال در دوزهای بالاتر آتنولول رسپتورهای بتا-2 را مهار می کند که عمدتاً در عضلات عروقی و ریوی قرار گرفته است. در آزمون های استاندارد دارویی انسان و حیوان , فعالیت مسدود کننده های گیرنده های بتا-آدرنرژیک آتنولول بصورت زیر نشان داده شده است: کاهش در استراحت و ضربان قلب و بازده قلبی، کاهش فشار خون سیستولیک و دیاستولیک در زمان استراحت و ورزش، مهار ایزوپروترنول ناشی از تاکی کاردی و کاهش در واکنش ارتواستاتیک تاکی کاردی، در انسان، جذب دوز خوراکی سریع و سازگار اما ناقص است. تقریبا 50٪ از دوز خوراکی از دستگاه گوارش جذب می شود، باقی مانده ی آن بدون تغییر در مدفوع دفع می شود. اوج سطوح خونی بین دو و چهار ساعت پس از مصرف دارو می باشد. نیمه عمر حذفی آتنولول خوراکی حدود 6 تا 7 ساعت است.
اشکال دارو:
- قرص، شربت، آمپول
مقدار مصرف صحیح:
- 100 تا 500 میلی گرم است و طی 1 یا 2 مرحله در روز باید مورد استفاده قرار بگیرد.
- دوز اولیه: 50 میلی گرم بصورت خوراکی و یکبار در روز است. اثر کامل این دوز معمولاً در عرض 1 الی 2 هفته دیده خواهد شد. اگر اثربخشی مطلوبی حاصل نشد دوز باید به 100 میلی گرم در روز افزایش یابد.
اثر دارو:
- چند ساعت پس از مصرف ظاهر شده و به مد ت20 تا 30 ساعت باقی می ماند.
قبل از مصرف دارو:
- لازم است مواردی مثل مشکلات مزمن کلیوی، مشکلات قلبی، دیابت، آسم و برونشیت را با پزشک خود درمیان بگذارید.
عوارض جانبی دارو:
- تهوع , گیجی , خستگی مفرط , برادی کاردی , سردی دست و پاها , پادرد , سرگیجه , تنگی تنفس , خس خس سینه.
تداخلات دارویی:
- آملودیپین , آمیودارون , ایندومتاسین , دیلتیازم , آمپی سیلین , ایبوپروفن , پروپیل تیواوراسیل , پیروکسیکام , تئوفیلین , دروسپیرنون , سالبوتامول , فینگولیمود , گادوپنتتات دی مگلومین , گادودیامید (امنی اسکن) , نئوستیگمین , هیدرالازین , وراپامیل , یوهمبین , آزلاستین , انسولین گلارژین , انسولین آسپارت , بیزوپرولول , دیلتیژل , ریواروکسابان , ریتودرین , دولاسترون , پیندولول , دوکسازوسین , دوتارم (گادوترات مگلومین) , پروهنس , سکوباربیتال , ترپروستینیل , پنبوتولول , لیپیودول , نبیوولول , اکس تریفیلین , متاکسالون , بک آمپی سیلین.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، بارداری، برادیکاردی سینوسی، انسداد قلبی درجه دوم وسوم، شوک با منشائ قلبی، نارسایی قلبی جبران نشده.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- هرگز بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را قطع نکنید، چرا که قطع ناگهای دارو مکن است سبب تشدید بیماری گردد، مصرف این دارو باید به طور مرتب و منظم باشد.
- در بیماران بدون سابقه نارسایی قلبی در استفاده همزمان از مهارکننده کانال کلسیم: برادی کاردی و بلوک قلبی می تواند رخ دهد و هنگامیکه بتا بلاکرها با وراپامیل یا دیلتیازم تجویز شوند فشار پایان دیاستولیک بطن چپ ممکن است افزایش یابد. بیماری های برونکواسپاتیک: بیماران مبتلا به برونکواسپاسم به طور کلی، نباید بتا بلاکر دریافت کنند.
- از قطع خودسرانه داروی آتنولول خودداری کنید. توقف ناگهانی دارو ممکن است وضعیت بیمار را بدتر کند. در صورتیکه نیاز به انجام هر گونه عمل جراحی دارید باید مصرف آتنولول با مشورت با پزشک موقتا قطع گردد. و جراح را از اخرین تاریخی که آتنولول مصرف کرده اید مطلع سازید. عوارض جانبی آتنولول ممکن است موجب تضعیف هوشیاری و کاهش واکنش های بیمار باشد. در زمان رانندگی یا انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند بسیار احتیاط کنید.